ব্ৰেন ডেড কিয় হয়, ইয়াৰ লক্ষণ আৰু কাৰণ কি কি, মগজুৰ মৃত্যুৰ পাছত এজন ব্যক্তি সুস্থ হৈ উঠিব পাৰেনে

ডিজিটেল ডেস্ক : বিগত কেইসপ্তাহমানৰ পৰা আমি সকলোৱে নিশ্চয় বাতৰিৰ জৰিয়তে কিছুমান চিকিৎসা শব্দৰ কথা শুনিছো। ৰাজধানী দিল্লীৰ আটাইতকৈ কম বয়সীয়া অংগদাতা (১৬ মাহ) হোৱা নিশান্তক চিকিৎসকে ব্ৰেইন ডেড ঘোষণা কৰে। দিল্লীৰ এইমছত ভৰ্তি হোৱা বিখ্যাত কমেডিয়ান ৰাজু শ্ৰীবাস্তৱক ব্ৰেইন ডেড ঘোষণা কৰাৰো খবৰ আহিছিল যদিও এই কথা আনুষ্ঠানিকভাৱে নিশ্চিত হোৱা নাই। ব্ৰেইন ডেডৰ অৱস্থা কি? ই মৃত্যুসূচক নেকি? আমাৰ সকলোৰে মনত নিশ্চয় এনে বহুতো প্ৰশ্ন উঠে। এই লেখাটোত আমি মগজুৰ মৃত্যুৰ বিষয়ে বিতংভাৱে আলোচনা কৰিম।

 চিকিৎসকে কয় য়ে ব্ৰেন ডেডক চিকিৎসা ভাষাত মৃত্যুৰ পৰিভাষাৰ সংজ্ঞা হিচাপে জনা যায়। কাৰোবাক ব্ৰেইন ডেড বুলি ঘোষণা কৰাৰ অৰ্থ হ’ল তেওঁলোকৰ মগজুৰ সকলো দিশতে কাম কৰা বন্ধ হৈ যোৱা, অৰ্থাৎ প্ৰতিটো শাৰীৰিক আৰু মানসিক কাৰ্যকলাপ মগজুৱে শৰীৰলৈ বুজিব পৰা বা কথা কোৱাৰ ক্ষমতালৈ সংকেত প্ৰেৰণ কৰাটো বন্ধ কৰি দিয়ে৷

 মগজুৰ মৃত্যু নিৰাময় কৰিব নোৱাৰি, ই এক স্থায়ী অৱস্থা। কাৰণ মগজুৰ মৃত্যুৰ অৱস্থা কিয় আৰু কেনেকৈ হয়? মগজুৰ গুৰুতৰ আঘাত, গুৰুতৰ ষ্ট্ৰোক বা কিছুমান শাৰীৰিক অৱস্থাত মগজুৰ গুৰুতৰভাৱে প্ৰভাৱিত হ’লে মগজুৰ মৃত্যু হ’ব পাৰে। চিকিৎসকে যেতিয়া কাৰোবাক ব্ৰেইন ডেড বুলি ঘোষণা কৰে তেতিয়া ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ব্ৰেইনে কোনোধৰণে কাম কৰি থকা নাই। যদি সেই ব্যক্তিজন ভেন্টিলেটৰত থাকে, তেন্তে কৃত্ৰিমভাৱে উশাহ-নিশাহ লৈ হৃদযন্ত্ৰ, বৃক্ক, যকৃত আদি অংগবোৰ জীয়াই ৰাখিব পাৰি। কিন্তু ব্যক্তিজন ভেন্টিলেটৰত থাকি কৃত্ৰিমভাৱে তেওঁৰ শৰীৰলৈ অক্সিজেন যোগান ধৰালৈকে এই অংগবোৰো জীয়াই থাকিব পাৰে। ইয়াক এনেদৰেও বুজিব পাৰি যে মগজুৰ মৃত্যু মানে শৰীৰৰ কিছুমান অংগই অক্সিজেনৰ জৰিয়তে কৃত্ৰিমভাৱে কাম কৰি আছে।

 মগজুৰ মৃত্যু কিয় হয়?

এনে বহুতো অৱস্থা আছে যাৰ ফলত এজন ব্যক্তিৰ মগজুৰ মৃত্যু হ’ব পাৰে।

* মগজুত গুৰুতৰভাৱে আঘাতপ্ৰাপ্ত হ’লে (বাহন দুৰ্ঘটনাৰ ফলত মূৰত হোৱা গুৰুতৰ আঘাত বা যিকোনো দুৰ্ঘটনা ফলত মগজুত আঘাত পালে)

* মস্তিষ্কৰ ৰক্তবাহী নলীৰ আঘাত (ষ্ট্ৰোক বা এনিউৰিজম)

* এনোক্সিয়া (মগজুলৈ তেজৰ সোঁত/অক্সিজেনৰ অভাৱত হাৰ্ট এটেক হোৱা)

* মগজুৰ টিউমাৰ আদি।

 চিকিৎসকে কয় যে আকস্মিকভাৱে আঘাতপ্ৰাপ্ত বা গুৰুতৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ বাবে মগজুৰ মৃত্যু হ’ব পাৰে। উচ্চ ৰক্তচাপৰ ফলত মগজুত ৰক্তক্ষৰণ হোৱাৰ অৱস্থাও ইয়াৰ এটা কাৰণ হ’ব পাৰে। মগজুৰ মৃত্যুৰ অৱস্থাৰ লক্ষণসমূহ কি কি?

 চিকিৎসকে কয় যে যদিও এজন ব্যক্তিৰ মগজুৰ মৃত্যু ঘোষণা কৰাৰ আগতে বহু ধৰণৰ পৰীক্ষাৰ ভিত্তিত নিশ্চিত কৰা হয়, কিন্তু কিছুমান অৱস্থা আৰু লক্ষণ আছে যিবোৰৰ পৰা ব্যক্তিজনৰ মগজুৰ মৃত্যু হোৱা বুলি অনুমান কৰিব পাৰি।

* কোষবোৰে পোহৰৰ প্ৰতি সঁহাৰি নিদিয়া।

* বিষ হ’লেও প্ৰতি কোনো প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ নকৰা।

* চকুৰ পৃষ্ঠভাগ স্পৰ্শ কৰিলে চকু টিপটিপিয়া হোৱা (কৰ্ণিয়াল ৰিফ্লেক্স)।

* কাণত বৰফৰ পানী ঢালিলেও চকু লৰচৰ নকৰা।

* ইলেক্ট্ৰ’এনচেফেলোগ্ৰাম পৰীক্ষাত মগজুৰ কোনো কাৰ্য্কলাপ দেখা নোপোৱা। ইত্যাদি

 মগজুৰ মৃত্যু নিৰাময় কৰিব পৰা যাবনে?

চিকিৎসকে কয় যে মগজুৰ মৃত্যুৰ অৱস্থা স্থায়ী, ইয়াক আৰোগ্য কৰিব নোৱাৰি। এজন ৰোগীক ব্ৰেইন ডেড বুলি ঘোষণা কৰাৰ পাছত পৰিয়ালৰ লগত কথা পাতি অংগদানৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয়, যাতে ব্যক্তিজনৰ জীৱিত অংগবোৰ আন কাৰোবাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা যায়। ভেন্টিলেটৰৰ পৰা আঁতৰোৱাৰ পাছত শৰীৰে অক্সিজেন পোৱা বন্ধ কৰাৰ লগে লগে শৰীৰৰ আন অংগসমূহো নিষ্ক্ৰিয় হৈ পৰে আৰু ইয়াক মৃত বুলি ঘোষণা কৰা হয়।