ডিজিটেল ডেস্কঃ ভাৰতৰ পিছত জাপান। গন্তব্যস্থান চন্দ্ৰ। ব্যৱধান মাত্ৰ তিনিদিন। সকলো ঠিকে থাকিলে ২৬ আগষ্টত জাপানৰ ‘চন্দ্ৰযান’ চন্দ্ৰত উপস্থিত হ’ব পাৰে। পৃথিৱীৰ উপগ্ৰহৰ বুকুৰ ওপৰত গৱেষণা কৰা হ’ব। চন্দ্ৰৰ জন্ম, বিৱৰ্তন সম্পৰ্কে বহু নতুন তথ্য উলিয়াই আনিব।
যোৱা ২৩ আগষ্টত ভাৰতৰ ‘চন্দ্ৰযান ৩’ই চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত ভৰি দিছিল। ইয়াৰ তিনিদিন পিছত ২৬ আগষ্টত জাপানৰ মহাকাশ গৱেষণা কেন্দ্ৰ জাপানীজ এৰোস্পেচ এক্সপ্ল’ৰেশ্যন এজেন্সি (JAXA)ৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত চন্দ্ৰযানখনে চন্দ্ৰত ভৰি দিব।
জাপানত নিৰ্মিত এই লেণ্ডাৰখনৰ নাম হৈছে স্মাৰ্ট লেণ্ডাৰ ফৰ ইনভেষ্টিগেচন মুন (SLIM)। চিকন লেণ্ডাৰৰ পৰা চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰা ৰভাৰে এক্স-ৰে ফটো তুলিব। সেইবাবেই এই অভিযানৰ নাম হৈছে এক্স-ৰে ইমেজিং এণ্ড স্পেকট্ৰস্কপি মিছন (XRISM)।
এই অভিযানত জাক্সাৰ সৈতে সহযোগিতা কৰিব আমেৰিকাৰ মহাকাশ গৱেষণা কেন্দ্ৰ নাছাই। ভৱিষ্যতে কৃষ্ণগহ্বৰ, নিউট্ৰন তৰা, ছুপাৰন’ভা আদিৰ ওপৰতো গৱেষণা কৰা হ’ব। কাকতলীয়াকৈ ক’বলৈ গ’লে, এটা তৰা ধ্বংস হ’লে যি তিনিটা অংশত সোমাই যায়, সেই তিনিটা অংশৰ ওপৰতো গৱেষণা কৰা হ’ব। তাৰে এটা হ’ল কৃষ্ণগহ্বৰ।
জেৰিজমৰ লক্ষ্য হৈছে জাপানৰ মহাকাশ গৱেষণা কেন্দ্ৰলৈ কৃষ্ণগহ্বৰ, নিউট্ৰন তৰা আৰু ছুপাৰন’ভাৰ উচ্চমানৰ এক্স-ৰে প্ৰেৰণ কৰা। ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকৰ গঠনৰ বিষয়ে স্পষ্ট বুজাবুজি হ’ব।
জাপান মহাকাশ গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ মতে, লেণ্ডাৰখনে চন্দ্ৰত কেনেকৈ অৱতৰণ কৰে সেই কথা বুজি পোৱাটোৱেই তেওঁলোকৰ চন্দ্ৰ অভিযানৰ মূল লক্ষ্য। ফলত বিজ্ঞানীসকলে বিশ্বাস কৰে যে তেওঁলোকৰ লেণ্ডাৰখনে ভৱিষ্যতে চন্দ্ৰৰ অধিক কঠিন অঞ্চলত সহজে অৱতৰণ কৰিবলৈ সক্ষম হ’ব।
জাপানৰ লেণ্ডাৰখন অৱতৰণৰ সময়ত ৫৯০ কিলোগ্ৰাম ওজন হ’ব। যেতিয়া ই চন্দ্ৰৰ পৃষ্ঠভাগ স্পৰ্শ কৰিব তেতিয়া ইয়াৰ ওজন ২১০ কিলোগ্ৰাম হ’ব। জেক্সাৰৰ ৱেবছাইটত কোৱা হৈছে- ''লুনাৰ-এ চন্দ্ৰৰ অভ্যন্তৰীণ গঠন অধ্যয়ন কৰিব। ফলত চন্দ্ৰৰ জন্ম, ইয়াৰ বিৱৰ্তনৰ বিষয়ে আমি বহু তথ্য পাম।’’
জাক্সাৰৰ মতে তেওঁলোকৰ লেণ্ডাৰখন ৯ ফুট (প্ৰায় ২.৪ মিটাৰ) ওখ, ৮.৮ মিটাৰ (২.৭ মিটাৰ) বহল আৰু ৫.৬ মিটাৰ (১.৭ মিটাৰ) গভীৰ। বৰ্তমান এই লেণ্ডাৰখনে লক্ষ্যস্থানৰ পৰা ৩২৮ ফুট (১০০ মিটাৰ) ভিতৰত অৱতৰণ কৰাৰ লক্ষ্য লৈছে। সূত্ৰ অনুসৰি এই লেণ্ডাৰত ৰাডাৰ আছে, যিয়ে নিৰ্দিষ্ট স্থানত অৱতৰণ কৰাত সহায় কৰিব।
অৱতৰণৰ বাটত যদি কিবা বাধা আহি পৰে তেন্তে এই লেণ্ডাৰে আগতীয়াকৈ ধৰা পেলাব পাৰে। আপুনি তেনেকুৱা কৰিব পাৰে। JAXAৰ সূত্ৰ অনুসৰি এই লেণ্ডাৰখনে ইতিমধ্যে চন্দ্ৰ অৱতৰণ কৰা ঠাইখনৰ ছবি ধৰি ৰাখিব। সেই ছবিখন মিলাই তেওঁ সঠিক ঠাইত অৱতৰণ কৰিব পাৰে।
জাক্সাৰৰ মতে এই SLIM লেণ্ডাৰখনৰ ডিজাইন এনেকুৱা যে লেণ্ডিঙৰ খৰচ বহু কম হ’ব। তেওঁ সহজেই কম দূৰত্বৰ অভিযানতো যাব পাৰে। জাক্সাই লগতে কয় যে তেওঁলোকৰ লেণ্ডাৰখন চন্দ্ৰৰ ঠিক ঠাইত অৱতৰণ কৰিব পাৰে। ভাৰতৰ লেণ্ডাৰ দক্ষিণ মেৰুত অৱতৰণ কৰিছে, যাৰ পিছফাল পৃথিৱীৰ পৰা দেখা নাযায়। পৃথিৱীৰ পৰা দেখা পোৱা পৃষ্ঠত অৱতৰণ কৰিব জাপানীজ লেণ্ডাৰখন। জাক্সাৰৰ মতে তেওঁ তুলনামূলকভাৱে নতুনকৈ সৃষ্টি হোৱা শ্বিঅ’লি গহ্বৰত অৱতৰণ কৰিব।
পৃথিৱীৰ পৰা দেখা চন্দ্ৰৰ কাষত এটা খালী সাগৰ (Mere Nectaris) আছে। ইয়াৰ প্ৰস্থ প্ৰায় ৯৮৪ ফুট (৩০০ মিটাৰ)। জাপানৰ লেণ্ডাৰখন সেই শ্বিঅ’লি ক্ৰেটাৰত অৱতৰণ কৰিব।
প্ৰসংগক্ৰমে জাপান এইবাৰ ভাৰতৰ চন্দ্ৰ অভিযানত অংশীদাৰ হ’বলৈ গৈ আছে। ইতিমধ্যে জাক্সাৰ সৈতে ইছৰোৱে চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰিছে। ভাৰত আৰু জাপানে যৌথভাৱে ‘চন্দ্ৰযান-৪’ অভিযানত কাম কৰিব। এই অভিযানৰ মূল নাম আছিল LUPEX (Lunar Polar Exploration Mission)।
ভাৰত আৰু জাপানে মূলতঃ লুপেক্সত চন্দ্ৰৰ মেৰুকেন্দ্ৰিক পৰ্যবেক্ষণ আৰু বিশ্লেষণ কৰিব। আটাইতকৈ চৰ্চিত প্ৰশ্নটোৰ উত্তৰ বিচাৰিব - চন্দ্ৰত পানীৰ অৱস্থা কেনেধৰণৰ?
Leave A Comment