ডিজিটেল ডেস্কঃ ভাৰতৰ দৰে দেশত, য’ত নিৰ্বাচন বাৰ্ষিক বিষয়, ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ আগমনৰ লগে লগে ৰাজনৈতিক ভুল তথ্যৰ লগতে ভুল তথ্যৰো প্ৰচুৰতা আছে। প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডীৰ পৰা কংগ্ৰেছ নেতা ৰাহুল গান্ধীলৈকে, ব্যক্তিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ৰাজনৈতিক দললৈকে সকলোৱেই “ফেক নিউজ”ৰ ভাবুকিৰ ৰিচিভিং এণ্ডত আছে।
ছ’চিয়েল মিডিয়াত ছবিৰ লগতে ভিডিঅ’সমূহ বিভ্ৰান্তিকৰ, হেতালি খেলা বা প্ৰসংগৰ বাহিৰৰ দাবীৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰা হয়, যিবোৰ ছ’চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰকাৰীসকলে অভাৱনীয়ভাৱে শ্বেয়াৰ কৰে, আৰু কেতিয়াবা কোনো ব্যক্তি, ৰাজনৈতিক দল, সংগঠন বা আনকি কোনো অনুষ্ঠানক বদনাম কৰিবলৈয়ো ভুল তথ্য শ্বেয়াৰ হয়৷
২০১৩ চনত যেতিয়া মনমোহন সিং চৰকাৰ ক্ষমতাত আছিল, তেতিয়াৰ কংগ্ৰেছ নেতৃত্বাধীন ইউনাইটেড প্ৰগ্ৰেছিভ এলায়েন্স (ইউ পি এ) চৰকাৰে শীৰ্ষ আদালতৰ ৰায়ৰ বিৰুদ্ধে অধ্যাদেশ আনিছিল। ৰাহুল গান্ধীয়ে সংবাদমেলত ৰাজহুৱাভাৱে অধ্যাদেশখনৰ বিৰোধিতা কৰিছিল, আৰু ইয়াক “সম্পূৰ্ণ আজে বাজে কথা” বুলি অভিহিত কৰিছিল, আৰু কৈছিল যে “ইয়াক ফালি পেলাই বাহিৰলৈ পেলাব লাগে”। অৱশ্যে তেওঁ অধ্যাদেশ ফালি পেলোৱাৰ কোনো ভিজুৱেল নাছিল।
কেইবাজনো ছ’চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰকাৰীয়ে এটা ছবি শ্বেয়াৰ কৰিছিল য’ত ৰাহুল গান্ধীয়ে ২০১৩ চনৰ অধ্যাদেশ ফালি গান্ধীয়ে ফালি পেলোৱা বুলি দাবী কৰি এখন কাগজ ফালি থকা দেখা গৈছে। তথ্য পৰীক্ষাকাৰীয়ে জানিব পাৰিছে যে ভাইৰেল ছবিখন ২০১২ চনৰ, যেতিয়া ৱায়ানাদৰ প্ৰাক্তন সাংসদগৰাকীয়ে প্ৰচাৰ সভাত কাগজ এখন ফালিছিল৷" কিন্তু পিছত গমপোৱা গৈছিল যে এই ঘটনা আছিল ভুৱা৷
চলিত বৰ্ষৰ মাৰ্চ মাহত কেইবাটাও সংবাদ মাধ্যমে প্ৰকাশ কৰিছিল যে নোবেল বঁটা সমিতিৰ উপ-নেতা আছলে টোজে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীক ‘ন’বেল বঁটাৰ বাবে সৰ্ববৃহৎ প্ৰতিদ্বন্দ্বী’ আৰু বিশ্বৰ ‘শান্তিৰ আটাইতকৈ নিৰ্ভৰযোগ্য মুখ’ বুলি অভিহিত কৰিছিল .পিছত সংবাদ সংস্থা এ এন আইৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত টোজে কৈছিল, “মই নৰৱেৰ নোবেল কমিটীৰ উপ-নেতা হিচাপে ভাৰতত নাই; মই ইয়াত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শান্তি আৰু বুজাবুজিৰ সঞ্চালক হিচাপে আৰু ভাৰতৰ বন্ধু হিচাপে আছো।এটা ভুৱা বাতৰিৰ টুইট প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল আৰু মই ভাবো আমি ইয়াক সকলো ভুৱা বাতৰি হিচাপে গণ্য কৰা উচিত। মই এইবিষয়ত আলোচনা নকৰো আৰু ইয়াত শক্তি বা অক্সিজেন নিদিওঁ। মই স্পষ্টভাৱে অস্বীকাৰ কৰোঁ যে টুইটটোত যিটো আছিল তাৰ সৈতে মিল থকা কোনো কথা কৈছিলো, মই এই কথা মানি নলওঁ।"
তদুপৰি নোবেল বঁটাৰ অফিচিয়েল ৱেবছাইট অনুসৰি ৫০ বছৰ পাৰ নোহোৱালৈকে মনোনয়নকাৰী বা নোবেল বঁটাৰ বাবে মনোনীতসকলৰ নাম প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰিব।
সংসদত আদানী-হিণ্ডেনবাৰ্গ গৱেষণা বিতৰ্কত যুটীয়া সংসদীয় তদন্তৰ দাবী আৰু বাজেট অধিবেশন চলি থকাৰ সময়ত সংসদত কেইবাজনো ছ’চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰকাৰীয়ে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে "১০১টা আদানীক বচোৱাৰ উপায় "শীৰ্ষক এখন কিতাপ পঢ়ি থকাৰ ছবি শ্বেয়াৰ কৰে৷
জানুৱাৰী মাহত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ শ্বৰ্ট চেলাৰ হিণ্ডেনবাৰ্গ ৰিচাৰ্চে এক প্ৰতিবেদন প্ৰকাশ কৰি অভিযোগ কৰিছিল যে কোটিপতি উদ্যোগপতি গৌতম আদানীৰ নেতৃত্বত আদানী গ্ৰুপ “ষ্টক মেনিপুলেচন”, “একাউণ্টিং ফ্ৰড” আৰু কৰ্পৰেট গভৰ্নেন্সৰ লেপছৰ সৈতে জড়িত। এই প্ৰতিবেদনৰ পিছতে আদানি গ্ৰুপৰ ষ্টকে ব’ৰ্চত প্ৰহাৰ গ্ৰহণ কৰে। আদানী গ্ৰুপে এই অভিযোগক “মিছা” বুলি অভিহিত কৰিছিল, আনহাতে বিৰোধী ৰাজনৈতিক দলসমূহে কয় যে আদানি গ্ৰুপৰ শ্বেয়াৰৰ গলন এটা কেলেংকাৰী, য’ত সাধাৰণ মানুহৰ ধন জড়িত হৈ আছে কাৰণ এল আই চি আৰু এছ বি আইয়ে ইয়াত বিনিয়োগ কৰিছে।অৱশ্যে প্ৰকাশ হোৱা ছবিখন সম্পাদিত ছবি আছিল, আৰু ২০১৪ চনৰ ফটোখনত পিএম মোদীয়ে ‘গেটিং ইণ্ডিয়া বেক অন ট্ৰেক: এণ একচন এজেণ্ডা ফৰ ৰিফৰ্ম’ শীৰ্ষক এখন কিতাপ পঢ়ি থকা দেখা গৈছিল। প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ পৰীক্ষিত ইউটিউব চেনেলতো আপলোড কৰা গ্ৰন্থ উন্মোচনী অনুষ্ঠানত তেওঁ উপস্থিত আছিল।
ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ব্ৰিটেইনৰ মুখ্য কাৰ্যালয় থকা মিডিয়া কৰ্প’ৰেচন বিবিচিৰ নতুন দিল্লী আৰু মুম্বাই কাৰ্যালয়ত আয়কৰ বিভাগে তিনিদিন ধৰি জৰীপ চলোৱাৰ পিছত যুক্তৰাজ্যত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ কৰা দেখা গৈছে য’ত “পদত্যাগ মোডী” বুলি লিখা বেনাৰ এখনে প্ৰতিবাদ কৰিব পাৰে ৱেষ্টমিনিষ্টাৰ দলঙত ওলমি থকা দেখা গৈছে ছ’চিয়েল মিডিয়াত ব্যাপকভাৱে শ্বেয়াৰ কৰা হৈছিল। ইয়াত দাবী কৰা হৈছে যে বিবিচি ইণ্ডিয়াৰ কাৰ্যালয়ত আই-টিৰ সমীক্ষাৰ পিছতে মোডী বিৰোধী প্ৰতিবাদ।
বিবিচিয়ে ‘ভাৰতঃ মোডী এক প্ৰশ্ন’ শীৰ্ষক এখন বিতৰ্কিত তথ্যচিত্ৰ মুকলি কৰিছিল য’ত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোডী আৰু ২০০২ চনৰ গুজৰাট সংঘৰ্ষত তেওঁৰ কথিত ভূমিকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছিল। এমাহৰ পাছত মুম্বাই আৰু দিল্লীত থকা বিবিচিৰ কাৰ্যালয়ত আই-টি জৰীপ কৰা হয়৷
বিবিচিৰ “জৰীপ অভিযান”ৰ বহু আগতেই ২০২১ চনৰ ১৫ আগষ্টত ব্ৰিটেইনস্থিত দক্ষিণ এছিয়া ছলিডাৰিটি গ্ৰুপ নামৰ এটা গোটে দলঙত বেনাৰখন ওলোমাই থৈছিল। গোটটোৰ অফিচিয়েল টুইটাৰ হেণ্ডেলেও প্ৰতিবাদৰ ফটো আৰু ভিডিঅ’ শ্বেয়াৰ কৰিছিল।
ৰাহুল গান্ধীয়ে কেইবাজনো কংগ্ৰেছ নেতাৰ সৈতে ৭ ছেপ্টেম্বৰত তামিলনাডুৰ কন্যাকুমাৰীৰ পৰা দলটোৰ অভিলাষী ভাৰত জোডো যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিল আৰু ৩০ জানুৱাৰীত কাশ্মীৰত শিখৰত উপনীত হৈছিল।১৩৫ দিনৰ ভিতৰত এই যাত্ৰাই ১৪খন ৰাজ্য আৰু ৩৮০০ কিলোমিটাৰ অতিক্ৰম কৰিছিল।
কিন্তু এই যাত্ৰাৰ কেইবাখনো ফটো আৰু ভিডিঅ’ ছ’চিয়েল মিডিয়াত বিভ্ৰান্তিকৰ দাবীৰে শ্বেয়াৰ কৰা হয়, যিবোৰৰ বেছিভাগেই ব্যৱসায় কৰিছিল বিৰোধী দলসমূহে, মূলতঃ ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টিৰ সদস্যসকলে।
তেনে এটা ভিডিঅ’ য’ত দেখা গৈছিল যে এদল লোকে বেনাৰ আৰু সেউজীয়া পতাকা লৈ অৰ্ধচন্দ্ৰ আৰু এটা তৰা লৈ খোজ কাঢ়িছিল, সেই ভিডিঅ’ শ্বেয়াৰ কৰা হৈছিল যে যাত্ৰাৰ সময়ত পাকিস্তানৰ জাতীয় পতাকা উৰুৱাই দিয়া হৈছিল। যোৱা ২ অক্টোবৰত সোঁপন্থী অপপ্ৰচাৰ চেনেল সুদৰ্শন নিউজৰ মুখ্য সম্পাদক সুৰেশ চাভাংকেও শ্বেয়াৰ কৰিছিল এই ভিডিঅ’টো এতিয়াও তেওঁৰ টুইটাৰ টাইমলাইনত পোৱা গৈছে।কিন্তু দেখা গ’ল যে ভিডিঅ’টোত দেখা পতাকাবোৰ ইণ্ডিয়ান ইউনিয়ন মুছলিম লীগৰ (IUML), আৰু পাকিস্তানৰ পতাকা নাছিল।
তদুপৰি ভাৰত জোডো যাত্ৰাত এগৰাকী কণমানি ছোৱালীক সাৱটি ধৰা ৰাহুল গান্ধীৰ এখন ফটো শ্বেয়াৰ কৰা হৈছে যে ২০২০ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ‘পাকিস্তান জিন্দাবাদ’ শ্লোগান দি গ্ৰেপ্তাৰ হোৱা বেংগালুৰুৰ ছাত্ৰী অমূল্য লিঅ’না নোৰোনহাক উপস্থিত থকা অৱস্থাত লগ পাইছিল হায়দৰাবাদৰ সাংসদ আছাদুদ্দিন ওৱাইছিৰ।
অৱশ্যে পিছত জানিব পৰা মতে ফটোখনত চিনাক্ত হোৱা মহিলাগৰাকী হৈছে এৰ্নাকুলাম জিলাৰ বাবে কে এছ ইউৰ সাধাৰণ সম্পাদক মিভা জলী। জলীয়ে নিজৰ ইনষ্টাগ্ৰাম হেণ্ডেলত ফটোখন পোষ্ট কৰিছিল আৰু কৈছিল যে এইখন তেওঁৰ জীৱনৰ “আটাইতকৈ সুখৰ মুহূৰ্ত”। কেৰালাত ভাৰত জোডো যাত্ৰাৰ সময়ত গান্ধীৰ সৈতে হোৱা সাক্ষাৎৰ ভিডিঅ’ও পোষ্ট কৰিছিল।