চন্দ্ৰপৃষ্ঠত মহাকাশচাৰীয়ে এৰি অহা মল-মূত্ৰৰ বেগসমূহ ঘূৰাই আনি সেইসমূহ পৰীক্ষা কৰিব নাছা-ই! চন্দ্ৰপৃষ্ঠত জীৱৰ সম্ভাৱনাক লৈ চলাব গৱেষণা

ইয়াৰ পিছত আমেৰিকাই আৰু পাঁচবাৰ চন্দ্ৰলৈ মানুহ পঠিয়াইছে। মুঠ ১২জন মহাকাশচাৰীয়ে চন্দ্ৰত ভৰি দিছে। ইয়াৰে এজন হৈছে এপ’ল’-১৬ মহাকাশচাৰী চাৰ্লছ ড্যুক। ১৯৭২ চনত চাৰ্লছ চন্দ্ৰলৈ যায়। প্ৰায় ৭১ ঘণ্টা সময় কটালে।

১৯৬৬ চনৰ এপ্ৰিল মাহত নাছাৰ পঞ্চম চন্দ্ৰ অভিযানৰ বাবে ১৯ জন পুৰুষক নিৰ্বাচিত কৰা হয়। চাৰ্লছ আছিল তাৰ ভিতৰত এজন। ১৯৬৯ চনত তেওঁ এপ’ল’ ১০ অভিযানত যোৱা মহাকাশচাৰীসকলক সহায় কৰা ক্ৰুৰ অংশও আছিল। এপ’ল’-১১ৰ অভিযানতো তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।

চাৰ্লছ এপ’ল’ ১৩ অভিযানৰ সৈতেও জড়িত হোৱাৰ কথা আছিল। কিন্তু প্ৰচাৰৰ পূৰ্বে তেওঁ ভাইৰাছজনিত ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল। অৱশ্যে এপ’ল’ ১৬ অভিযানৰ সময়ত চাৰ্লছে নিজেই চন্দ্ৰত ভৰি দিছিল। সেই অভিযানত নাছাই চন্দ্ৰলৈ পঠোৱা তিনিজন মহাকাশচাৰীৰ ভিতৰত তেওঁ অন্যতম।

৩৬ বছৰ বয়সত তেওঁ চন্দ্ৰত ভৰি দিছিল। চাৰ্লছ আছিল চন্দ্ৰত খোজ কঢ়া আটাইতকৈ কম বয়সীয়া মহাকাশচাৰী। চাৰ্লছে পত্নী ড’ৰথী মিড ক্লেবৰ্ণ আৰু দুজন পুত্ৰক পৃথিৱীত এৰি থৈ যায়। চাৰ্লছে চন্দ্ৰলৈ যোৱাৰ সময়ত লগত পৰিয়ালৰ ফটো এখন তুলি লৈ গৈছিল। চাৰ্লছে সেই ছবিখন তেওঁৰ পত্নী আৰু দুজন পুত্ৰৰ সৈতে পৃথিৱীত তুলিছিল। এই ছবিখন তেওঁৰ বাবে অমূল্য বুলিও তেওঁ কয়।

চন্দ্ৰৰ পৰা উভতি আহোঁতে সেই ছবিখন তেওঁ লগত লৈ অহা নাছিল। চন্দ্ৰৰ বুকুত স্মৃতিচিহ্ন হিচাপে এৰি থৈ আহে। ছবিখন এৰি অহাৰ পিছত চাৰ্লছে সেই ছবিখনৰো এখন ফটো তুলিছিল। কিন্তু চন্দ্ৰৰ পৰা উভতি আহোঁতে তেওঁ কেৱল ছবিয়েই নহয়, আন বহু বস্তু ‘স্মৃতিচিহ্ন’ হিচাপে এৰি থৈ গৈছিল। সেই কথাও তেওঁ স্বীকাৰ কৰে।

চন্দ্ৰৰ পৰা উভতি অহাৰ বছৰ বছৰ পিছত চাৰ্লছে নিশ্চিত কৰিলে যে তেওঁ আৰু তেওঁৰ সহযাত্ৰীসকলে চন্দ্ৰৰ মাটিত পেলনীয়া সামগ্ৰী পেলাই দিছিল। চাৰ্লছে কয়- ''আমি টেংকত প্ৰস্ৰাৱ সংগ্ৰহ কৰিছিলো। মইও কেইবাটাও বেগত শৌচ কৰিছিলোঁ। আমাৰ হাতত জাবৰৰ মোনা কেইটামান আছিল। আমি সেইবোৰ চন্দ্ৰপৃষ্ঠত এৰি দিলোঁ।’’

বেগটো পেলাই দিয়াৰ কেইটামান কাৰণো আছিল। ইয়াৰ এটা প্ৰধান কাৰণ আছিল পৃথিৱীলৈ উভতি অহাৰ সময়ত অপ্ৰয়োজনীয় আৰু অতিৰিক্ত বস্তু চন্দ্ৰত পেলোৱা। নাছাৰ ইতিহাস কাৰ্যালয়ৰ তথ্য অনুসৰি চন্দ্ৰত এতিয়াও মানুহৰ আৱৰ্জনাৰে ভৰা বেগ আছে। প্ৰায় ৯৬ বেগ মহাকাশচাৰীৰ সামগ্ৰী চন্দ্ৰৰ মাটিত সিঁচৰতি হৈ থকা বুলি ধাৰণা কৰা হৈছে।

আমেৰিকাই ছয়বাৰ মানুহক চন্দ্ৰলৈ পঠিয়াইছে। বহু মহাকাশচাৰীয়ে চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিছে। মহাকাশচাৰীসকলে চন্দ্ৰলৈ যোৱাৰ সময়ত মহাকাশত বহু দিন কটাবলগীয়া হয়। চন্দ্ৰত থকাৰ সময়ত মহাকাশচাৰীসকলে মলত্যাগ কৰিবলৈ বিশেষ প্লাষ্টিকৰ বেগৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিবলগীয়া হৈছিল। মহাকাশচাৰীৰ চুটত নিতম্বত প্লাষ্টিকৰ বেগ এটা সংলগ্ন হৈ থাকে। চাৰ্লছে কয় যে এই শৌচ প্ৰক্ৰিয়াটো “অতি ঘৃণনীয়”।

মহাকাশযানৰ মল-মূত্ৰ বিশেষ বেগত মজুত কৰি ৰখাৰ বাবে ডিজাইন কৰা হৈছিল। চন্দ্ৰৰ পৰা পৃথিৱীলৈ উভতি আহোঁতে বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে মহাকাশচাৰীসকলে চন্দ্ৰত পেলনীয়া সামগ্ৰীৰে ভৰা বেগ এৰি থৈ গৈছিল। আৰু এইদৰেই তাত ৯৬টা বেগ জমা হৈছে।

বিভিন্ন বাতৰি কাকতৰ বাতৰি অনুসৰি চন্দ্ৰত বছৰ বছৰ ধৰি মলত কি ৰাসায়নিক পৰিৱৰ্তন হৈছে পৰীক্ষা কৰিবলৈ বেগবোৰ ঘূৰাই অনাৰ পৰিকল্পনা চলি আছে। তদুপৰি আৱৰ্জনাবোৰ বিশ্লেষণ কৰি চন্দ্ৰত জীৱৰ বীজ সিঁচিব পৰা যায় নেকি সেই বিষয়ে বিজ্ঞানীসকলে জানিবলৈ চেষ্টা কৰিব।