বিগত ১৫০ বছৰে এই গাঁৱত উদযাপন হোৱা নাই ফাঁকুৱা, কিন্তু কিয়?

ডিজিটেল ডেস্ক : হিন্দুধৰ্মী লোকসকলে ফাগুন মাহৰ পূৰ্ণিমা দিনা ৰঙৰ উৎসৱ ফাঁকুৱা পালন কৰে। ফাঁকুৱাক হোলী, দৌলোৎসৱ, ফল্গুৎসৱ, মদনোৎসৱ আদি বিভিন্ন নামেৰেও জনাজাত। এই উৎসৱ প্ৰাচীন মদন পূজাৰ এক আনুষংগিক উৎসৱ বুলিও কোৱা হয়। দেশজুৰি ধৰ্মীয় পৰম্পৰাৰে এই ফাঁকুৱা উৎসৱ পালন কৰা হয়। 

 উল্লেখ্য যে দেশজুৰি এই উৎসৱ অতি উৎসাহেৰে পালন কৰা হয় যদিও ছত্তীশগড়ৰ কোৰবা জিলাত এনে দুখন গাঁও আছে য’ত বিগত ১৫০-১৬০ বছৰে এই ৰঙৰ উৎসৱ পালন কৰা নাই। প্ৰতিটো উৎসৱৰ নিজস্ব এক বৈশিষ্ট্য থাকে যিটো অতি আড়ম্বৰে পালন কৰা হয় যদিও এই গাঁও দুখনত কিয় ৰঙৰ উৎসৱ ফাঁকুৱা পালন কৰা নহয় জানো আহক।

 কিয় গাঁৱত হোলী উদযাপন কৰা নহয়?

কোৰবা জিলাৰ এনে দুখন গাঁৱত বছৰ বছৰ ধৰি ৰংহীনভাৱে হোলী উৎসৱ পালন কৰা হয়, এই গাঁও দুখনত হোলীৰ দিনা বিভিন্ন ধৰণৰ সুস্বাদ্যু ব্যঞ্জন তৈয়াৰ কৰা হয়, কিন্তু হোলিকা দহন নহয় বা ৰং দিয়া নহয়। কোৰবা জিলাৰ প্ৰথমখন গাঁও হৈছে মা মাদ্ৰাণীৰ দৃশ্যমান পাহাৰৰ তলত ৩৫ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত খাৰহাৰী গাঁও। এই গাঁৱত বিগত ১৫০ বছৰে হোলী উৎসৱ পালন কৰা হোৱা নাই। গাঁৱৰ বয়োজ্যেষ্ঠসকলে বিশ্বাস কৰে যে তেওঁৰ জন্মৰ বহু আগতেই এই গাঁৱত হোলী উদযাপন নকৰাৰ প্ৰথা আছে। এই গাঁৱত প্ৰায় ৬৫০ৰ পৰা ৭০০ লোক বাস কৰে। গাঁৱৰ বয়োজ্যেষ্ঠসকলৰ মতে বছৰ বছৰ আগতে ইয়াত তীব্ৰ অগ্নিকাণ্ড সংঘটিত হৈছিল, গাঁওখনৰ পৰিস্থিতি অনিয়ন্ত্ৰিত হৈ পৰিছিল আৰু সমগ্ৰ গাঁওখনতে এক মহামাৰী বিয়পি পৰিছিল। এই মহামাৰীৰ ফলত ইয়াৰ বাসিন্দাসকল বহু ধৰণৰ ক্ষতি সন্মুখীন হোৱাৰ লগতে গোটেই গাঁওখনত অশান্তি বিয়পি পৰিছিল। এনে অৱস্থাত এদিন গাঁৱৰ এগৰাকী মহিলাৰ সপোনত দেৱী মা মাদ্ৰাণীয়ে আহি এই শোকাৱহ দুৰ্ঘটনাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ সমাধানৰ কথা ক’লে। তেওঁ কয় যে যদি গাঁৱত কেতিয়াও হোলী উৎসৱ পালন কৰা নহয়, তেন্তে ইয়াত শান্তি ঘূৰি আহিব পাৰে। তেতিয়াৰ পৰা এই গাঁৱত কেতিয়াও হোলী উৎসৱ পালন কৰা হোৱা নাই। গাঁৱৰ ৰাইজে জনালে যে ইয়াত হোলিকা দহন কৰা নহয়, ৰং দিয়া নহয়, কেৱল হোলীৰ নামত সুস্বাদু ব্যঞ্জন বনোৱা হয়।

 স্মৰ্তব্য যে শেষবাৰৰ বাবে কেতিয়া হোলী উদযাপন কৰা হৈছিল গাঁৱৰ কোনেও নাজানে। যেতিয়া গাঁৱত জুই লাগিছিল, হোলী খেলাৰ বাবে বহু লোকৰ মৃত্যু হৈছিল, গাঁৱৰ মানুহে পূৰ্বপুৰুষৰ পৰা শুনি আহিছে, সেইবাবেই যোৱা ১৫০ বছৰে গাঁৱত কোনেও হোলী উদযাপন নকৰে। খৰহাৰী গাঁৱত আজিও পুৰণি বিশ্বাস পালন কৰা হয়। আজিও মানুহে বিশ্বাস কৰে যে যিসকলে নিয়ম অমান্য কৰি ৰং খেলে তেওঁলোক অসুস্থ হৈ পৰে। শৰীৰত অচিন ৰোগে দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে।

 গাঁৱৰ বয়োজ্যেষ্ঠৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ল’ৰা-ছোৱালীলৈকে সকলোৱে এই নিয়ম মানি চলে। এতিয়া গাঁওখনলৈ অহা নতুন লোকসকলে এই পৰম্পৰাবোৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি আন গাঁৱলৈ গৈ হোলী উদযাপন কৰিছে। বিশেষকৈ বিয়াৰ পাছত অহা মহিলাসকলে মাতৃগৃহলৈ গৈ হোলী উদযাপন কৰিবলৈ ভাল পায়। কিন্তু আনখন গাঁৱতো কিছু অনুৰূপ বিশ্বাস প্ৰচলিত আছে। জিলাখনৰ দ্বিতীয়খন গাঁও হৈছে ধমনাগুৰি যিখন কোৰবাৰ পৰা প্ৰায় ৩০ কিঃমিঃ দূৰত আৰু মাদ্ৰাণীৰ পৰা মাত্ৰ ৫ কিলোমিটাৰ দূৰত অৱস্থিত। যোৱা ১৫০ বছৰে এই গাঁৱত কেতিয়াও হোলিকা দহন হোৱা নাই, হোলীও খেলা হোৱা নাই। হোলী খেলিলে গাঁৱৰ দেৱীয়ে খং উঠে বুলি এই গাঁৱত এটা প্ৰবাদ আছে। গাঁওবাসীৰ মতে বছৰ বছৰ আগতে যেতিয়া গাঁৱৰ পুৰুষসকলে হোলী উদযাপনৰ লগতে মদ্যপান কৰি গালি-গালাজ কৰিছিল। তাৰ পাছত দংগনহিন মাতা (বাঁহ দেৱী) গাঁৱৰ মহিলাৰ ৰূপত আহি পুৰুষসকলক ডাং (বাঁহ)ৰে প্ৰহাৰ কৰিবলৈ ধৰিলে আৰু গাঁৱত হোলী পালন নকৰাৰ চৰ্তত ক্ষমা কৰি দিলে। সেই সময়ৰ পৰা আজিলৈকে গাঁৱত হোলিকা দহন নাই, ৰং খেলা নহয় যদিও এতিয়া একাংশই এইটো অন্ধবিশ্বাস বুলি ভাবে আৰু এই নিয়ম বন্ধ কৰি গাঁৱত হোলী খেলাৰ অনুমতি বিচাৰে।

 দৰাচলতে দুয়োখন গাঁৱৰ দূৰত্ব মাত্ৰ ৫ কিলোমিটাৰ আৰু বছৰ বছৰ আগতে দুয়োখন গাঁৱৰ মানুহে গছ-গছনি কাটি হোলিকাত ভৰাই হোলিকা জ্বলাই গালি-গালাজ কৰিছিল। আজিৰ প্ৰজন্মই বিশ্বাস কৰে যে গছ কটা আৰু অত্যাচাৰে কেৱল বানাদেৱীক ক্ষুব্ধ কৰি তোলাই নহয়, তেওঁলোকে এটা বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিলে যে হোলী জ্বলাব নালাগে, গছ কাটিব নালাগে। তেতিয়াৰ পৰা এই পৰম্পৰা অব্যাহত আছে। এতিয়া ইয়াক গাঁৱৰ মানুহৰ বিশ্বাস বা অন্ধবিশ্বাস যি বুলিয়েই নকওক কিয়, কিন্তু গাঁৱৰ মানুহে হোলী উদযাপন নকৰাৰ বাবে বহু গছ কটাৰ পৰা ৰক্ষা পৰিছে, কিন্তু হোলীৰ ৰং আৰু ধেমালিৰ প্ৰতি নিৰীহ ল’ৰা-ছোৱালীৰ মনত যি উৎসাহ সেই উৎসাহ উৎসাহেই হৈ ৰয়। মাথোঁ গাঁওবাসীৰ মুখত শুনা যায় এই কিংবদন্তিবোৰ।