ডিজিটেল ডেস্ক: নেপালে পুনৰ এবাৰ বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰিছে। কাৰণ খবৰ ওলাইছে যে ভাৰতীয় আৰক্ষীৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ নেপালত উপস্থিত হ'লগৈ উগ্ৰ শিখ নেতা অমৃতপাল সিং। দহ বছৰ আগতে ভাৰতীয় মুজাহিদীনৰ মুৰব্বী ইয়াছিন ভাটকলেও একে পথেই ল’বলৈ চেষ্টা কৰিছিল যদিও ভাৰতীয় সংস্থাসমূহে তেওঁক পৰবৰ্তী সময়ত ধৰা পেলালে।
উল্লেখযোগ্য পাকিস্তান পোৱাৰ আগতেই নেপাল সদায়েই সন্ত্ৰাসবাদী আৰু অপৰাধীৰ পলায়নৰ বাবে পছন্দৰ গন্তব্যস্থান হৈ আহিছে। পিছে প্ৰশ্ন হয় যে এনে কিয় হয় ? কিয় নেপাল সন্ত্ৰাসবাদী আৰু অপৰাধীৰ নিৰাপদ আশ্ৰয়স্থল?
আচলতে নেপালত টাউটৰ এটা নিৰ্বাচিত নেটৱৰ্ক আছে যিয়ে অপৰাধী আৰু সন্ত্ৰাসবাদীক ফেৰী চলাবলৈ আৰু সহায় কৰে। কিছুমান ক্ষেত্ৰত এই ব্যক্তিসকলে নেপালত নিৰাপদ আশ্ৰয়স্থল পোৱা বুলি ধৰা পৰিছে যদিও আন কিছুমান ক্ষেত্ৰত নিৰ্ভৰযোগ্যভাৱে জানিব পৰা গৈছে যে তেওঁলোকে বিপদৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ পৰবৰ্তী সময়ত পাকিস্তানলৈ উৰা মাৰিছিল।
২০১৮ চনত ইয়াচিন ভাটকলৰ দ্বিতীয় কমাণ্ড আব্দুছ সুভানক গ্ৰেপ্তাৰ কৰাৰ পাছত সংস্থাসমূহে নেপালত এক বিশেষ ব্যৱস্থা আছে বুলি গম পাইছিল যিয়ে পলায়ন কৰা সন্ত্ৰাসবাদীক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰি আছে।
গৱেষণা আৰু বিশ্লেষণ শাখাৰ প্ৰাক্তন মুৰব্বী চি ডি সাহায়ে কয় যে নেপাল সন্ত্ৰাসবাদীকৰ বাবে পছন্দৰ গন্তব্যস্থান , কাৰণ নেপাল এক মুক্ত সীমা। য'ত ভিছাৰ প্ৰয়োজন নাই আৰু তাত অৱতৰণ কৰাৰ সময়ত মাথোঁ নিজৰ ভাৰতীয় পৰিচয় প্ৰমাণ কৰিলেই কাম শেষ হয় । কেৱল সন্ত্ৰাসবাদীৰ বাবেই নেপাল উপযুক্ত ঠাই নহয় বৰঞ্চ বিহাৰৰ অপৰাধীয়েও এই পথ ব্যৱহাৰ কৰে। কাৰন নেপালত সোমালেই তাৰ পৰা যিকোনো ঠাইলৈ উৰা মাৰি ওলাই যাবলৈ সহায় হয়।
ভাৰতৰ পৰা অহা পথটো নেপালত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু তাৰ পাছত এই অপৰাধীসকলে ইয়াক ট্ৰেনজিট পইণ্ট হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি পাকিস্তানলৈ প্ৰৱেশ কৰে। তদন্তৰ সময়ছোৱাত এইটোও দেখা গ’ল যে পলায়ন কৰা সন্ত্ৰাসবাদীক লজিষ্টিক সহায় আগবঢ়োৱাৰ দায়িত্ব এটা ইছলামী সংঘৰ ওপৰত আছিল। নেপালৰ প্ৰবেশ পথৰ ভিতৰত অন্যতম পথসমূহ হ'ল বাংকে, কপিলবস্তু, পাৰ্ছা, বৰা আৰু ৰাউতহাট আদি।
নেপাল ইউ পি-বিহাৰ বা ভাৰতৰ অন্যান্য ৰাজ্যৰ অপৰাধীৰ বাবে অনুকূল স্থান হিচাপে প্ৰমাণিত হয়। নেপাললৈ পলাই গ'লে আৰক্ষীৰ ওচৰত ধৰা পৰাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈও সহজ।
এই প্ৰসংগত পূৰ্বেই বিহাৰৰ এজন আই পি এছ বিষয়াই কয় যে দুয়োখন ৰাজ্য অৰ্থাৎ উত্তৰ প্ৰদেশৰ আৰু বিহাৰৰ বহু জিলা নেপালৰ গাতে লাগি আছে। য'ত প্ৰৱেশৰ বাবে কোনো পাছপ’ৰ্টৰ প্ৰয়োজন নাই। অপৰাধী সহজে ৰাস্তা পাৰ হৈ বহিঃৰাজ্যলৈ যায়। তালৈ গ’লেই গ্ৰেপ্তাৰ হোৱাটো বৰ কঠিন। কাৰন আন এখন দেশৰ গোচৰ হোৱাৰ বাবেই সমগ্ৰ নিয়ম-নীতিবোৰ অতি জটিল হৈ পৰে। চৰকাৰী পৰ্যায়ৰ লগত কথা পাতি, তাৰ পাছত তাত থকা আৰক্ষীৰ সৈতে সমন্বয় হোৱালৈকে অপৰাধীজনে তাৰ পৰা পলাই যোৱাৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি পায়।
উল্লেখযোগ্য যে যদিও কিছুমান ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰিক পৰ্যায়ৰ সমন্বয়ত কাম কৰা হৈছে, কিন্তু আইনী প্ৰক্ৰিয়াটো অতি জটিল। ডাঙৰ অপৰাধী বা সন্ত্ৰাসবাদী থাকিলে মন্ত্ৰালয়ৰ পৰ্যায়তো আলোচনা হ’ব লাগে, কিন্তু ক্ষুদ্ৰ অপৰাধীৰ বাবে গোটেই দীঘলীয়া প্ৰক্ৰিয়াটো গ্ৰহণ কৰাটো ব্যৱহাৰিক নহয়।
ইউ পি আৰক্ষীৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত ডি জি বিভুতি নাৰায়ণ ৰায়ে কয় যে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আইনৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা আমাৰ আৰক্ষীয়ে নেপাললৈ গৈ অভিযান চলাব নোৱাৰে। যদিহে নিশ্চিত হয় যে অপৰাধী সকলে তাত আত্মগোপন কৰি আছে, তেন্তে আইনৰ নিয়ম অনুসৰি নেপালৰ আৰক্ষীয়ে সেই অপৰাধীক ধৰি আমাৰ হাতত তুলি দিব লাগে।
কিন্তু নেপালৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক ভাল হৈ আছে, গতিকে কিছুমান ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ লাভ হৈছে। উদাহৰণস্বৰূপে, পঞ্জাৱৰ প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী চৰ্দাৰ প্ৰতাপ সিং কাইৰনক হত্যা কৰাৰ সময়ত হত্যাকাৰীসকলে নেপাললৈ পলায়ন কৰিছিল। তেতিয়া অশ্বিনী কুমাৰ (আগতে ডি আই জি আছিল) গতিকে নেপাললৈ গৈ দোষীক ধৰাৰ ঘটনাও আমি অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰো।
শেহতীয়াকৈ আমেৰিকাৰ বিদেশ মন্ত্ৰালয়ৰ এক প্ৰতিবেদনত সীমান্তৰ দুৰ্বল নিৰাপত্তা আৰু ই কেনেকৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সন্ত্ৰাসবাদীৰ ট্ৰেনজিট পইণ্টত পৰিণত হৈছে সেই বিষয়ে উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিছিল। উল্লেখযোগ্য যে দুৰ্বল নিয়ন্ত্ৰণ আৰু পৰীক্ষাৰ অভাৱে এই সমস্যাটো আৰু অধিক বৃদ্ধি পাইছে।
Continue Reading
