ডিজিটেল ডেস্কঃ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে জম্মু-কাশ্মীৰত নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰি ৰাজ্যৰ মৰ্যাদা দিয়াৰ দিশত কাম কৰি থকা বুলি জানিব পৰা গৈছে। এয়া কেতিয়া হ’ব সেয়া চৰকাৰে উচ্চতম ন্যায়ালয়ক ক’ব। ৩৭০ নং অনুচ্ছেদৰ গোচৰৰ চলি থকা শুনানিৰ সময়ত কেন্দ্ৰৰ হৈ হাজিৰ হোৱা ছলিচিটৰ জেনেৰেল তুষাৰ মেহতাই কয় যে বৃহস্পতিবাৰে (৩১ আগষ্ট) অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া শুনানিত তেওঁ আদালতৰ সন্মুখত সময়সীমা উপস্থাপন কৰিব।
ইয়াৰ পূৰ্বে ছলিচিটৰ জেনেৰেলে স্পষ্ট কৰি দিছিল যে জম্মু-কাশ্মীৰৰ ৰাজ্যিক মৰ্যাদা পুনৰ ঘূৰাই অনা হ’ব, কিন্তু লাডাখ কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল হৈ থাকিব। আদালতৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰত এই তথ্য প্ৰদান কৰে মেহতাই। মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচুড়ৰ নেতৃত্বত পাঁচজনীয়া সংবিধান বিচাৰপীঠে জম্মু-কাশ্মীৰ আৰু লাডাখত গণতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰাৰ সন্দৰ্ভত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে। আদালতে জানিব বিচাৰিছিল যে এখন ৰাজ্যক দুখন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চললৈ ৰূপান্তৰিত কৰাৰ অধিকাৰ সংসদৰ আছে নে নাই।
তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে ২০১৯ চনৰ ৫ আগষ্টত সংসদে গৃহীত প্ৰস্তাৱৰ পাছত জম্মু-কাশ্মীৰ ৰাজ্যখনক ২টা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত বিভক্ত কৰা হ’ল – জম্মু-কাশ্মীৰ আৰু লাডাখ। ইয়াৰে সংবিধানৰ ২৩৯ এ অনুচ্ছেদৰ অধীনত জম্মু-কাশ্মীৰত সমাৱেশৰ ব্যৱস্থা আছে, আনহাতে লাডাখত ইয়াৰ ব্যৱস্থা হোৱা নাই। কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল জম্মু-কাশ্মীৰত এখন বিধানসভা থকাৰ পাছতো এতিয়ালৈকে নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হোৱা নাই। আদালতৰ প্ৰশ্নও এই প্ৰেক্ষাপটতে আছিল। ২০১৯ চনত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰেও কয় যে ভৱিষ্যতে জম্মু-কাশ্মীৰকো ৰাজ্যৰ মৰ্যাদা দিয়া হ’ব। আদালতে এই সন্দৰ্ভতো তথ্য বিচাৰিছিল।
আদালতৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দি ছলিচিটৰ জেনেৰেলে কয় যে ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাৰ্থৰ সৈতে জড়িত বহু বিষয়ৰ ভিত্তিত ৰাজ্যখনক দুটা ভাগত বিভক্ত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে। সংসদে গ্ৰহণ কৰা এই সিদ্ধান্তত আদালতে হস্তক্ষেপ নকৰিবলৈ অনুৰোধ জনায়। গণতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াৰ ক্ষেত্ৰত লাডাখত স্থানীয় সংস্থাৰ নিৰ্বাচন চলি আছে। জম্মু-কাশ্মীৰত বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ বাবেও প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। এই সন্দৰ্ভত চৰকাৰে আদালতক অৱগত কৰিব।
১২ দিনৰ শুনানিৰ শেষত মুখ্য ন্যায়াধীশে গুৰুত্বপূৰ্ণ মন্তব্য কৰে। ২০১৯ চনৰ ৫ আগষ্টত যি হৈছিল সেয়া ১৯৫০ চনৰ পৰা চলি থকা প্ৰক্ৰিয়াটোৰ স্বাভাৱিক ফল বুলিও তেওঁ কয়। সেই তাৰিখৰ আগতে জম্মু-কাশ্মীৰৰ সম্পূৰ্ণ স্বায়ত্তশাসন আছিল বুলি ক’ব নোৱাৰি। ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ পিছত ৰাজ্যখনৰ অৱস্থাৰ বহু পৰিৱৰ্তন ঘটিছিল। এই সকলোবোৰ পৰিৱৰ্তন ভাৰতত সেই ৰাজ্যখনক সম্পূৰ্ণৰূপে গ্ৰহণ কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ অংশ আছিল। এই প্ৰক্ৰিয়া ২০১৯ চনত সম্পূৰ্ণ হৈছিল।
সংবিধান বিচাৰপীঠৰ সভাপতিত্বত থকা মুখ্য ন্যায়াধীশগৰাকীয়ে লগতে কয় যে ২০১৯ চনৰ ৫ আগষ্টৰ পূৰ্বে জম্মু-কাশ্মীৰত ৩ ৫এ অনুচ্ছেদ প্ৰযোজ্য আছিল। ইয়াৰ বাবে তাত বসবাস কৰা বহু নাগৰিক মৌলিক অধিকাৰৰ পৰা বঞ্চিত হৈছিল। তেওঁৰ স্থায়ী বাসিন্দাৰ মৰ্যাদা নাছিল। সেয়েহে স্থানীয় নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা বা ভোটদানৰ অধিকাৰ তেওঁলোকৰ নাছিল। আনকি ৰাজ্যৰ সম্পত্তি কিনিব পৰা নাছিল। এতিয়া এই বাধা আঁতৰি গৈছে।