ডিজিটেল ডেস্ক: কেন্দ্ৰীয় পৰিৱেশ মন্ত্ৰণালয়ে আজি পৰিৱেশ প্ৰদৰ্শন সূচক-২০২২ প্ৰত্যাহাৰ কৰে, যিয়ে ভাৰতক ১৮০খন দেশৰ তালিকাৰ তলত স্থান দিছিল৷ পৰিৱেশ মন্ত্ৰণালয়ৰ মতে, কিছুমান সূচক অনুমান আৰু অবৈজ্ঞানিক পদ্ধতিৰ ওপৰত আধাৰ কৰি এই সূচক প্ৰস্তুত কৰা হয়৷
‘ইয়েল চেণ্টাৰ ফৰ এনভায়ৰনমেণ্টেল ল এণ্ড পলিচী’ আৰু ‘চেণ্টাৰ ফৰ ইণ্টাৰনেচনেল আৰ্থ চাইন্স ইনফৰ্মেচন নেটৱৰ্ক’, কলম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা শেহতীয়াকৈ প্ৰকাশিত সূচীত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰদৰ্শন, পাৰিপাৰ্শ্বিক স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশতন্ত্ৰৰ জীৱনীশক্তিৰ বিষয়ে দেশবোৰক বিচাৰ কৰিবলৈ ১১টা শ্ৰেণীত ৪০টা প্ৰদৰ্শন সূচক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।
শেহতীয়াকৈ মুকলি কৰা পৰিৱেশ প্ৰদৰ্শন সূচক (ইপিআই)-২০২২ত ভিত্তিহীন অনুমানৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি বহুতো সূচক প্ৰস্তুত কৰা হৈছে৷
জলবায়ু নীতিৰ উদ্দেশ্যত নতুন সূচক হৈছে ‘২০৫০ চনত জিএইচজি নিৰ্গমনৰ স্তৰ অনুমান কৰা’। ইয়াক মডেলিঙৰ পৰিৱৰ্তে বিগত দহ বছৰৰ নিৰ্গমনৰ গড় হাৰৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি গণনা কৰা হয় যিয়ে দীঘলীয়া সময়ৰ ম্যাদ, নবীকৰণযোগ্য শক্তি ক্ষমতা আৰু ব্যৱহাৰৰ পৰিমাণ, অতিৰিক্ত কাৰ্বন চিংক, শক্তি দক্ষতা আদি বিবেচনা কৰে।
দেশৰ বনাঞ্চল আৰু আৰ্দ্ৰভূমিবোৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰ্বন চিংক কিন্তু ইপিআই ২০২২ ৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰা ২০৫০চনলৈকে আনুমানিক জিএইচজি নিৰ্গমন গতিপথ গণনা কৰোঁতে ইয়াক বিবেচনা কৰা হোৱা নাই। গণনাত নিম্নতম নিৰ্গমন গতিপথৰ ঐতিহাসিক তথ্য উপেক্ষা কৰা হৈছে৷
মন্ত্ৰণালয়ে কৈছিল যে ভাৰতে ভাল প্ৰদৰ্শন কৰা সূচকবোৰৰ মান হ্ৰাস কৰা হৈছে আৰু এনে পৰিৱৰ্তনৰ কাৰণ প্ৰতিবেদনত বৰ্ণনা কৰা হোৱা নাই। ইকুইটিৰ নীতিক জনমূৰি জিএইচজি নিৰ্গমন আৰু জিএইচজি নিৰ্গমন তীব্ৰতাৰ প্ৰৱণতাৰ দৰে সূচকৰ ৰূপত অতি কম গুৰুত্ব দিয়া হয়৷ চিবিডিআৰ-আৰচি নীতিও সূচীৰ গঠনত কোনোমতে প্ৰতিফলিত হয় বুলি ইয়াত কোৱা হৈছে।
পানীৰ মান, পানী ব্যৱহাৰৰ দক্ষতা, জনমূৰি আৱৰ্জনা উৎপাদনৰ সূচক, যি বহনক্ষম ব্যৱহাৰ আৰু উৎপাদনৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে সম্পৰ্কিত, সেয়াও সূচকত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হোৱা নাই বুলি মন্ত্ৰণালয়ে সদৰী কৰে৷
সূচীখনে সুৰক্ষাৰ মানৰ সলনি সুৰক্ষিত এলেকাৰ পৰিমাণৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। সুৰক্ষিত এলেকা আৰু পৰিৱেশ-সংবেদনশীল অঞ্চলৰ ব্যৱস্থাপনা, কাৰ্যকৰীতা আৰু মূল্যাঙ্কন জৈৱ বৈচিত্ৰসূচকৰ গণনাত বিবেচিত নহয় বুলি পপিৱেশ মন্ত্ৰণালয়ৰ বিবৃতিত কোৱা হৈছে।
সূচকে পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ পৰিমাণ গণনা কৰে কিন্তু তেওঁলোকৰ অৱস্থা বা উৎপাদনশীলতা নহয়। ইয়াত কৃষি জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, মাটিৰ স্বাস্থ্য, খাদ্য হেৰুওৱা আৰু আৱৰ্জনাৰ দৰে সূচক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হোৱা নাছিল যদিও সেইবোৰ বৃহৎ কৃষিভিত্তিক জনসংখ্যা থকা উন্নয়নশীল দেশবোৰৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ।