ডিজিটেল ডেস্কঃ আজি আমি দেশৰ আটাইতকৈ পুৰণি এক্সপ্ৰেছ ৰে'লখনৰ বিষয়ে কথা পাতিম। এই ৰে'লখন হৈছে পঞ্জাব মেইল। ১৯১২ চনৰ ১ জুনত ৰে'লখন আৰম্ভণি হৈছিল।
দেশৰ আটাইতকৈ পুৰণি ৰে'ল। ৰে'লখনে এই সপ্তাহত ১১০ বছৰ অতিক্ৰম কৰিব। আপুনি ক'ব পাৰে যে ৰেলখন নিশ্চয় পুৰণি হৈ পৰিছে। কিন্তু যদি আপুনি ট্ৰেইনখনক প্ৰত্যেক্ষ কৰে, তেন্তে আপুনি নিজেও আচৰিত হৈ পৰিব, কিয়নো ট্ৰেইনখন আজিও কাৰ্যক্ষম হৈ আছে যি সঠিক ৰূপত। ১১০ কিলোমিটাৰ গতিবেগত যোৱা ট্ৰেইনখনক লৈ আজিও মানুহৰ মুখৰ পৰা এটাই শব্দ উচ্চাৰিত হয়, কি যে আচৰিত।
ৰেলখন ১১০ বছৰ আগতে ১ জুন, ১৯১২ তাৰিখে আৰম্ভ কৰা হৈছিল। সেই সময়ত দেশ ব্ৰিটিছৰ শাসনত আছিল। সেই সময়ত ৰেলখন মুম্বাই বন্দৰত অৱস্থিত বেলাৰ্ড পিয়েৰ মোলৰ পৰা অবিভক্ত ভাৰতৰ পেছাৱাৰলৈ চলিছিল। তেতিয়া এইখন একমাত্ৰ ৰেল আছিল যিয়ে যাত্ৰীসকলক পেছাৱাৰৰ পৰা মুম্বাইলৈ লৈ গৈছিল। তেতিয়া এই ৰেলখনক পাঞ্জাৱ লিমিটেড বুলি জনা গৈছিল।

আৰম্ভণিতে, ইয়াক কেৱল ব্ৰিটিছ বিষয়া আৰু কৰ্মচাৰীসকলক কঢ়িয়াইছিল। কিন্তু, ১৯৩০ চনত, ৰে'লখন সাধাৰণ ৰাইজৰ বাবেও মুকলি কৰিছিল। এই ৰে'লখন ব্ৰিটিছ বিষয়া আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ বাবে এক ডাঙৰ সহায়ক আছিল। তেওঁলোক ইংলেণ্ডৰ পৰা পানীৰ জাহাজেৰে তেতিয়াৰ বোম্বাই বন্দৰলৈ আহিছিল। তাৰ পৰা, পাঞ্জাৱ মেইলে দিল্লী আৰু ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ উত্তৰ পশ্চিম সীমান্তলৈ যাত্ৰা কৰিছিল। অৱশ্যে, ১৯১৪ চনত, ইয়াক বোম্বাই বন্দৰৰ ষ্টেচনৰ পৰা ভিক্টোৰিয়া টাৰ্মিনাস ষ্টেচনলৈ স্থানান্তৰ কৰা হয়। তেতিয়াৰ পৰা, এই ৰেলখন তাৰ পৰা পেছাৱাৰলৈ চলিছিল।
১৯৪৭ চনত, যেতিয়া ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰিছিল আৰু যেতিয়া পাকিস্তান গঠন হৈছিল, তেতিয়া ট্ৰেইনখনে পেছাৱাৰ পাকিস্তানলৈ গৈছিল। ইয়াৰ পিছত, ই পঞ্জাৱৰ ফিৰোজপুৰৰ পৰা বোম্বাইলৈ চলিবলৈ আৰম্ভ কৰে। ইয়াৰ পিছত বোম্বাইৰ বেলাৰ্ড পিয়েৰ মোল ষ্টেচনৰ পৰা পেছাৱাৰলৈ ৪৭ ঘণ্টাত ২,৪৯৬ কিলোমিটাৰ দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰে।

প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত, পঞ্জাব মেইল কয়লাৰ ইঞ্জিনত চলিছিল। ইয়াৰ দবাবোৰ কাঠেৰে নিৰ্মিত আছিল। স্বাধীনতাৰ আগতে, ই পেছাৱাৰ, লাহোৰ, অমৃতসৰ, দিল্লী, আগ্ৰা, ইটাৰ্চীৰ মাজত ২৪৯৬ কিলোমিটাৰ ভ্ৰমণ কৰিছিল। সেই সময়ত ইয়াক দেশৰ দ্ৰুততম গতিশীল বাহন বুলি গণ্য কৰা হৈছিল।
১৯৪৫ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে পঞ্জাৱ মেইল ৰেলত শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত ডবা যোগ দিয়া হৈছিল। বৰ্তমান, এচি ফাৰ্ষ্ট, এচি ছেকেণ্ড, এচি তৃতীয়, ১২ টা শ্লীপাৰ শ্ৰেণী আৰু চাৰিটা সাধাৰণ শ্ৰেণীৰ ডবা স্থাপন কৰা হৈছে। অৰ্থাৎ, এই ৰেলখনত মুঠ ডবাৰ সংখ্যা হৈছে ২৪। বৰ্তমান এই ৰে'লখন মুম্বাইৰ ছত্ৰপতি শিৱাজী টাৰ্মিনেলৰ পৰা ফিৰোজপুৰ কেণ্ট ষ্টেচনলৈ যাত্ৰা কৰে। ই প্ৰায় ৩৮৩৪ ঘণ্টাত প্ৰায় ১,৯৩০ কিলোমিটাৰ ।
প্ৰথমতে, এই ৰেলখনৰ ডবাবোৰ ইংলেণ্ডৰ পৰা আহিছিল। পিছত, যেতিয়া মাদ্ৰাজৰ ইণ্টিগ্ৰেল কোচ ফেক্টৰীত ইয়াত ৰেলৱে ডবা নিৰ্মাণ কৰা আৰম্ভ হয়, ইয়াত আইচিএফ ডবা স্থাপন কৰা হয়। এতিয়া, এই ৰেলখনত জাৰ্মান প্ৰযুক্তিৰে নিৰ্মিত এল.এইচ.বি. ডবা স্থাপন কৰা হৈছে। এল.এইচ.বি. ডবা প্ৰৱৰ্তনৰ ফলত কেৱল এই ৰে'লখনৰ গতি বৃদ্ধি কৰাত সহায় হোৱা নাই লগতে যাত্ৰীৰ আৰামৰ দিশৰ পৰাও ইয়াৰ অধিক সুবিধা হৈছে।