ডিজিটেল ডেস্ক: ভাৰতীয় ৰেলপথ ভাৰতৰ পৰিবহণৰ এক প্ৰধান মাধ্যম। ৰেলৰ বাবেই ভাৰতৰ বিকাশ অতি দ্ৰুতগতিত হৈছিল। ৰে’লেৰে বহু লোকে একেলগে বহু দূৰ যাত্ৰা কৰিবলৈ সক্ষম হয়। ৰেলযোগে যাত্ৰা কৰাটো সুবিধাজনক আৰু আৰামদায়ক। বিভিন্ন গাঁও-চহৰৰ মাজত বিস্তৃত ৰে’লপথত চলাচল কৰা ৰে’লসমূহ ভাৰত আৰু ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ জীৱনৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ।
ভাৰতৰ অধিকাংশ লোকে ৰেলযোগে যাত্ৰা কৰে। সস্তীয়া, সহজ আৰু আৰামৰ লগতে যাত্ৰাৰ সময় বোৰো বেলেগ বেলেগ। কিন্তু আপুনি জানেনে যে ভাৰতীয় ৰে’লৱে আজি এছিয়াৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম ৰে’লৱে নেটৱৰ্ক আৰু বিশ্বৰ চতুৰ্থ বৃহত্তম ৰে’লৱে নেটৱৰ্কত পৰিণত হৈছে। ভাৰতত ৰেলপথ প্ৰায় ৯২,০৮১ কিলোমিটাৰ এলেকাত বিস্তৃত হৈ আছে। তদুপৰি যাত্ৰীৰ সুবিধাৰ বাবে ভাৰতত ৮৫০০ ৰে’ল ষ্টেচন আছে। প্ৰতিদিনে প্ৰায় ২ কোটি ২০ লাখ লোক এই ষ্টেচনসমূহৰ পৰা যাত্ৰা কৰে।
দেশৰ ৰে’লৱে ষ্টেচনসমূহক ‘টাৰ্মিনেল’, ‘চেণ্ট্ৰেল’, ‘জংচন’ আৰু ‘ষ্টেচন’কে ধৰি চাৰিটা ভাগত ভাগ কৰা হৈছে। কিন্তু প্ৰশ্ন হয় এই নামবোৰৰ মাজত পাৰ্থক্য কি আছে?
১) টাৰ্মিনেল: টাৰ্মিনেল বা টাৰ্মিনাছ মানে এনে এটা ষ্টেচন য’ৰ পৰা ৰে’লখন আৰু আগবাঢ়িব নোৱাৰিব। অৰ্থাৎ ৰেলখন যি দিশৰ পৰা আহিছিল সেই দিশলৈ উভতি যায়। ভাৰতত এনে ২৭ টা টাৰ্মিনেল আছে, তাৰ ভিতৰত ‘আনন্দ বিহাৰ টাৰ্মিনেল’, ‘ছাত্ৰপতি শিৱাজী টাৰ্মিনাছ’, ‘লোকমান্য তিলক টাৰ্মিনেল’ কিছুমান বিখ্যাত।
২) চেণ্ট্ৰেল : চেণ্ট্ৰেল মানে সেই ষ্টেচনবোৰক বুজায় য’ৰ পৰা বিভিন্ন ঠাইলৈ যাব পাৰি। অৰ্থাৎ একেটা ষ্টেচনৰ পৰা দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তলৈ যাব পাৰি। ভাৰতত এনে ৫টা কেন্দ্ৰীয় ষ্টেচন আছে, ক্ৰমে ‘মুম্বাই চেণ্ট্ৰেল’, ‘চেন্নাই চেণ্ট্ৰেল’, ‘কানপুৰ চেণ্ট্ৰেল’, ‘ত্ৰিবেন্দ্ৰম চেণ্ট্ৰেল’ আৰু ‘মংগালুৰু চেণ্ট্ৰেল’।
৩) জংচন : ৩টা ভিন্ন পথ থকা এটা ষ্টেচনক জংচন বোলা হয়। ভাৰতত যদিও বহুতো জংচন আছে, তথাপিও আটাইতকৈ ডাঙৰ সংযোগস্থলটো হ’ল মথুৰা।
৪) ষ্টেচন : ষ্টেচনৰ বাবে এনে কোনো সুকীয়া ব্যাখ্যা নাই। ষ্টেচন হ’ল য’ত ৰে’ল এখন ৰৈ ৰৈ যায়। ভাৰতত সৰু-বৰ মুঠ ৮৫০০ টা ষ্টেচন আছে। ষ্টেচনত কেৱল স্থানীয় ৰেল ৰৈ থাকে বা ডাঙৰ ষ্টেচনত প্ৰৱেশ কৰাৰ আগতে সৰু ৰেল ৰৈ থাকে।