ডিজিটেল ডেস্কঃ এই বিশাল বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডত পৃথিৱীয়েই একমাত্ৰ গ্ৰহ নেকি য’ত জীৱন আছে? এই বিষয়ে বহু মুনিৰ মতামত বেলেগ বেলেগ। বিভিন্ন চিন্তা, বিভিন্ন ব্যাখ্যা। পৃথিৱীৰ বাহিৰত জীৱৰ অস্তিত্ব বিচাৰি উলিয়াবলৈ বিজ্ঞানীসকলে এক দীঘলীয়া গৱেষণা চলাই আছে। কেপলাৰ ৪৫২বি গ্ৰহৰ আৱিষ্কাৰে বিজ্ঞানীসকলৰ গৱেষণাক ইন্ধন যোগাইছে।
আপাততঃ কেপলাৰ ৪৫২বি গ্ৰহটোক বিজ্ঞানীসকলে পৃথিৱীৰ নিচিনা একে বাবে ‘দ্বিতীয় পৃথিৱী’ বুলি গণ্য কৰে। আমেৰিকাৰ মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা ‘নাছা’ই নিশ্চিত কৰিছে যে পৃথিৱীৰ দৰে বসবাসযোগ্য গ্ৰহ এটাই সূৰ্য্যৰ দৰে তৰাক প্ৰদক্ষিণ কৰি আছে। সেই তৰাটোৰ নাম কেপলাৰ ৪৫২।
ইয়াক প্ৰদক্ষিণ কৰা গ্ৰহসমূহৰ নাম কেপলাৰ ৪৫২ৰ নামেৰে ৰখা হৈছে। কেপলাৰ ৪৫২বি ইয়াৰ ভিতৰত অন্যতম। বিজ্ঞানীসকলে এই যমজ গ্ৰহটোক আন এটা নাম দিছে। নাম দিয়া হৈছে 'আৰ্থ ২.০'।
কিন্তু এই গ্ৰহত জীৱন আছেনে? এই গ্ৰহটো পৃথিৱীৰ পৰা কিমান দূৰত? কেপলাৰে ৪৫২বি গ্ৰহটো আৱিষ্কাৰ কৰাৰ পিছৰে পৰা মহাকাশৰ প্ৰতি কৌতুহলী লোকৰ মনত এনেধৰণৰ প্ৰশ্ন আহিছে।
কেপলাৰ অভিযানৰ সময়ত নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলে আৰ্থ ২.০ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। কেপলাৰ মিছন হৈছে নাছাৰ পৃথিৱী সদৃশ গ্ৰহ আৱিষ্কাৰৰ প্ৰচেষ্টা। যিবোৰ গ্ৰহত পানী পোৱা বুলি ধাৰণা কৰা হৈছে, সেইবোৰ গ্ৰহ যিবোৰৰ ওপৰত বিজ্ঞানীসকলে অধিক গৱেষণা কৰি আছে। বিভিন্ন তাৰকাৰাজ্যত পৃথিৱী সদৃশ গ্ৰহ বিচাৰি ফুৰাৰ সময়ত নাছাই কেপলাৰ ৪৫২বি আৱিষ্কাৰ কৰিছিল।
কেপলাৰ হৈছে এখন মহাকাশ মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ, ২০০৯ চনত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল। মহাকাশৰ এই কেন্দ্ৰটোৱে অত্যাধুনিক ফটোমিটাৰ ব্যৱহাৰ কৰি বহু গ্ৰহ আৱিষ্কাৰ কৰিছে। কেপলাৰ মহাকাশযানখনে এতিয়ালৈকে প্ৰায় হাজাৰটা ‘এক্স’প্লেনেট’ (এটা তৰাক প্ৰদক্ষিণ কৰা গ্ৰহ বা কোনো তৰাৰ অৱশিষ্ট) বিচাৰি পাইছে। য’ত দুটা তৰাক প্ৰদক্ষিণ কৰা গ্ৰহবোৰো অন্তৰ্ভুক্ত।
২০১৫ চনৰ জুলাই মাহত কেপলাৰ অভিযানৰ জৰিয়তে নাছাই কেপলাৰ-৪৫২বি আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলৰ মতে কেপলাৰ-৪৫২বি-এ কক্ষপথত ঘূৰি ফুৰা তৰা কেপলাৰ-৪৫২ৰ সূৰ্য্যৰ লগত বহুত মিল আছে। আকৌ, কেপলাৰ-৪৫২বি পৃথিৱীৰ সৈতে মিল আছে।
কেপলাৰ-৪৫২বি পৃথিৱীতকৈ প্ৰায় ৬০ শতাংশ ডাঙৰ। পৃথিৱীয়ে ৩৬৫ দিনত এবাৰ সূৰ্য্যক প্ৰদক্ষিণ কৰে। আনহাতে কেপলাৰ-৪৫২বি-এ ৩৮৫ দিনত নিজৰ ‘সূৰ্য্য’ কেপলাৰ-৪৫২ক প্ৰদক্ষিণ কৰে। অৰ্থাৎ পৃথিৱীতকৈ মাত্ৰ ২০ দিন বেছি।
নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলে এতিয়াও নাজানে কেপলাৰ-৪৫২বিৰ মাটি কিহৰ পৰা গঠিত। কিন্তু তেওঁলোকৰ মতে সেই গ্ৰহটোৰ মাটি শিলৰ। কেপলাৰ-৪৫২ৰ সূৰ্য্যৰ লগত বহুত মিল আছে। আকাৰত মাত্ৰ ১০ শতাংশ ডাঙৰ। তাপমাত্ৰাও সূৰ্য্যতকৈ অলপ বেছি। সূৰ্যৰ তুলনাত ২০ শতাংশ বেছি উজ্জ্বলতা।
অৱশ্যে কেপলাৰ-৪৫২ সূৰ্য্যতকৈও পুৰণি। ইয়াৰ বয়স প্ৰায় ৬ বিলিয়ন বছৰ। অৰ্থাৎ সূৰ্য্যতকৈ ১৫ কোটি বছৰ বেছি। গ্ৰহ কেপলাৰ-৪৫২বি সৌৰজগতৰ পৰা ১৪০০ আলোকবৰ্ষ দূৰত। অৰ্থাৎ বৰ্তমান বিজ্ঞানীসকলে তাত উপনীত হোৱাৰ কোনো উপায় নাই।
কেপলাৰ-৪৫২বিত জীৱন আছে নে নাই সেইটোৱে কেইবাটাও প্ৰশ্নৰ উত্থাপন কৰে। নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলৰ মতে এই গ্ৰহত জীৱৰ অস্তিত্ব থাকিব পাৰে।
Leave A Comment