ডিজিটেল ডেস্কঃ বিশ্ব মানৱ অধিকাৰ সংস্থা এম্নেষ্টী ইণ্টাৰনেশ্যনেল আৰু হিউমেন ৰাইটছ ৱাচে ইজৰাইলৰ বিৰুদ্ধে ভয়ংকৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে। অভিযোগ অনুসৰি ইৰজাইলৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীয়ে গাজা আৰু লেবাননত বগা ফছফৰাছৰ গুলী ব্যৱহাৰ কৰিছে। ইজৰাইলৰ এই পদক্ষেপে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানৱীয় আইন (আই এইচ এল) উলংঘা কৰিছে বুলি তেওঁলোকে কয়। প্ৰত্যক্ষদৰ্শীৰ বিৱৰণ আৰু ভিডিঅ’ প্ৰমাণৰ উদ্ধৃতি দি তেওঁলোকে কয় যে ইজৰাইলে ঘন জনবসতিপূৰ্ণ অঞ্চলত এনে অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিলে সাধাৰণ নাগৰিকৰ বাবে গুৰুতৰ, দীৰ্ঘম্যাদী বিপদৰ সৃষ্টি হ’ব। এই অভিযোগ অস্বীকাৰ কৰিছে ইজৰাইলে।
বগা ফছফৰাছ হৈছে এটা পাইৰ’ফ’ৰিক যি অক্সিজেনৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে জ্বলি উঠে, যাৰ ফলত ডাঠ, লঘু ধোঁৱাৰ লগতে ৮১৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ তীব্ৰ তাপ উৎপন্ন হয়। পাইৰ’ফ’ৰিক পদাৰ্থ হ’ল সেইবোৰ যিবোৰ বায়ুৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে স্বতঃস্ফূৰ্তভাৱে বা অতি সোনকালে (পাঁচ মিনিটৰ ভিতৰত) জ্বলি উঠে। ৰাসায়নিক বিপদৰ শ্ৰেণীবিভাজন আৰু যোগাযোগৰ প্ৰামাণিককৰণৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয়ভাৱে সহমতত উপনীত হোৱা ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ শ্ৰেণীবিভাজন আৰু লেবেলিং ব্যৱস্থাৰ অধীনত বগা ফছফৰাছ “পাইৰ’ফ’ৰিক কঠিন পদাৰ্থ, শ্ৰেণী ১”ৰ অন্তৰ্গত, য’ত এনে ৰাসায়নিক পদাৰ্থ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয় যিবোৰৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে “স্বতঃস্ফূৰ্তভাৱে” জুই লাগে বতাহ. পাইৰ’ফ’ৰিক পদাৰ্থৰ ভিতৰত ই আটাইতকৈ অস্থিৰ পদাৰ্থৰ ভিতৰত অন্যতম। বগা ফছফৰাছৰ পৰা এটা হালধিৰ দৰে গোন্ধ ওলায়।
বগা ফছফৰাছ আৰ্টিলাৰীৰ গোলা, বোমা, ৰকেটত বিয়পি থাকে। ৰাসায়নিক পদাৰ্থত তিয়াই থোৱা ফেল্ট (বস্ত্ৰ) ৱেজৰ জৰিয়তেও ইয়াক প্ৰদান কৰিব পাৰি। ইয়াৰ প্ৰধান সামৰিক ব্যৱহাৰ ধোঁৱাৰ পৰ্দা হিচাপে — মাটিত সৈন্যৰ গতিবিধি লুকুৱাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ধোঁৱাই দৃশ্যগত অস্পষ্টতা হিচাপে কাম কৰে। বগা ফছফৰাছে ইনফ্ৰাৰেড অপটিক্স আৰু অস্ত্ৰ অনুসৰণ ব্যৱস্থাৰ সৈতেও খেলা-ধূলা কৰে বুলি জনা যায়, যাৰ ফলত বাহিনীক নিৰ্দেশিত ক্ষেপণাস্ত্ৰৰ পৰা ৰক্ষা কৰা হয়।
বগা ফছফৰাছৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে প্ৰায়ে হাড়লৈকে গুৰুতৰভাৱে পোৰাব পাৰে। পোৰা ঠাইবোৰ অতিশয় বিষাক্ত, ভাল হোৱাটো কঠিন আৰু সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা থাকে। শৰীৰত সোমাই থকা বগা ফছফৰাছৰ কণাবোৰ বায়ুৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে পুনৰ জ্বলি উঠিব পাৰে। এইচ আৰ ডব্লিউৰ মতে, শৰীৰৰ ১০ শতাংশ অংশতো বগা ফছফৰাছ জ্বলালে মাৰাত্মক হ’ব পাৰে। বগা ফছফৰাছৰ কণা বা ধোঁৱা উশাহ ল’লে শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ ক্ষতি আৰু আভ্যন্তৰীণ অংগৰ ক্ষতি হ’ব পাৰে। প্ৰাৰম্ভিক আঘাতৰ পৰা ৰক্ষা পোৱাসকলে প্ৰায়ে আজীৱন দুখ-কষ্টৰ সন্মুখীন হয় — গতিশীলতাত অসুবিধা আৰু বিষাদজনক, ভয়ংকৰ দাগ থাকে।
১৯ শতিকাৰ শেষৰ ফালে আইৰিছ জাতীয়তাবাদীসকলে প্ৰথমে বগা ফছফৰাছৰ গুলী ব্যৱহাৰ কৰিছিল, যিটো প্ৰস্তুতি “ফেনিয়ান জুই” (ফেনিয়ান আছিল আইৰিছ জাতীয়তাবাদীসকলৰ বাবে এটা ছাতিৰ শব্দ) নামেৰে জনাজাত। প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছ আৰু কমনৱেলথ বাহিনীয়ে ফছফৰাছ গ্ৰেনেড, বোমা, গোলা আৰু ৰকেটত এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰ দেখা গৈছিল। তাৰ পিছত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত নৰ্মাণ্ডী আক্ৰমণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ২০০৪ চনত ইৰাকত আমেৰিকাৰ আক্ৰমণ আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া নাগৰ্নো-কাৰাবাখ সংঘাতলৈকে এই অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰসমূহ বিশ্বৰ সংঘাতত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। অতি শেহতীয়াকৈ ৰাছিয়াই যোৱা বছৰ ইউক্ৰেইন আক্ৰমণৰ সময়ত বগা ফছফৰাছ বোমা ব্যৱহাৰ কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন হৈছিল।
ইয়াক ৰাসায়নিক অস্ত্ৰ বুলি গণ্য কৰা নহয় কাৰণ ইয়াৰ কাৰ্য্যকৰী উপযোগিতা মূলতঃ বিষাক্ততাৰ পৰিৱৰ্তে তাপ আৰু ধোঁৱাৰ বাবেহে হয়। এইদৰে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ গতানুগতিক অস্ত্ৰ সন্ধি (CCW), বিশেষকৈ তৃতীয় প্ৰট’কলৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়, যিয়ে জ্বলন্ত অস্ত্ৰৰ সৈতে জড়িত। পেলেষ্টাইন আৰু লেবাননে তৃতীয় প্ৰট’কলত যোগদান কৰাৰ বিপৰীতে ইজৰাইলে এই প্ৰট’কল অনুমোদন কৰা নাই।