ডিজিটেল ডেস্কঃ চীনৰ ভ্ৰমণকাৰী হিউয়েন ছাঙে ভ্ৰমণ কৰা বৌদ্ধ স্তুপৰ ওপৰত গৱেষণা আৰম্ভ কৰিবলৈ ওলাইছে বিহাৰ চৰকাৰে। একে সময়তে বিহাৰৰ বাংকা জিলাত শেহতীয়াকৈ উদ্ধাৰ হোৱা ২৬০০ বছৰ পুৰণি এটা গঠনৰ অৱশিষ্টও ৰাজ্য চৰকাৰে খনন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে।
চীনৰ ভ্ৰমণকাৰী হিউয়েন ছাঙে ভ্ৰমণ কৰা বৌদ্ধ স্তুপসমূহ বিহাৰৰ বৈশালী জিলাত অৱস্থিত। তাত গৱেষণাৰ কাম চলিব। শেহতীয়াকৈ ভাৰতৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক জৰীপে ৰাজ্যখনৰ কলা-সংস্কৃতি আৰু যুৱ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ এটা শাখা বিহাৰ হেৰিটেজ ডেভেলপমেণ্ট ছ’চাইটি (বিএইচডিএছ)ক এই স্থান দুটা অন্বেষণ কৰাৰ অনুমতি প্ৰদান কৰিছে। ইয়াৰ পিছত বিহাৰ চৰকাৰে সেই দুখন স্থানত গৱেষণাৰ কামত সক্ৰিয় হৈ পৰিছে।
বাংকা জিলাৰ ভদ্ৰিয়া গাঁৱত এই খনন কাৰ্য্য সম্পাদন কৰা হ'ব। ভাদৰিয়া গাঁও চন্দন নদীৰ পাৰত অৱস্থিত। ইতিহাসৰ বহু পুথিত এই গাঁওখনৰ কথা উল্লেখ আছে। প্ৰসংগক্ৰমে শেহতীয়াকৈ বাংকা জিলাৰ অমৰপুৰ ব্লকৰ ভদৰিয়া গাঁৱৰ চন্দন নদীৰ সমীপত ২৬০০ যুগৰ এই গঠনটো আৱিষ্কাৰ কৰা হৈছে। ছট পূজা কৰি থাকোঁতে স্থানীয় ৰাইজে এই গাঁথনিটো বিচাৰি পালে।
এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত ৰাজ্যৰ কলা, সংস্কৃতি আৰু যুৱ বিভাগৰ অতিৰিক্ত প্ৰধান সম্পাদক হৰজোৎ কৌৰ বামৰাহই কয়, "ভদ্ৰিয়া যে এক ঐতিহাসিক স্থান সেয়া প্ৰমাণিত হৈছে।" প্ৰাথমিক গৱেষণাৰ মতে এই স্থানত আৱিষ্কাৰ হোৱা ধ্বংসাৱশেষ ২৬০০ বছৰ পুৰণি।
হৰজোটে সংবাদ সংস্থা পিটিআইক জনোৱা মতে, ইতিমধ্যে বিশেষ প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি বেণ্ড আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলসমূহ অন্বেষণ কৰা হৈছে। এই অঞ্চলসমূহত মাটিৰ তলত আন কোনো প্ৰাচীন কাঠামো আছে নে নাই সেই কথা জানিবলৈও চৰকাৰে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে।
হৰজোতে কয় যে আই আই টি কানপুৰৰ বিশেষজ্ঞৰ এটা দলে ইতিমধ্যে ভদ্ৰিয়া গাঁৱত এক জৰীপ কৰি মাটিৰ তলত আৰু চন্দন নদীৰ পাৰত উদ্ধাৰ হোৱা কাঠামোৰ বিষয়ে সোধা-পোছা কৰিছে।
উল্লেখযোগ্য যে হিন্দু পৌৰাণিক কাহিনীত বক্ৰ মন্দৰ পৰ্বতৰ বহু উল্লেখ আছে। বিএইচডিএছৰ কাৰ্যবাহী সঞ্চালক বিজয়কুমাৰ চৌধুৰীয়ে কয় যে পৌৰাণিক কাহিনী অনুসৰি সাগৰৰ মন্থনৰ সময়ত মন্দৰ পৰ্বতৰ পৰা অমৃত নিষ্কাশন কৰা হৈছিল।
প্ৰাচীন বৌদ্ধ সাহিত্যতো ভদ্ৰিয়াক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান হিচাপে উল্লেখ কৰা হৈছে। প্ৰাচীন বৌদ্ধ সাহিত্যৰ মতে বুদ্ধ নিজেই এই গাঁওখনলৈ আহিছিল। তেওঁৰ এজন প্ৰধান অনুগামী বিশাখা নামৰ এজন শিষ্য পৰৱৰ্তী সময়ত সেই গাঁৱতে থাকিল।
২০২০ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত ভদ্ৰিয়া গাঁও ভ্ৰমণ কৰিছিল মুখ্যমন্ত্ৰী নীতিশ কুমাৰে। BHDS A ৰ মতে, প্ৰায় এহেজাৰ বছৰ আগতে হিউয়েন আহিছিল বিহাৰৰ বৰ্তমানৰ বৈশালী জিলালৈ। তেওঁ কেইবাখনো ঠাই ভ্ৰমণ কৰিছিল। সেই ঠাইবোৰতো বিহাৰ চৰকাৰে অনুসন্ধান আৰম্ভ কৰিব।
হিউৱেন ছাঙক জুয়ানজাং নামেৰেও জনা গৈছিল। হৰ্ষবৰ্ধন ৰজাৰ দিনত তেওঁ চীনৰ পৰা ভাৰতলৈ আহিছিল। বৌদ্ধ ধৰ্মগ্ৰন্থ অনুসৰি ৬২৯ৰ পৰা ৬৪৫ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ভিতৰত হিউয়েন ভাৰতলৈ আহিছিল। ৬৩০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ পৰা ৬৪২ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ভিতৰত তেওঁ বৈশালী আৰু বিহাৰৰ অন্যান্য অঞ্চল পৰিদৰ্শন কৰে।
বিএইচডিএছৰ বিজয়কুমাৰে কয় যে জুয়ানজাঙৰ ভ্ৰমণ কাহিনীয়ে ব্ৰিটিছ প্ৰত্নতত্ত্ববিদ আলেকজেণ্ডাৰ কানিংহামে ১৮৬০ চনৰ পৰা ১৮৭০ চনৰ ভিতৰত নালাণ্ডা আৰু বৈশালীৰ দৰে বিখ্যাত স্থানসমূহৰ সন্ধান কৰাত সহায় কৰিছিল। কানিংহাম আছিল ব্ৰিটিছ সেনাবাহিনীৰ এজন বিষয়া আৰু বিখ্যাত পুৰাতত্ত্ববিদ। কানিংহাম ভাৰতৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক জৰীপৰ প্ৰথম সঞ্চালকও আছিল।
বিজয়কুমাৰ এয়ে লগতে কয় যে হিউৱেনে ভ্ৰমণ কৰা ঠাইসমূহৰ ওপৰত কোনো পদ্ধতিগত কাম কৰা হোৱা নাই। কিন্তু এতিয়া ভাৰতীয় প্ৰত্নতাত্ত্বিক জৰীপৰ পৰা অনুমতি লাভ কৰাৰ পিছত চৰকাৰে কাম আৰম্ভ কৰিবলৈ ওলাইছে বুলিও তেওঁ কয়।
ইতিমধ্যে বিএইচডিএছে দক্ষিণ বিহাৰৰ হুয়েনয়ে ভ্ৰমণ কৰা কেইবাটাও স্থানৰ ওপৰত গৱেষণা কৰিছে। হিউয়েনে কেইবাবছৰ ধৰি নালন্দা আৰু বৈশালীত কটায়। গতিকে সেই ঠাইবোৰত বিহাৰ চৰকাৰে নতুন গৱেষণা কৰিবলৈ ওলাইছে।
বিজয়কুমাৰৰ মতে, “উজনি বিহাৰত হিউৱেনে ভ্ৰমণ কৰা ঠাইবোৰৰ ভিতৰত আছিল পাটনা, জেহানাবাদ, গয়া, নৱাদা, নালন্দা। অঞ্চলটোৰ সকলো প্ৰধান পাহাৰৰ ওপৰত গৱেষণা কৰা হৈছে। ভাস্কৰ্য্য, প্ৰাচীন সামগ্ৰী আৰু প্ৰত্নতাত্ত্বিক সামগ্ৰীৰ বৈজ্ঞানিক নথিভুক্ত আৰু অধ্যয়ন কৰা হৈছে। এতিয়া বৈশালী অঞ্চলতো বিডিএইচএছৰ অনুসন্ধান আৰম্ভ কৰিব।’’
চৰকাৰী সূত্ৰ অনুসৰি এই স্থানসমূহত কোনো নতুন গোপনীয়তা লুকুৱাই ৰখা হৈছে নে নাই তাক তদন্ত কৰা হ’ব।