ডিজিটেল ডেস্কঃ উত্তৰ প্ৰদেশৰ প্ৰয়াগৰাজত আৰম্ভ হ’ল মহাকুম্ভ মেলা । অহা ডেৰ মাহত প্ৰায় ৩৫ কোটি লোকৰ অংশগ্ৰহণৰ সাক্ষী হ'ব এই মহাকুম্ভ ২০২৫ । গংগা, যমুনা আৰু সৰস্বতী নদীৰ সংগমস্থল ত্ৰিবেণী সংগমৰ সমীপত বিশ্ব বিখ্যাত মহাকুম্ভ মেলা অনুষ্ঠিত হৈছে ।
উল্লেখ্য যে শনিবাৰৰ পৰা কমেও ৮৫ লাখ লোকে সংগমস্থলত স্নান কৰিছে । তাৰ ভিতৰত কেৱল শনিবাৰে ৩৫ লাখ লোকে স্নান কৰে আৰু দেওবাৰৰ দিনটোত পবিত্ৰ স্নান কৰা লোকৰ সংখ্যা আছিল ৫০ লাখ ।
ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্যৰ প্ৰতীক আৰু ইয়াৰ সংস্কৃতিৰ দাপোন মহা কুম্ভ মেলা হৈছে বিশ্বাস, পৰম্পৰা আৰু আধ্যাত্মিকতাক প্ৰদৰ্শন কৰা এক অনুষ্ঠান। প্ৰয়াগৰাজত প্ৰতি ১২ বছৰৰ মূৰে মূৰে এই মেলাৰ আয়োজন কৰা হয়। মহাকুম্ভ মেলা কেৱল ধৰ্মীয় দৃষ্টিকোণৰ পৰাই গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয়, ইয়াৰ ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক দিশটো সমানেই আকৰ্ষণীয় আৰু প্ৰেৰণাদায়ক।
এক কিংবদন্তি অনুসৰি সাগৰৰ মন্থনৰ সময়ত অমৃত কলহৰ পৰা সৰি পৰা টোপালৰ বাবে হৰিদ্বাৰ, নাশিক, উজ্জয়িন আৰু প্ৰয়াগৰাজৰ সৈতে জড়িত বিশেষ স্থানসমূহে বিশেষ তাৎপৰ্য্য লাভ কৰিছিল। একে সময়তে ঐতিহাসিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা মহাকুম্ভৰ প্ৰথম উল্লেখ প্ৰাচীন শিলালিপিত পোৱা যায়। আজিও লাখ লাখ মানুহ এই ঘটনাৰ লগত জড়িত বহু গোপনীয়তা আৰু তথ্যৰ বিষয়ে অজ্ঞাত। যেনে, কেতিয়া আৰু ক’ত প্ৰথম মহাকুম্ভ মেলাৰ আয়োজন কৰা হৈছিল? এই ঘটনা কোনবোৰ জ্যোতিষীয় ঘটনাৰ লগত জড়িত? এই সকলোবোৰ কথাৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জানো আহক ।
মহাকুম্ভ ৮৫০ বছৰতকৈও অধিক পুৰণি। যদি আমি ইয়াৰ আৰম্ভণিৰ কথা কওঁ, তেন্তে প্ৰথমবাৰৰ বাবে আয়োজন কৰিছিল আদি শংকৰাচাৰ্যই। কিছু কাহিনী অনুসৰি মহাকুম্ভ মেলাৰ আয়োজন আৰম্ভ হৈছিল সাগৰৰ মন্থনৰ পিছত। সেই সময়ত সাগৰৰ মন্থনৰ পৰা পোৱা অমৃত কলহৰ পৰা অমৃত সৰি পৰা ঠাইবোৰত এক বিশাল মেলাৰ আয়োজন আৰম্ভ হ’ল। সেই ঠাইৰ নদীৰ পানীত অমৃত থাকে আৰু তাত স্নান কৰাসকলে সেই অমৃত পান কৰি মোক্ষ লাভ কৰে বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। সাগৰ মন্থন হোৱাৰ পাছতহে গুৰু শংকৰাচাৰ্য আৰু তেওঁৰ শিষ্যসকলে সংগমৰ পাৰত সন্যাসী আখৰাৰ ৰাজস্নানৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল আৰু তেতিয়াৰ পৰাই আখৰাৰ ভেটিও স্থাপন কৰা হৈছিল।
মহাকুম্ভৰ আৰম্ভণি হৈছিল সাগৰৰ মন্থনৰ পৰা ওলোৱা অমৃত কলহৰ পৰা, কিন্তু ইয়াৰ সৈতে জড়িত আন এক জনপ্ৰিয় কাহিনী আছে। এই কাহিনী অনুসৰি দেৱৰাজ ইন্দ্ৰৰ পুত্ৰ জয়ন্তই যেতিয়া কাউৰীৰ আকৃতিত অমৃতৰ পাত্ৰটো কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিছিল, তেতিয়া তেওঁৰ জিভাত অমৃতৰ কিছু টোপাল আবদ্ধ হৈ পৰিছিল। এই কাৰণে আজিও কাউৰীৰ আয়ুস আন চৰাইতকৈ বেছি।
অমৃত কলহ লৈ জয়ন্তই গৈ থকা সময়ত প্ৰয়াগৰাজ, উজ্জয়িন, হৰিদ্বাৰ আৰু নাশিকত কিছু টোপাল পৰিল যাৰ বাবে এই ঠাইবোৰ পবিত্ৰ স্থান হৈ পৰিল আৰু ইয়াত মহাকুম্ভৰ আয়োজন আৰম্ভ হ’ল। একে সময়তে এই অমৃতৰ কিছু টোপাল দূৰ্ভা ঘাঁহৰ ওপৰত পৰিল আৰু সেই সময়ৰ পৰাই ইয়াকো পবিত্ৰ বুলি গণ্য কৰি পূজা-পাতলত ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। কেৱল এয়াই নহয়, এই ঘাঁহ ভগৱান গণেশৰ প্ৰিয় ঘাঁহ বুলি গণ্য হ’বলৈ ধৰিলে।
প্ৰতি ১২ বছৰৰ মূৰে মূৰে প্ৰয়াগৰাজত মহাকুম্ভৰ আয়োজন কৰা হয়। ইয়াৰ মূল কাৰণ হ’ল এই স্থানত গংগা, যমুনা আৰু সৰস্বতী তিনিখন পবিত্ৰ নদীৰ সংগমস্থলী। যদিও সৰস্বতী নদী বিলুপ্ত হৈছে, তথাপিও প্ৰয়াগৰাজত ই বৰ্তমান স্থবিৰ। এই তিনিখন নদীৰ সংগমস্থলত ৰাজস্নান কৰা ব্যক্তিয়ে মোক্ষ লাভ কৰে বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। এই কাৰণে প্ৰয়াগৰাজৰ মহাকুম্ভ মহত্বপূৰ্ণ ৷