ডিজিটেল ডেস্কঃ ৰাতিটোৰ ভিতৰতে নোহোৱা হৈ গ’ল এখন সম্পূৰ্ণ টাউনশ্বিপ। সকলো বাসিন্দা গুচি গ’ল। এনে চহৰ বা গাঁৱৰ সংখ্যা পৃথিৱীত কম নহয়। জনসংখ্যা হ্ৰাসৰ কাৰণ বেলেগ বেলেগ। ৰাছিয়াত এনেকুৱা এখন চহৰ আছিল, যিখন চহৰ আজি নাই।
ৰাছিয়াৰ কাডিকচান চহৰ। এতিয়া ‘ভূতৰ চহৰ’। য'ত এসময়ত বহুত মানুহ বাস কৰিছিল, আজি এজনো মানুহ নাথাকে। কিয় এনেকুৱা হৈছে?
ৰাছিয়াৰ সুদূৰ পূবত অৱস্থিত কাডিকচান চহৰ। খনিত হোৱা বিস্ফোৰণৰ ফলত বাসিন্দাসকলে চহৰখন এৰি যাবলৈ বাধ্য হয়। মানচিত্ৰত ইয়াৰ অস্তিত্ব আৰু নাই। প্ৰায় ৩০ বছৰ আগতে ৰাছিয়াৰ এই চহৰখনত মানুহৰ বাস আছিল। এতিয়া মাত্ৰ কিছুমান জৰাজীৰ্ণ পৰিত্যক্ত ঘৰ, কাৰখানা আৰু দোকান থিয় হৈ আছে।
এতিয়া এই অঞ্চলৰ নাম শুনি মানুহে ভয় খায়। কাদিকচান চহৰলৈ যোৱা পথটোক ‘হাড়ৰ পথ’ বুলি কোৱা হয়।
যোচেফ ষ্টেলিন যেতিয়া পূৰ্বৰ ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ শাসক আছিল, তেতিয়া এই অঞ্চলত বহু শ্ৰমিকক নিৰ্বিচাৰে হত্যা কৰা হৈছিল। অভিযোগ অনুসৰি শিবিৰত ইজনৰ পিছত সিজন শ্ৰমিকক হত্যা কৰা হৈছিল।
সময় ১৯৩০ চন। সেই সময়ত এই অঞ্চলত মানুহৰ বাসস্থান নাছিল। পৰীক্ষাৰ অন্তত গম পোৱা যায় যে মাটিৰ তলত কয়লা, সোণ আৰু বিভিন্ন ধাতু আছে। ৰাছিয়াৰ শাসকে সেইবোৰ খনা সিদ্ধান্ত ল’লে।
সেই অঞ্চলৰ উষ্ণতা জমাতকৈ প্ৰায় ৫০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ তলত। চাৰিওফালে বৰফেৰে আবৃত। এনে বতৰত খনিবোৰত কাম কৰাটো প্ৰায় অসম্ভৱ আছিল। অভিযোগ অনুসৰি ৰাছিয়াৰ শাসকসকলে দৰিদ্ৰ লোকসকলক খনিসমূহত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰাইছিল।
ইয়াৰ পিছত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভ হয়। তাৰ পিছত যুদ্ধবন্দীসকলক অত্যাচাৰ কৰি খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰা হৈছিল। চৰম ঠাণ্ডা আৰু নিৰ্যাতনৰ ফলত দুই লাখ বন্দীৰ মৃত্যু হোৱা বুলি অনুমান কৰা হৈছে।
যুদ্ধৰ শেষত কয়লা আৰু ধাতুৰ খনন বন্ধ হৈ পৰে। যুদ্ধ শেষ হোৱাৰ পিছত কাদিকচানৰ কয়লা খনি দুটাৰ পৰা পুনৰ কয়লা খনন আৰম্ভ হয়। সেই সময়ত আৰু যুদ্ধবন্দী নাছিল। বৰঞ্চ অধিক মজুৰিৰ প্ৰলোভনত চৰকাৰে নাগৰিকক জোৰকৈ খনিত সোমাবলৈ ধৰিলে।
১৯৭০ চনত ছোভিয়েট ইউনিয়নত শীতল যুদ্ধ আৰম্ভ হয়। তেতিয়াৰ পৰাই ছোভিয়েট ইউনিয়ন পতনৰ পথত। সাধাৰণ মানুহে কামৰ বাবে কাদিকচান খনিলৈ ভিৰ কৰিবলৈ ধৰিলে। জীৱিকাৰ বাবে। এই খনিৰ চাৰিওফালে এখন সৰু চহৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।
১৯৮৯ চনত ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতন ঘটে। সেই সময়ত খনিবোৰত কাম আছিল যদিও শ্ৰমিকৰ মজুৰি নিশ্চিত কৰিবলৈ কোনো নাছিল। ইয়াৰ পিছতে মন্দাৱস্থাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয় কাদিকচন। খাদ্যাভ্যাস চৰম হৈ পৰে। এজন বাসিন্দাই কয় যে তেওঁলোকে পেট ভৰাবৰ বাবে কুকুৰ হত্যা কৰি খাইছিল।
এই পৰিস্থিতিত ১৯৯৬ চনৰ ২৫ নৱেম্বৰত কয়লা খনিত মিথেন গেছ বিস্ফোৰণ ঘটে। মৃত্যু হয় ৬ শ্ৰমিকৰ। দৰমহাৰ কোনো নিশ্চয়তা নাই, ইয়াৰ ওপৰত কোনো নিৰাপত্তা নাই। এই পৰিস্থিতিত খনিটো বন্ধ হৈ থাকে। শ্ৰমিকসকলে মহানগৰ এৰি যাবলৈ বাধ্য হয়। ঘৰবোৰ পৰিত্যক্ত হৈ আছে। তেতিয়াৰ পৰা কোনো বাসিন্দা এই চহৰলৈ ঘূৰি অহা নাই।