ডিজিটেল ডেস্কঃ ২০১৮ চনত তেওঁ মিজোৰামত দুটা দশকৰ দুদলীয় ৰাজনীতিৰ পৰম্পৰা ভংগ কৰিছিল। কংগ্ৰেছক তৃতীয় স্থানলৈ ঠেলি দি তেওঁ বিৰোধী দলৰ নেতাৰ পদ দখল কৰে। এইবাৰৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনত শাসকীয় মিজো নেচনেল ফ্ৰণ্টক পৰাস্ত কৰি মিজোৰামৰ পৰৱৰ্তী মুখ্যমন্ত্ৰী হ’বলৈ সাজু হৈছে যোৰাম পিপলছ মুভমেণ্টৰ নেতা লাল দুহোমা।
সোমবাৰে দুপৰীয়ালৈ স্পষ্ট হৈ পৰিল যে প্ৰয়াত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীৰ দেহৰক্ষীৰ প্ৰাক্তন মুৰব্বী লালডুহোমা দুই তৃতীয়াংশ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰে আইজলৰ আসনত বহিবলৈ গৈ আছে। ৪০ আসনৰ মিজোৰাম বিধানসভাত সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ বাবে যাদুকৰী সংখ্যা ২১। জেড পি এম ২৭ ৰানত জয়লাভ কৰে। বিদায়ী মুখ্যমন্ত্ৰী জোৰামথাংগাৰ দল এম এন এফে ৯খন আসন লাভ কৰে। ১ ৰে আগুৱাই গৈছে। বিজেপিয়ে ২খন আৰু কংগ্ৰেছে ১খন বিধানসভা আসনত জয়লাভ কৰে।
আশীৰ দশকত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীৰ নিৰাপত্তাৰ দায়িত্বত আছিল আই পি এছ বিষয়া লালডুহোমা। ১৯৮২ চনত অসমৰ পৰা দিল্লীলৈ বদলি হৈ ইন্দিৰাৰ নিৰাপত্তাৰক্ষীৰ দায়িত্ব দিয়া হয়। ইন্দিৰাই গম পালে যে ১৯৭৭ চনত আই পি এছ বিষয়া হোৱাৰ আগতে তেওঁ ৰাজ্যিক প্ৰশাসনিক সেৱাৰ বিষয়া হিচাপে মিজোৰামৰ প্ৰথম মুখ্যমন্ত্ৰী চি চুঙৰ সহায়ক আছিল। লালডুহোমাৰ ৰাজনৈতিক জ্ঞান দেখি ইন্দিৰায়াই ১৯৮৪ চনত পুনৰ মিজোৰামলৈ পঠিয়াই দিলে। লালডুহোমাই আৰক্ষী সেৱাৰ পৰা পদত্যাগ কৰি লোকসভাৰ সদস্য হয়। ৰাজ্যৰ কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ দায়িত্বও পালে।
ৰাজীৱ গান্ধীৰ কাৰ্যকালত লালডেংগাৰ নেতৃত্বত বিদ্ৰোহীসকলৰ সৈতে হোৱা ঐতিহাসিক মিজো চুক্তিৰ জৰিয়তে উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যখনলৈ শান্তি অনাত তেওঁ যথেষ্ট সহায় কৰিছিল। প্ৰসংগক্ৰমে জোৰামথাংগা সেই সময়ত মিজো বিদ্ৰোহীৰ অন্যতম নেতা আছিল। শান্তি সন্ধিৰ পিছতে মিজোৰামৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হৈছিল লালডেংগা।
ইয়াৰ পিছত প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী লালথানহাউলাৰ সৈতে সংঘাতৰ বাবে লালডুহোমাই প্ৰথমে কংগ্ৰেছ ত্যাগ কৰি মিজো জাতীয় সংঘ গঠন কৰে। পিছত আন এজন প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী টি চাইলোৰ নেতৃত্বত গণ সন্মিলনত যোগদান কৰে। পৰৱৰ্তী গন্তব্যস্থান আছিল লালডেংগাৰ দলৰ এম এন এফ। লালডেঙাৰ মৃত্যুৰ পিছত লালডুহোমাই উত্তৰাধিকাৰী জোৰামথাংগাৰ সৈতে সংঘাতৰ বাবে জোৰাম নেচনেলিষ্ট পাৰ্টি গঠন কৰে। ২০০৩ আৰু ২০০৮ চনত তেওঁ বিধায়ক হয়।
২০১৮ চনৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে তেওঁ জেড এন পি আৰু আন কিছুমান আঞ্চলিক দলৰ সৈতে জেড পি এম গঠন কৰিছিল। নৱগঠিত দলটোৱে ৮খন আসন লাভ কৰে। এটা দশক ক্ষমতাত থকাৰ পিছত কংগ্ৰেছক মূল বিৰোধী শক্তি হিচাপে তিনি নম্বৰলৈ ঠেলি দিয়া হ’ল। কিন্তু নিৰ্বাচন আয়োগে এতিয়াও তেওঁলোকক ‘দল’ হিচাপে স্বীকৃতি নিদিয়াৰ বাবে জেড পি এমৰ প্ৰাৰ্থীসকলে ‘স্বাধীন প্ৰাৰ্থী’ হিচাপে যুঁজিছিল। সেই ভোটত লালডুহোমাই চেৰচিপ আসনত কংগ্ৰেছৰ বিদায়ী মুখ্যমন্ত্ৰী লালথানহাউলাক পৰাস্ত কৰে। ইয়াৰ পিছত জেড পি এম আনুষ্ঠানিকভাৱে ‘ৰাজনৈতিক দল’ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে, লালডুহোমাক সভাপতি হিচাপে লৈ।
যদিও পলায়ন বিৰোধী আইনৰ বাবে বিধায়কৰ পদ হেৰুৱালে, উপ-নিৰ্বাচনত পুনৰ জয়লাভ কৰে। এইবাৰো তেওঁ সেই চেণ্টাৰত জয়লাভ কৰে। চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে মিজোৰামৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম পৌৰসভা লুংলেইৰ আটাইকেইখন আসনত জেড পি এমৰ প্ৰাৰ্থীয়ে জয়লাভ কৰে। ইয়াৰ পিছতে লালদুহোমাৰ দলটো নিৰ্বাচনী পণ্ডিতৰ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হয়।
যোৱা ৪০ বছৰৰ নিৰ্বাচনী ইতিহাসে দেখুৱাইছে যে মিজোৰামে প্ৰতি দশকত চৰকাৰ সলনি কৰি আহিছে। সেই দফা অনুসৰি ২০১৮ চনৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনত কংগ্ৰেছ চৰকাৰৰ ঠাইত মিজোৰাই আহিছিল। ক্ষমতালৈ আহিল এম এন এফ। অৰ্থাৎ ভোটিং ব্যৱস্থা অনুসৰি এইবাৰো তেওঁলোক ক্ষমতাত থাকিব লাগিছিল। ইয়াৰ বাহিৰেও আশীৰ দশকৰ পৰা দ্বিমেৰু ৰাজনীতি (এমএনএফ বনাম কংগ্ৰেছ)ৰ বাবে ইন্দিৰাৰ প্ৰাক্তন দেহৰক্ষীৰ সফলতাত বাধাৰ সৃষ্টি হৈছিল। কিন্তু তেওঁ সকলো হিচাপ ভুল বুলি প্ৰমাণ কৰিলে।
Continue Reading
