• গ্ল’বেল হাংগাৰ ইনডেক্সত ভাৰতৰ দুৰ্বল স্থান; যুদ্ধবিধ্বস্ত আফগানিস্তানৰ স্থান ১০৯

    আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয়
    গ্ল’বেল হাংগাৰ ইনডেক্সত ভাৰতৰ দুৰ্বল স্থান; যুদ্ধবিধ্বস্ত আফগানিস্তানৰ স্থান ১০৯
    ডিজিটেল ডেস্কঃ ২০২২ চনৰ গ্ল’বেল হাংগাৰ ইনডেক্স (GHI) য়ে দেখুৱাইছে যে যি ১২১ খন দেশৰ বাবে এই সূচকাংক প্ৰস্তুত কৰা হৈছে, সেইবোৰ দেশৰ ভিতৰত ভাৰতে ১০৭ নং স্থান দখল কৰিছে (যিবোৰ দেশ ক্ষুধা কোনো উল্লেখযোগ্য সমস্যা নহয় সেইবোৰ দেশ সূচকাংকৰ বাহিৰত ৰখা হৈছে)। ক্ষুধা সূচকাংকত ভাৰতৰ স্ক’ৰ ২৯.১ যিটো ২০১৪ চনত লাভ কৰা ২৮.২ স্ক’ৰতকৈ বেয়া।(সংখ্যা যিমানেই কম হ’ব সিমানেই কম ক্ষুধা)।

    ভাৰতক বিশ্বৰ দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা অৰ্থনীতিৰ ভিতৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা, ভাৰত ৫ ট্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ অৰ্থনীতি হোৱাৰ দৃষ্টিগোচৰ হোৱা, ভাৰতক উদীয়মান অৰ্থনৈতিক শক্তি হোৱাৰ আনুষ্ঠানিক আলোচনাই আজিকালি ইমানেই বোমাবৰ্ষণ কৰিছে যে জি এইচ আইৰ দৰে বাতৰিয়ে এজনক পৃথিৱীলৈ নমাই আনে .

    বিড়ম্বনাৰ কথাটো হ’ল, দক্ষিণ এছিয়াৰ একমাত্ৰ দেশখন যিখন ক্ষুধা সূচকাংকত ভাৰতৰ তলত আছে, আৰু সেয়াও মাত্ৰ প্ৰান্তীয়ভাৱে, যুদ্ধবিধ্বস্ত আফগানিস্তান (ৰেংক ১০৯); সংকটগ্ৰস্ত শ্ৰীলংকাৰ ৰেংক ৬৪, নেপালৰ ৮১, বাংলাদেশৰ ৮৪ আৰু পাকিস্তানৰ ৯৯।

    জি এইচ আইৰ বাতৰিটো অৱশ্যে কোনো আচৰিত হ’ব নালাগে। দেশত ক্ষুধা যে তীব্ৰ আৰু বৃদ্ধি পাইছে সেই কথা কেইবাজনো পণ্ডিতে আঙুলিয়াই দিছে। এই কথাটো ক’বলৈ তেওঁলোকে জনমূৰি দৈনিক কেলৰি গ্ৰহণৰ তথ্য, আৰু জনমূৰি বাৰ্ষিক খাদ্যশস্যৰ উপলব্ধতাৰ তথ্য ব্যৱহাৰ কৰিছে। আৰু তেওঁলোকে যুক্তি দিছে যে যিহেতু বৃদ্ধি পোৱা ক্ষুধা হৈছে ক্ৰমবৰ্ধমান দৰিদ্ৰতাৰ লক্ষণ, যিটো প্ৰস্তাৱ পৰিকল্পনা আয়োগে প্ৰথমে গ্ৰহণ কৰিছিল, নব্য উদাৰতাবাদৰ সময়ছোৱা যিয়ে ধৰ্মনিৰপেক্ষভাৱে বৃদ্ধি পোৱা ক্ষুধাই এই বছৰৰ জিএইচআইত শিখৰত উপনীত হোৱা দেখিছে, বহু প্ৰশংসিত উচ্চ জিডিপিৰ সত্ত্বেও বৃদ্ধি, নিৰপেক্ষ দৰিদ্ৰতা বৃদ্ধিৰ সময়ো হ’ব লাগিব।

    জি এইচ আইৰ বাতৰিটো অৱশ্যে কোনো আচৰিত হ’ব নালাগে। দেশত ক্ষুধা যে তীব্ৰ আৰু বৃদ্ধি পাইছে সেই কথা কেইবাজনো পণ্ডিতে আঙুলিয়াই দিছে। এই কথাটো ক’বলৈ তেওঁলোকে জনমূৰি দৈনিক কেলৰি গ্ৰহণৰ তথ্য, আৰু জনমূৰি বাৰ্ষিক খাদ্যশস্যৰ উপলব্ধতাৰ তথ্য ব্যৱহাৰ কৰিছে। আৰু তেওঁলোকে যুক্তি দিছে যে যিহেতু বৃদ্ধি পোৱা ক্ষুধা হৈছে ক্ৰমবৰ্ধমান দৰিদ্ৰতাৰ লক্ষণ, যিটো প্ৰস্তাৱ পৰিকল্পনা আয়োগে প্ৰথমে গ্ৰহণ কৰিছিল, নব্য উদাৰতাবাদৰ সময়ছোৱা যিয়ে ধৰ্মনিৰপেক্ষভাৱে বৃদ্ধি পোৱা ক্ষুধাই এই বছৰৰ জিএইচআইত শিখৰত উপনীত হোৱা দেখিছে, বহু প্ৰশংসিত উচ্চ জিডিপিৰ সত্ত্বেও বৃদ্ধি, নিৰপেক্ষ দৰিদ্ৰতা বৃদ্ধিৰ সময়ো হ’ব লাগিব।

    এন এছ এছৰ আন এটা ‘বৃহৎ নমুনা’ বছৰ ২০১৭-১৮ চনৰ পৰিসংখ্যাবোৰ আপাত দৃষ্টিত ইমানেই ভয়ংকৰ আছিল যে চৰকাৰে সেইবোৰ সম্পূৰ্ণৰূপে দমন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল, আনকি পুৰণি ৰূপত এন এছ এছ বন্ধ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। কিন্তু লিক হোৱা তথ্য অনুসৰি ২০১১-১২ চনৰ পৰা ২০১৭-১৮ চনৰ ভিতৰত সামগ্ৰিকভাৱে গ্ৰাম্য ভাৰতৰ জনমূৰি প্ৰকৃত ব্যয় ৯ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে।

    কিন্তু বহু গৱেষকৰ মাজত এটা শক্তিশালী মতামত আছে যে এই আপাত দৃষ্টিত বৃদ্ধি পোৱা ভোকৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱক সময়ৰ লগে লগে মানুহৰ অৱস্থা বেয়া হোৱাৰ প্ৰমাণ হিচাপে ল’ব নালাগে।

    এই যুক্তিৰ দুটা সূতা আছে। এজনে কয় যে ব্যাপক যান্ত্ৰিকীকৰণৰ বাবে সময়ৰ লগে লগে হাতৰ কামৰ কষ্ট কমি আহিছে, যাৰ বাবে আজিকালি কাম কৰা লোকসকলক আগৰ দৰে কেলৰিৰ প্ৰয়োজন নহয়। তেওঁলোকে খাদ্যৰ বাবে আগৰ তুলনাত কম খৰচ কৰে, আৰু আন উদ্দেশ্যৰ দিশত খৰচৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধি কৰে।

    দ্বিতীয়টো ধাৰাত কষ্টকৰ কামৰ পৰিসৰ হ্ৰাস পোৱাৰ কথা উল্লেখ কৰা হোৱা নাই, বৰঞ্চ কেৱল কোৱা হৈছে যে মানুহে স্বেচ্ছাই খাদ্যশস্যৰ দৰে প্ৰাথমিক সামগ্ৰীৰ পৰা আঁতৰি, অধিক পৰিশোধিত আৰু অত্যাধুনিক খাদ্য সামগ্ৰী দুয়োটা দিশলৈ, আৰু লগতে শিশু শিক্ষাৰ দৰে অন্যান্য সামগ্ৰীৰ দিশতো নিজৰ ব্যয়ৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধি কৰিছে আৰু সঠিক স্বাস্থ্যসেৱা।

    এই দুয়োটা হিচাপতে তেওঁলোকৰ মতে জনমূৰি খাদ্যশস্য শোষণ হ্ৰাস পোৱাটো জীৱন ধাৰণৰ মানদণ্ড উন্নত হোৱাৰ দৰে জীৱন ধাৰণৰ মানদণ্ড বেয়া হোৱাৰ লক্ষণ নহয়; সেয়েহে প্ৰথম দৃষ্টিত ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পোৱা ক্ষুধা হিচাপে দেখা দিয়া দৰিদ্ৰতাৰ বিষয়ে সিদ্ধান্ত লোৱাটো সম্পূৰ্ণ অবৈধ।

    ইয়াৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে চৰকাৰ আৰু বিশ্ব বেংকে দাবী কৰি অহাৰ দৰে দৰিদ্ৰতাৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ বৃদ্ধি হোৱা নাই বৰঞ্চ হ্ৰাস পাইছে (যদিও শেহতীয়াকৈ বিশ্ব বেংকে মহামাৰীৰ সময়ত দৰিদ্ৰতা বৃদ্ধিৰ কথা কৈছে)।

    পুনৰ ক’বলৈ গ’লে ভাৰতত জনমূৰি খাদ্যশস্যৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস পোৱাৰ বিষয়ে কোনো বিতৰ্ক নাই, প্ৰত্যক্ষ আৰু পৰোক্ষ দুয়োটা ব্যৱহাৰক একেলগে লৈ, পিছৰটো প্ৰচেছড খাদ্য আৰু পশুৰ খাদ্যৰ জৰিয়তে; নতুবা জনমূৰি কেলৰি গ্ৰহণ হ্ৰাস পোৱাৰ বিষয়েও কোনো বিতৰ্ক নাই।


    আচল পাৰ্থক্যটো হ’ল ইয়াৰ দ্বাৰা বৃদ্ধি পোৱা দৰিদ্ৰতাক বুজোৱা হয় নে খাদ্যশস্যৰ পৰা আঁতৰি খোৱাৰ বৈচিত্ৰ্যতা যিটো দৰিদ্ৰতা হ্ৰাসৰ লক্ষণ।

    দৰিদ্ৰতা বৃদ্ধি হ’লে যে অধিক ভোকৰ সৃষ্টি হ’ব, সেই কথাটোত কোনো সন্দেহ নাই; কথাটো হ’ল ইয়াৰ বিপৰীত সঁচা নেকি, খাদ্যশস্যৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰাটোক ক্ৰমবৰ্ধমান দৰিদ্ৰতাৰ প্ৰমাণ হিচাপে ল’ব পাৰি নেকি। ইয়াত গ্ল’বেল হাংগাৰ ইনডেক্স উপযোগী হৈ পৰে।

    যদি খাদ্য গ্ৰহণ হ্ৰাস পোৱাটো সঁচাকৈয়ে জীৱনৰ অৱস্থাৰ উন্নতিৰ লক্ষণ আছিল, তেন্তে আমি আশা কৰা উচিত যে যিবোৰ দেশৰ বৃদ্ধিৰ হাৰ আকৰ্ষণীয় যেন লাগে, সেইবোৰ দেশে জিএইচআইৰ তালিকাৰ তলত ভাৰতৰ সৈতে যোগ দিব।

    কিন্তু জি এইচ আই টেবুলত ভাৰতৰ চুবুৰীৰ দেশ, য’ত আমাৰ ৰেংক ১০৭, সেইবোৰ হ’ল ৰুৱাণ্ডা (ৰেংক ১০২), নাইজেৰিয়া (১০৩), ইথিওপিয়া (১০৪), ৰিপাব্লিক অৱ কংগো (১০৫), চুডান (১০৬), জাম্বিয়া (১০৮) ৷ , আফগানিস্তান (১০৯) আৰু টিমৰ-লেষ্টে (১১০)।

    এই সকলোবোৰ এনে দেশ যিবোৰক সাধাৰণতে দুখীয়া দেশ বুলি গণ্য কৰা হয়, যাৰ বাবে টেবুলৰ তলত থকাটো কোনো আচৰিত কথা নহয়।

    ইয়াৰ বিপৰীতে আমি যিবোৰ দেশৰ সৈতে আমাৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰদৰ্শনৰ তুলনা কৰাটো বিচাৰিম, যেনে চীন, সেইবোৰ দেশৰ শীৰ্ষত আছে। চীন শীৰ্ষ ১৭ খন দেশৰ ভিতৰত স্থান পাইছে যিবোৰক ব্যক্তিগতভাৱে নহয়, সামূহিকভাৱে স্থান দিয়া হৈছে। ইয়াৰ GHI স্ক’ৰ ৫তকৈ কম ভাৰতৰ ২৯.১তকৈ বহু ভাল।