ডিজিটেল ডেস্কঃ সামৰিক অভ্যুত্থান হ’ব নেকি ৰাছিয়াত? মহাপ্ৰতাপী পুটিনক উফৰাব নেকি দ্যা ৱেগনাৰ বাহিনীয়ে। শেহতীয়াকৈ বিশ্বজুৰি এই চৰ্চা চলিছে। কিন্তু কি এই ৱেগনাৰ বাহিনী?
দ্য ৱেগনাৰ হৈছে ভাড়াতীয়া সৈন্যবাহিনী। ইয়াৰ মুৰব্বী য়েভগেনি প্ৰিগোজিন। শনিবাৰে ৰাছিয়াৰ সামৰিক নেতৃত্বক উফৰাই পেলাবলৈ মুৰব্বীজনে সকলো প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে। ৰাছিয়ান সেনাই তেওঁৰ সৈন্যসকলৰ ওপৰত আক্ৰমণ চলোৱাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰে।
ৰাছিয়াৰ এক নিৰাপত্তা সূত্ৰই পূৰ্বে ৰয়টাৰক জনাইছিল যে মস্কোৰ পৰা প্ৰায় ৫০০ কিলোমিটাৰ দক্ষিণে অৱস্থিত ভ’ৰনেজ চহৰত ৱেগনাৰ গ্ৰুপৰ ভাড়াতীয়া যোদ্ধা বিমানে সকলো সামৰিক সুবিধা নিজৰ নিয়ন্ত্ৰণলৈ আনিছে। আনহাতে দ্যা ৱেগনাৰ গ্ৰুপৰ মুৰব্বী প্ৰিগোজিনৰ মতে তেওঁৰ ভাড়াতীয়া সৈন্যৰ মস্কোৰ পৰা প্ৰায় ১১০০ কিলোমিটাৰ দক্ষিণে অৱস্থিত ৰষ্ট’ভ-অন-ডন চহৰখনৰ ওপৰতো নিয়ন্ত্ৰণ আছে।
প্ৰিগোজিনে শনিবাৰে দাবী কৰে যে তেওঁৰ ৱেগনাৰ যোদ্ধা বিমানে ইউক্ৰেইনৰ পৰা ৰাছিয়ালৈ সীমান্ত অতিক্ৰম কৰি মস্কোৰ সেনাবাহিনীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজি যাবলৈ সাজু হৈছে।
আনহাতে, ৰাছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ভ্লাদিমিৰ পুটিনে জৰুৰীকালীন টেলিভিছন ভাষণত কয় যে ৱেগনাৰ গ্ৰুপে কৰা “সশস্ত্ৰ বিদ্ৰোহ” দেশদ্ৰোহ। পুটিনে সতৰ্ক কৰে যে যিকোনো ব্যক্তিয়ে ৰাছিয়াৰ সেনাবাহিনীৰ বিৰুদ্ধে অস্ত্ৰ তুলি ল’লে তেওঁক শাস্তি দিয়া হ’ব।
কিন্তু কোন কোন এই য়েভগেনি প্ৰিগোজিন?
১৯৬১ চনৰ ১ জুনত ইউ এছ এছ আৰৰ লেনিনগ্ৰাড (বৰ্তমান ৰাছিয়াৰ ছেইণ্ট পিটাৰ্ছবাৰ্গ)ত জন্মগ্ৰহণ কৰা য়েভগেনি প্ৰিগোজিন ৰাছিয়াৰ অন্যতম ধনী আৰু প্ৰভাৱশালী ব্যক্তি।
ব্যৱসায়ী হিচাপে উত্থানৰ পূৰ্বে অৱশ্যে প্ৰিগোজিনে এদশক কাৰাগাৰত কটাবলগীয়া হোৱা বুলি জানিব পৰা গৈছে। দ্য গাৰ্ডিয়ানৰ মতে, ১৯৮০ চনৰ আৰম্ভণিতে তেওঁ কিশোৰ অৱস্থাতে কেইবাটাও ডকাইতিৰ সৈতে জড়িত হৈ আছিল আৰু ১৩ বছৰৰ কাৰাদণ্ড বিহা হৈছিল। ১৯৯০ চনত তেওঁ কাৰাগাৰৰ পৰা ওলাই আহে।
প্ৰিগোজিনে নিজৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিলে – প্ৰথম অৱস্থাত ছেইণ্ট পিটাৰ্ছবাৰ্গত সামান্য হট ডগ বিক্ৰেতা হিচাপে। দ্য গাৰ্ডিয়ানৰ মতে, প্ৰথম দিনৰ পৰাই প্ৰিগোজিনৰ চকু ডাঙৰ বস্তুৰ ওপৰত আছিল আৰু অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে তেওঁ চুপাৰ মাৰ্কেটৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ৰেষ্টুৰেণ্টলৈকে কেইবাটাও উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিছিল।
অৱশেষত ১৯৯৫ চনত তেওঁ চেণ্ট পিটাৰ্ছবাৰ্গৰ কনকৰ্ড কেটাৰিং নামৰ সুপৰিচিত কোম্পানীটোকে ধৰি ৰেষ্টুৰেণ্ট আৰু কেটাৰিং কোম্পানীসমূহৰ নেটৱৰ্ক স্থাপন কৰে। অলপ পিছতে য়েভগেনী প্ৰিগোজিন দেশৰ অন্যতম ধনী ব্যক্তি হিচাপে পৰিগণিত হ’ল।
প্ৰিগোজিনৰ ব্যৱসায় যিমানেই বৃদ্ধি পালে সিমানেই ৰাছিয়াৰ শাসক শ্ৰেণীৰ সৈতে তেওঁৰ ঘনিষ্ঠতাও বাঢ়ি আহিল। সামৰিক বাহিনীকে ধৰি ৰাছিয়াৰ বিভিন্ন চৰকাৰী সত্তাৰ মাজত কনকৰ্ড কেটাৰিং অত্যন্ত জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। প্ৰিগোজিন নিজেই আছিল ক্ষমতাত থকা মানুহৰ লগত “লেনদেন” কৰিব জনা মানুহ।
২০০১ চনত ভ্লাদিমিৰ পুটিন ক্ষমতালৈ অহাৰ সময়লৈকে প্ৰিগোজিন আছিল ৰাছিয়াৰ ধনী আৰু শক্তিশালী লোকসকলৰ বাবে পছন্দৰ খাদ্য যোগান ধৰা ব্যক্তি। যেতিয়াই পুটিনে কোনো গুৰুত্বপূৰ্ণ ব্যক্তিক আতিথ্য দিয়ে, তেতিয়াই প্ৰিগোজিনেই কেটাৰিংৰ ব্যৱস্থা কৰিব।
পুটিনৰ গণ্যমান্য ব্যক্তিৰ সৈতে হোৱা সাক্ষাৎৰ পুৰণি ফটোত প্ৰায়ে প্ৰিগোজিনক দেখা যায়। প্ৰিগোজিনে সদায় সুন্দৰ সেৱা আগবঢ়াইছিল আৰু ৰাজনীতিবিদক আকৰ্ষণ কৰাৰ প্ৰতিভাৰ দ্বাৰা তেওঁ অতি সোনকালেই ভ্লাদিমিৰ পুটিনৰ সৈতে বন্ধুত্ব গঢ়ি তুলিছিল – যি বন্ধুত্ব দুয়োজনৰ বাবে অত্যন্ত ফলপ্ৰসূ বুলি প্ৰমাণিত হৈছিল।
ডাঙৰ চৰকাৰী চুক্তিৰ বাবে প্ৰিগোজিনক নিয়মিতভাৱে নিয়োজিত কৰা হৈছিল। উদাহৰণস্বৰূপে, ২০১২ চনত তেওঁ মস্কোৰ বিদ্যালয়সমূহক খাদ্য যোগান ধৰাৰ বাবে ১০.৫ বিলিয়ন ৰুবল (২০০ মিলিয়ন পাউণ্ড)তকৈ অধিক চুক্তি লাভ কৰিছিল বুলি দ্য গাৰ্ডিয়ানে প্ৰকাশ কৰিছে।
২০১৪ চনত তেওঁ 'ব্যক্তিগত সামৰিক বাহিনী’ৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰে। ২০১৪ চনত ৰাছিয়াই ক্ৰিমিয়া আক্ৰমণৰ সময়ত ৱেগনাৰ গ্ৰুপৰ সৈন্যই ৰাছিয়াৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ সৈতে কাম কৰিছিল যদিও ৰাছিয়াৰ সৈন্য বাহিনীৰ পৰা পৃথক হৈ থাকিছইল।
উল্লেখযোগ্য যে প্ৰিগোজিনে ২০২২ চনৰ আৰম্ভণিলৈকে গোটটোৰ সৈতে কোনো ধৰণৰ সম্পৰ্ক থকাৰ কথা অস্বীকাৰ কৰিছিল। ৰাছিয়াত ব্যক্তিগত সামৰিক বাহিনীক আনুষ্ঠানিকভাৱে নিষিদ্ধ কৰা আছে যদিও ২০১৪ চনৰ ক্ৰিমিয়ান আক্ৰমণৰ সময়ত পুটিনে ৱেগনাৰ গ্ৰুপক সহজভাৱে লৈছিল।
ক্ৰিমিয়া দখল কৰাৰ পিছত ৱেগনাৰৰ ব্যক্তিগত সামৰিক ঠিকাদাৰ (পিএমচি)ক পূব ইউক্ৰেইনৰ ডনবাছলৈ পঠিওৱা হয়, য’ত তেওঁলোকে ২০১৪ চনৰ পৰা ২০১৫ চনলৈকে স্বঘোষিত ডনেস্ক আৰু লুহানস্ক পিপলছ ৰিপাব্লিকৰ ৰাছিয়া সমৰ্থক বিচ্ছিন্নতাবাদী বাহিনীক সহায় কৰিছিল।
এই প্ৰাৰম্ভিক অভিযানসমূহত ৱেগনাৰৰ সফলতাই নেতৃত্ব দিছিল গোটটোৰ দ্ৰুত সম্প্ৰসাৰণলৈ আৰু য়েভগেনি প্ৰিগোজিন আছিল ইয়াৰ জেনেৰেল।
২০১৫ চনৰ শেষৰ ফালে পুটিনে ছিৰিয়াত সামৰিকভাৱে হস্তক্ষেপ কৰি ৰক্তাক্ত আৰু অতি জটিল গৃহযুদ্ধৰ সময়ত বাছাৰ আল আছাদক সমৰ্থন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। প্ৰিগোজিনে খাদ্য আৰু যোগানৰ চুক্তি লাভ কৰিছিল আৰু লগতে তেওঁৰ ৱেগনাৰ সৈন্যও তালৈ প্ৰেৰণ কৰিছিল।
ইয়াৰ পিছত ২০১৯ চনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি সংকটৰ সময়ত আফ্ৰিকাৰ চুডান আৰু লিবিয়াত হোৱা গৃহযুদ্ধৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ভেনিজুৱেলালৈকে য’তেই ৰাছিয়াৰ হস্তক্ষেপ চলিছিল- বিশ্বৰ প্ৰায় প্ৰতিটো সংঘাততে ৱেগনাৰ গ্ৰুপ জড়িত হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে।
২০১৬ চনৰ আমেৰিকাৰ নিৰ্বাচনত ৰাছিয়াৰ হস্তক্ষেপৰ তদন্তত অভিযোগ কৰা হৈছিল যে প্ৰিগোজিন আৰু তেওঁৰ সৈতে জড়িত কোম্পানীসমূহ ড’নাল্ড ট্ৰাম্প সমৰ্থক ফেচবুক আৰু টুইটাৰ প্ৰফাইলৰ নেটৱৰ্কৰ আঁৰত আছিল, যিটো আপাত দৃষ্টিত ট্ৰাম্পৰ প্ৰাৰ্থীত্ব বৃদ্ধিৰ বাবে ৰাছিয়াৰ প্ৰচেষ্টাৰ অংশ।
একে সময়তে প্ৰিগোজিনে ৰাছিয়াতো সক্ৰিয় হৈ পৰিছিল। ২০২২ চনত যেতিয়া পুটিনে ইউক্ৰেইন আক্ৰমণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল, তেতিয়া প্ৰিগোজিন আৰু তেওঁৰ ৱেগনাৰ গ্ৰুপ ৰাছিয়াৰ অভিযানৰ মূলতে আছিল। ৰাছিয়াৰ অগ্ৰগতি স্থবিৰ হৈ পৰাৰ লগে লগে ৱেগনাৰৰ জনশক্তিৰ গুৰুত্ব ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পালে।
প্ৰিগোজিনে নিজেই কোম্পানীটোৰ সৈতে সম্পৰ্ক অস্বীকাৰ কৰাটো বন্ধ কৰি গ্ৰুপটোৰ এজন সক্ৰিয় নিযুক্তিদাতা আৰু মুখপাত্ৰ হৈ পৰে। ৱেগনাৰ গ্ৰুপৰ হঠাতে যথেষ্ট সম্প্ৰসাৰণ ঘটিল।
যোৱা মাহত ইউক্ৰেইনৰ পূবৰ বাখমুট চহৰখন দখল কৰিছিল গোটটোৱে। কিন্তু এই আক্ৰমণৰ সময়ত প্ৰিগোজিনে মস্কোৰ ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ নিষেধাজ্ঞা ভংগ কৰিছিল। চহৰখন দখল কৰাৰ পিছত তেওঁ ক্ৰেমলিনক ধন্যবাদ জনাই এটা ভিডিঅ’ প্ৰকাশ কৰিছিল যদিও পুটিনৰ শীৰ্ষ সহযোগী বিশেষকৈ প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰী চাৰ্গেই শ্বোইগু আৰু জেনেৰেল ষ্টাফৰ মুৰব্বী ভেলেৰী গেৰাচিমোভক বিশ্বাসঘাতকতা কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰিছিল।
যোৱা কেইমাহমানৰ পৰা প্ৰিগোজিনে ৰাছিয়াৰ সামৰিক নেতৃত্বক সমালোচনা কৰি আহিছে। ইয়েই পুটিনৰ স’তে তেওঁৰ বন্ধুত্ব তিক্ত কৰি তোলে। প্ৰিগোজিন আৰু ৰাছিয়াৰ সামৰিক পিতলৰ মাজত কিছুদিনৰ পৰা উত্তেজনা অব্যাহত আছে।
Continue Reading
