ডিজিটেল ডেস্কঃ ৰাৱণ ধ্বংসৰ প্ৰতীক। দেৱী দুৰ্গাই সেয়ে ৰাৱণক বধ কৰি বিশ্বত শান্তি স্থাপন কৰিছিল। ৰাৱণ বুলি ক’লে প্ৰায় সকলোৰে মমনত এক নেতিবাচক চিন্তাই ক্ৰিয়া কৰে। কিন্তু ভাৰতত এনে বহু ঠাই আছে য'ত স্থানীয় লোকে ৰাৱণক শয়তান হিচাপে নহয়, ঈশ্বৰৰ ৰূপতহে উপাসনা কৰে।বিজয়া দশমী আৰু দশেৰা। এফালে ত্যাগৰ দুখ, আনহাতে দুষ্ট শক্তিক দমন কৰাৰ আনন্দ। এফালে, দুৰ্গা মূৰ্তি বিসৰ্জন দিবলৈ বহুলোক সমবেত হয়। আনহাতে, বহুলোকে ৰাৱণৰ প্ৰতিকৃতি জ্বলাই শুভ শক্তিৰ বিজয় উদযাপন কৰিছিল।
কিন্তু সকলো ঠাইতে একেই নিয়ম মানি চলা হয় নেকি? ভাৰতত এনে বহু ঠাই আছে য'ত ৰাৱণক শয়তান হিচাপে নহয়, দেৱতা হিচাবে পূজাহে কৰা হয়।
হিমাচল প্ৰদেশৰ কাংৰা জিলাৰ বৈজনাথ মন্দিৰ ভাৰতৰ অন্যতম শিৱ মন্দিৰসমূহৰ ভিতৰৰে এটা। ৰাৱণৰ জীৱন কাহিনীও এই মন্দিৰৰ প্ৰাচীন ইতিহাসৰ সৈতে জড়িত। ৰাৱণ শিৱৰ ভক্ত আছিল। শিৱক সন্তুষ্ট কৰিবলৈ ৰাৱণে কৈলাশলৈ গৈ উপাসনা আৰম্ভ কৰিলে। তেওঁ আনকি যজ্ঞৰ জুইত মূৰটো সুমুৱাই দিছিল।শিৱই ৰাৱণৰ ভক্তিত সন্তুষ্ট হৈ তেওঁৰ ইচ্ছাৰ বিষয়ে সোধাত ৰাৱণে কয় যে তেওঁ শিৱক লংকালৈ লৈ যাব বিচাৰে।
শিৱও তেওঁৰ অনুৰোধত সন্মত হৈছিল। তেওঁ ৰাৱণক এটা শিৱলিঙ্গ দিছিল আৰু সেয়া লংকালৈ লৈ যাবলৈ কৈছিল। কিন্তু যদি তেওঁ দুৰ্ঘটনাক্ৰমে যাত্ৰাৰ সময়ত বাটত শিৱলিঙ্গটো এৰি যায়, তেন্তে শিৱও অৰ্ধনাৰীশ্বৰৰ দৰে একে ঠাইতে প্ৰতিষ্ঠা হ'ব।শিৱৰ সতৰ্কবাণীৰ পিছত, ৰাৱণে লংকালৈ যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিল। বাটত তেওঁ এজন গৰখীয়াক লগ পাইছিল। ৰাৱণে গৰখীয়াজনক তেওঁৰ তৃষ্ণা নিবাৰণৰ বাবে খোৱা পানী দিবলৈ অনুৰোধ কৰিছিল। দৰাচলতে, তেওঁ কোনো সাধাৰণ গৰখীয়া নাছিল, শিৱ-পুত্ৰ গণেশে গৰখীয়াৰ ছদ্মবেশত আছিল।পানী খাই থাকোতে ৰাৱণে গৰখীয়াজনক শিৱলিঙ্গটো অলপ সময় ধৰি ৰাখিবলৈ কৈছিল। কিন্তু গৰখীয়াই শিৱলিঙ্গটো মাটিত পেলাই দিছিল। শিৱই কোৱাৰ দৰে তাতেই তেওঁৰ জীৱন প্ৰতিষ্ঠা হৈছিল। বাইজনাথৰ মন্দিৰটো পিছত এই শিৱলিঙ্গৰ চাৰিওফালে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।
যদিও ৰাৱণ বধ ভাৰতৰ প্ৰায় সকলো ঠাইতে উদযাপন কৰা হয়, এই মন্দিৰত ৰাৱণৰ মূৰ্তি কেতিয়াও জ্বলোৱা নহয়। পুৰাণৰ মতে, ৰাৱণ শিৱৰ এজন অন্ধ ভক্ত। স্থানীয় লোকসকলে বিশ্বাস কৰে যে যদি শিৱৰ ভক্ত ৰাৱণৰ প্ৰতি কোনো অসন্মান হয়, তেন্তে ভগৱানে তেওঁৰ ৰুদ্ৰ ৰূপৰ ধাৰণ কৰিব। সেয়েহে তেওঁলোকে ৰাৱণৰ দৃষ্টিৰে নাচায়। ফলস্বৰূপে এই অঞ্চলৰ বাসিন্দাসকলে দশেৰা উদযাপনৰ পৰা আঁতৰত থাকে।
মধ্য প্ৰদেশৰ মন্দসৌৰ আৰু বিদিশা জিলাৰ বাসিন্দাসকলেও দেৱতাৰ জ্ঞানেৰে ৰাৱণক উপাসনা কৰে। স্থানীয় লোকসকলৰ মতে, ৰাৱণৰ পত্নী মণ্ডোদাৰীৰ জন্ম মণ্ডোচাৰত হৈছিল। ইয়াত থকা নামদেউ বৈষ্ণৱ সমাজৰ মতে মণ্ডোদাৰী জন্মগতভাৱে এই চহৰখনৰ কন্যা, সেয়েহে ৰাৱণ তেওঁলোকৰ জোঁৱাই।
তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ জোঁৱাইক কোনো ধৰণে অসন্মান কৰিব নোৱাৰে। সেয়েহে, এই অঞ্চলৰ বাসিন্দাসকলে 'ৰাৱণ দাহ' পালন নকৰে। মান্দসৌৰ জিলাৰ খানপুৰ অঞ্চলত ৰাৱণৰ এটা ৩৫ ফুট ওখ মূৰ্তিও আছে।
যদিও লংকাৰ নাম ৰাৱণৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত, তেওঁ লংকাত জন্ম গ্ৰহণ কৰা নাছিল। ৰাৱণৰ জন্ম উত্তৰ প্ৰদেশৰ বিশ্ৰখ গাঁৱত হৈছিল। গাওঁখন তেওঁৰ দেউতাকৰ নামেৰে নামকৰণ কৰা হৈছিল। ৰাৱণৰ দেউতাকো শিৱৰ ভক্ত আছিল। শুনা যায় যে তেওঁ শিৱৰ উপাসনা কৰিবলৈ এই গাওঁখনলৈ আহিছিল।
প্ৰতি বছৰে এই গাওঁখনৰ বাসিন্দাসকলে নৱৰাত্ৰি উদযাপন কৰাৰ পিছত এক বিশাল যজ্ঞৰ আয়োজন কৰে। তেওঁলোকে ৰাৱণৰ আত্মাৰ শান্তিৰ বাবেও প্ৰাৰ্থনা কৰে।
মহাৰাষ্ট্ৰ সাধাৰণতে গণেশ পূজাৰ বাবে বিখ্যাত। কিন্তু এই ৰাজ্যত এনে এখন ঠাই আছে য'ত ৰাৱণক দেৱতা বুলি গণ্য কৰা হয়। গড়চিৰাউলিৰ পৰাচৱাড়ীৰ বাসিন্দাসকলে নিজকে হিন্দু নহয়, 'ৰাৱণবংশী' বুলি পৰিচয় দিয়ে।
তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰে যে বাল্মীকিৰ ৰামায়ণত ৰাৱণক খলনায়ক হিচাপে দেখুওৱা হোৱা নাই। তুলসীদাসেহে ৰাৱণৰ চৰিত্ৰৰ বেয়া দিশবোৰ আলোকপাত কৰিছিল। তেওঁলোকে ৰাৱণক তেওঁলোকৰ ৰজা বুলি ভাবে, যাক আৰ্যসকলে আহি হত্যা কৰিছিল।
ৰাজস্থানৰ যোধপুৰতো ৰাৱণ দাহ কৰা নহয়। মন্দৌৰ অঞ্চলৰ বাসিন্দাসকলে ৰাৱণক উপাসনা কৰে কিয়নো তেওঁৰ জীৱনৰ এক বিশেষ স্মৃতি আছে।
কোৱা হয় যে ইয়াতেই ৰাৱণে মণ্ডোদাৰীৰ সৈতে বিবাহ পাশত আৱদ্ধ হৈছিল। স্থানীয় ব্ৰাহ্মণসকলে বিশ্বাস কৰে যে দুয়োজনে 'ৰাৱণ কি চানৱাড়ী' নামৰ ঠাইত বিবাহপাশত আৱদ্ধ হৈছিল। সূ তেওঁলোকে ৰাৱণক জোঁৱাই হিচাপে উপাসনা কৰে।
মধ্য প্ৰদেশৰ বিদিশা জিলাত কোনোবাই বিয়া পাতিলে এই বিয়ালৈ ৰাৱণক প্ৰথম নিমন্ত্ৰণ পত্ৰ দিয়া হয়। ৰাৱণক মন্দিৰত উপাসনা কৰাৰ পিছতহে ইয়াত মানুহে বিবাহপাশত আৱদ্ধ হয়।
উত্তৰ প্ৰদেশৰ কানপুৰত এটা ৰাৱণৰ মন্দিৰ আছে। যদিও এই মন্দিৰত ৰাৱণৰ পূজা কৰা হয়, ইয়াৰ নিয়মবোৰ অতি আচৰিত। দশেৰাৰ দিনা এই মন্দিৰৰ দুৱাৰ খোলা হয়। এই হাজাৰ বছৰ পুৰণি মূৰ্তিটো চাবলৈ মানুহৰভিৰ লাগে। অৱশ্যে, মন্দিৰৰ দুৱাৰ বছৰৰ বাকী ৩৬৪টা দিনৰ বাবে বন্ধ থাকে।
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ কাকিনাড়াতো ৰাৱণৰ পূজা কৰা হয়। কোৱা হয় যে ৰাৱণে নিজেই মন্দিৰ নিৰ্মাণৰ বাবে এই ঠাইখন বাছি লৈছিল। অৱশ্যে, ৰাৱণে মন্দিৰটো শিৱৰ মূৰ্তিৰ চাৰিওফালে নিৰ্মাণ কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল, তেওঁৰ নিজৰ মূৰ্তিৰ চাৰিওফালে নহয়। বৰ্তমান, ৰাৱণক একেটা মন্দিৰত পূজা কৰা হয়। ভাৰতৰ ৰাৱণৰ মন্দিৰসমূহৰ ভিতৰত কাকিনাড়াৰ ৰাৱণ মন্দিৰো এটা ।