ডিজিটেল ডেস্কঃ পানামা খাল এছিয়াৰ পৰা আমেৰিকালৈ সামগ্ৰী আমদানি আৰু ৰপ্তানিৰ অন্যতম মূল সাগৰীয় পথ। যুগ যুগ ধৰি এই জলপথৰ জৰিয়তে দুয়োখন মহাদেশৰ মাজত সামগ্ৰীৰ আদান-প্ৰদান চলি আহিছে। কিন্তু পানামা খাল এতিয়া বিপদত পৰিছে।
বিশ্ব বাণিজ্যৰ অন্যতম প্ৰতীক হিচাপে পৰিচিত পানামা খালৰ দুয়োফালে জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু বিভিন্ন দেশৰ নীতি পৰিৱৰ্তনৰ বাবে এতিয়া অপেক্ষাৰত জাহাজেৰে ভৰি পৰিছে। বিশ্বাস কৰা হয় যে পানামা খালৰ এই দুৰৱস্থা আগতে কেতিয়াও দেখা পোৱা নাছিল।
বিভিন্ন বাতৰি কাকতৰ বাতৰি অনুসৰি যিকোনো এটা সময়ত পানামা খালৰ দুয়োপাৰে ২০০ৰো অধিক জাহাজ অপেক্ষা কৰি থাকে। জাহাজসমূহে পানামা খাল পাৰ হ’বলৈ গড়ে প্ৰায় চাৰিদিন অপেক্ষা কৰিবলগীয়া হয়।
এনেকুৱাও হৈছে, কিছুমান জাহাজে ২০ দিনতকৈ অধিক সময় অপেক্ষা কৰিবলগীয়া হৈছে বুলি ব্লুমবাৰ্গে প্ৰকাশ কৰিছে। বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে পানামা খালৰ দুয়োকাষে জাহাজৰ ‘মেলা’ বহাৰ অন্যতম কাৰণ হ’ল খালটোৰ জলস্তৰ হ্ৰাস। জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া খৰাং পৰিস্থিতিৰ বাবে পানামা খালৰ কাষৰ পানীৰ স্তৰ লাহে লাহে কমি আহিছে।
খালটোৰ কাষতে থকা গাটুন হ্ৰদ পানামাৰ পানী যোগানৰ অন্যতম উৎস। যোৱা সাত বছৰত সেই বিলৰ জলপৃষ্ঠ যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছে। ফলত পানামাৰ জলপৃষ্ঠও হ্ৰাস পাইছে। পানামাক সংৰক্ষণৰ বাবে পানামা খাল কৰ্তৃপক্ষই বিভিন্ন নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছে। কিন্তু কৰ্তৃপক্ষই ভাবে যে ইয়াৰ পৰা বিশেষ লাভ হোৱা নাই। এচিপিৰ নতুন নিয়ম অনুসৰি পানামা খালৰ মাজেৰে প্ৰতিদিনে ৩২খনতকৈ অধিক জাহাজ পাৰ হ’ব নোৱাৰিব।
মধ্য আমেৰিকাৰ দেশ পানামাত প্ৰায় ১৪০০ টা দ্বীপ সিঁচৰতি হৈ আছে। বেছিভাগ দ্বীপতে মানুহৰ বসতি আছে। কিন্তু দ্বীপসমূহে বিগত ৭০ বছৰত এনে বিপদজনক খৰাং পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হোৱা নাই।
অনুমান কৰা হৈছে যে এই খৰাঙত প্ৰায় ২ কোটি ডলাৰৰ লোকচান হৈছিল। বৰ্তমান সময়ত পানীৰ স্তৰ হ্ৰাস পোৱাৰ বাবে মালবাহী জাহাজসমূহে কম সামগ্ৰী কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিছে।
"ইয়াহু নিউজ" সংবাদ মাধ্যমত প্ৰকাশিত এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি পানামা হৈছে সামগ্ৰী আমদানি আৰু ৰপ্তানিৰ ক্ষেত্ৰত আটাইতকৈ ব্যস্ত দেশ। গড়ে প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৪০ শতাংশ আমেৰিকাৰ মালবাহী জাহাজ পানামা খালৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যায়।
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ বাবে পানামা খালটোৱে সন্মুখীন হোৱা সমস্যাসমূহ ভৱিষ্যতে বৃদ্ধি পাব বুলি আশা কৰা হৈছে। যিয়ে বিভিন্ন দেশৰ অৰ্থনীতিত প্ৰত্যক্ষ প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
বিশেষজ্ঞসকলে আশংকা কৰিছে যে যদি পানামা খালৰ জলপৃষ্ঠ হ্ৰাস পাই থাকে তেন্তে আমেৰিকাত মুদ্ৰাস্ফীতি বৃদ্ধি পাব পাৰে। সেই দেশত বিভিন্ন আমদানিকৃত সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধি পাব পাৰে।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্যৰ সম্প্ৰসাৰণ আৰু ই-কমাৰ্চৰ আগমনৰ ফলত শেহতীয়া বছৰবোৰত পানামা খালৰ জৰিয়তে সামগ্ৰীৰ আমদানি আৰু ৰপ্তানি বৃদ্ধি পাইছে। ইফালে এই সংকটে বহু দেশ বিশেষকৈ আমেৰিকাত চিন্তাৰ সৃষ্টি কৰিছে।
অৱশ্যে এচিপিৰ মতে পানামা খালৰ সমস্যা অতি সোনকালে সমাধান হ’ব। এই সংকট দূৰ কৰিবলৈ দিনে নিশাই কাম চলি থকা বুলিও কৰ্তৃপক্ষই জানিবলৈ দিয়ে।