পুৰাণ অনুসৰি আমি সকলোৱে জানো যে এদিন অত্যন্ত ক্ষোভত ভগৱান শিৱই গণেশৰ শিৰচ্ছেদ কৰিছিল। কিন্তু মাতৃ পাৰ্বতীৰ কাতৰ অনুৰোধ ৰক্ষা কৰি ভগৱান শিৱই পৰবৰ্তী সময়ত গণেশৰ মুখত এটা শিশু হাতীৰ মুখ লগাই তেওঁক জীৱন দান কৰে। কিন্তু আপুনি জানেনে যে যেতিয়া গণেশৰ মূৰটো কাট

Listen to Article

2 min read

80%

ডিজিটেল ডেস্ক: পুৰাণ অনুসৰি আমি সকলোৱে জানো যে এদিন অত্যন্ত ক্ষোভত ভগৱান শিৱই গণেশৰ শিৰচ্ছেদ কৰিছিল। কিন্তু মাতৃ পাৰ্বতীৰ কাতৰ অনুৰোধ ৰক্ষা কৰি ভগৱান শিৱই পৰবৰ্তী সময়ত গণেশৰ মুখত এটা শিশু হাতীৰ মুখ লগাই তেওঁক জীৱন দান কৰে। কিন্তু আপুনি জানেনে যে যেতিয়া গণেশৰ মূৰটো কাটিছিল, তেতিয়া তেওঁৰ সেই অংশ ক’ত পৰিছিল? হয় গণেশৰ সেই শিৰচ্ছেদ কৰা অংশ উত্তৰাখণ্ডৰ পিথোৰাগড়ৰ পাতাল ভুৱনেশ্বৰ গুহাত পৰা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।

পুৰাণ অনুসৰি গণেশৰ মূৰটো পাতাল ভুৱনেশ্বৰ গুহাত পৰিছিল। আৰু কোৱা হয় যে এই মূৰটো এতিয়াও গুহাটোত উপস্থিত আছে। কিন্তু এই ৰহস্যৰ সত্যতা কি জানো আহক।

এই গুহাৰ উপযুক্ত বাখ্যাও পুৰাণসমূহতো পোৱা যায়। ভগৱান শিৱই যেতিয়া ক্ৰোধত ভগৱান গণেশৰ মূৰ কাটিছিল, তেতিয়া তেওঁ উত্তৰাখণ্ডৰ পিতৌৰাগড়ত অৱস্থিত পাতাল ভুৱনেশ্বৰ গুহাত পৰিছিল। পিথোৰাগড় জিলাৰ গংগোলীহাটৰ পৰা ১৪ কিলোমিটাৰ দূৰত অৱস্থিত এই গুহা। ভগৱান শিৱ আৰু গণেশ জীৰ বহুতো পৌৰাণিক কাহিনী এই গুহাৰ লগত জড়িত। পাতাল ভুৱনেশ্বৰ গুহা ১৬০ মিটাৰ দৈৰ্ঘ্য আৰু ৯০ মিটাৰ দ।

শুনা যায় যে আজিও এই গুহাত ভগৱান শিৱ বিৰাজমান হয়। লগতে ভগৱান শিৱৰ দ্বাৰা কটা মূৰটোও তাতে উপস্থিত আছে। প্ৰতি বছৰে প্ৰায় লাখ লাখ দৰ্শনাৰ্থী ভগৱান শিৱ আৰু গণেশৰ কটা মূৰবোৰ চাবলৈ উক্ত গুহাটোলৈ যায়।

স্কন্দ পুৰাণতে এই পাতাল ভুৱনেশ্বৰৰ কথা উল্লেখ আছে। পুৰাণত উল্লেখ আছে যে এই গুহাত গণেশ জীৰ মূৰটো পৰি গৈছিল। লগতে কোৱা হয় যে ভগৱান শিৱই এই গুহাটোতেই গণেশৰ মূল মূৰটো সংৰক্ষণ কৰিছিল। উল্লেখযোগ্য যে এই গুহাত গণেশৰ মূৰটো শিলৰ আকৃতিত আছে। এই শিলত ১০৮টা পাহি থকা ব্ৰহ্মকমল তৈয়াৰ কৰা হৈছে, যাৰ পৰা অমৃতৰ টোপাল ওলাই গণেশৰ মূৰত পৰে। ব্ৰহ্মকমলৰ বিষয়ে এটা বিশ্বাস আছে যে ইয়াক ভগৱান শিৱই প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।

চাৰি যুগৰ প্ৰতীক হিচাপে এই গুহাবোৰত চাৰিটা শিল স্থাপন কৰা আছে: কলিযুগৰ প্ৰতীক বুলি গণ্য কৰা ইয়াৰে এটা শিল লাহে লাহে ওপৰলৈ উঠি আহিছে। বিশ্বাস কৰা হয় যে যিদিনা এই কলিযুগৰ প্ৰতীকী শিলটো দেৱালৰ লগত খুন্দা মাৰিব, সেইদিনা কলিযুগৰ অন্ত পৰিব।

আনহাতে এই গুহাৰ ভিতৰত কেদাৰনাথ, বদ্ৰীনাথ আৰু অমৰনাথকো দেখা যায় বুলি জানিব পাৰি। বদ্ৰীনাথৰ হাতত আছে বদ্ৰী পঞ্চায়তৰ শিলৰ ভাস্কৰ্য্য। ইয়াৰ ভিতৰত যম-কুবেৰ, বৰুণ, লক্ষ্মী, গণেশ আৰু গৰুদ আদি অন্যতম। গুহাত নিৰ্মিত শিলটোতো তক্ষক নাগৰ মূৰ্তি দেখা যায়। এই পঞ্চায়তৰ ওপৰত বাবা অমৰনাথৰ গুহা আৰু প্ৰকাণ্ড শিলৰ শিল বিয়পি আছে। এই গুহাত কলাভৈৰভৰ জিভা দেখা যায়। কাল ভৈৰৱৰ মুখৰ পৰা গৰ্ভত প্ৰৱেশ কৰি শেষ অংশত উপনীত হ’লে তেওঁ পৰিত্ৰাণ লাভ কৰে বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।