ডিজিটেল ডেস্ক: জলবায়ু সম্পৰ্কে এক দীঘলীয়া অধ্যয়ন চলি আহিছে। দেখা গৈছে যে পাহাৰত চৰা জীৱ-জন্তুৰ কাৰ্যকলাপ জলবায়ু পৰিৱৰ্তন নিয়ন্ত্ৰণত উপকাৰী বুলি প্ৰমাণিত হ’ব পাৰে। অধ্যয়নটোত দেখা গৈছে যে চৰণীয়া পথাৰত ঘাঁহ নাথাকে তেনে মাটিত থকা কাৰ্বনৰ পৰিমাণ ভাৰসাম্যহীনভাৱে উঠা-নমা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, যাৰ ফলত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে। পাহাৰৰ মাটিৰ ঘাঁহ পৰিৱেশৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। পাহাৰৰ মাটিৰ ওপৰৰ আৱৰণ কেৱল পাহাৰত জীৱ-জন্তুৰ চৰণীয়া পথাৰত প্ৰয়োজনীয় নহয়, পৰিৱেশ তন্ত্ৰত মাটিত থকা কাৰ্বন মজুতৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ বাবেও ই উপযোগী।
১৬ বছৰীয়া এক অধ্যয়নত প্ৰকাশ পাইছে যে ঘাঁহ খোৱা জীৱ-জন্তু পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বাবে অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ। চৰণীয়া পথাৰ অনুপস্থিতিয়ে বিশ্বৰ কাৰ্বন চক্ৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। এনে অৱস্থাত জলবায়ু পৰিৱৰ্তন ৰোধ কৰাত চৰণীয়া পথাৰত ডাঙৰ ভূমিকা থাকিব পাৰে। এই অধ্যয়ন ভাৰতীয় বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠানৰ চেণ্টাৰ ফৰ ইক’লজিকেল ছায়েন্স আৰু ডি জিৱেচা চেণ্টাৰ ফৰ ক্লাইমেট চেঞ্জৰ গৱেষকসকলে কৰিছে। ইয়াত তেওঁ কৈছে যে পৰীক্ষামূলকভাৱে চৰণীয়া পথাৰ আঁতৰাই মাটিত কাৰ্বনৰ মাত্ৰা উঠা-নমা কৰে। ইয়াতকৈয়ো বেছি এই পৰিৱৰ্তন ভাৰসাম্যহীনভাৱে চাব পাৰি।
২০০৫ চনত গৱেষকসকলে এই অধ্যয়ন আৰম্ভ কৰিছিল। ২০০৫ চনত চি ই এছৰ সহযোগী অধ্যাপক সুমন্ত বাগচীয়ে পি এইচ ডিৰ সময়ত হিমালয়ৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰত চৰণীয়া জীৱ-জন্তুৰ প্ৰভাৱৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। তেওঁৰ দলটোৰ সৈতে তেওঁ কিছুমান প্লট প্ৰস্তুত কৰিছিল য’ত জীৱ-জন্তুৱে চৰিব নোৱাৰে আৰু কিছুমান প্লটত ইয়াক আৰু আইবেক্সৰ দৰে জীৱ-জন্তুক চৰিবলৈ এৰি দিয়া হৈছিল। গৱেষকসকলে এই দুয়োটা অঞ্চলৰ পৰা এটা দশক ধৰি মাটিৰ নমুনা সংগ্ৰহ কৰিছিল।
তাৰ পাছত ইয়াক প্ৰতিটো প্লটত বছৰৰ পিছত বছৰ ধৰি ইহঁতৰ ৰাসায়নিক গঠন অনুসৰণ কৰি, কাৰ্বন আৰু নাইট্ৰজেনৰ মাত্ৰা অনুসৰণ কৰি আৰু তুলনা কৰি পৰ্যবেক্ষণ কৰা হৈছিল। তেওঁলোকে দেখিলে যে আনটো বছৰৰ পিছত মাটিৰ কাৰ্বনৰ মাত্ৰা ৩০ৰ পৰা ৪০ শতাংশ বেছি উঠা-নমা কৰে, য’ত জীৱ-জন্তু নাছিল, সেইবোৰ আন প্লটতকৈ। একে সময়তে প্ৰতি বছৰে চৰি থকা জীৱ-জন্তুৰ প্লটতো এই স্তৰটো সুস্থিৰ যেন লাগিল।
গৱেষকসকলে জানিব পাৰিছে যে কাৰ্বনৰ মাত্ৰা উঠা-নমা কৰাৰ আঁৰৰ প্ৰধান কাৰকটো হৈছে নাইট্ৰ’জেন, যিয়ে মাটিৰ অৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি কাৰ্বনৰ মজুত সুস্থিৰ বা অস্থিৰ কৰি তুলিব পাৰে। পূৰ্বৰ কেইবাটাও অধ্যয়নে দীৰ্ঘদিন ধৰি কাৰ্বন আৰু নাইট্ৰজেনৰ মাত্ৰা জোখাৰ প্ৰতি দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে। কাৰ্বন সঞ্চয় বা হ্ৰাস কৰাটো এটা লেহেমীয়া প্ৰক্ৰিয়া বুলি কোৱা হৈছে যদিও গৱেষকসকলে উপস্থাপন কৰা বাৰ্ষিক পৰিৱৰ্তনে এক বেলেগ ছবি দাঙি ধৰে। গৱেষকসকলৰ মতে চৰণীয়া পৰিৱেশ তন্ত্ৰই পৃথিৱীৰ ৪০% ভূমি সামৰি লৈছে। তৃণভোজীয়ে মাটি আৰু কাৰ্বন সুস্থিৰ কৰাৰ কাম কৰে। জলবায়ু পৰিৱর্তন কমোৱাৰ বাবে ইহঁতক সুৰক্ষিত কৰাটো অতি প্রয়োজনীয়৷
Continue Reading
