ডিজিটেল ডেস্ক: বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস প্ৰতি বছৰে ১০ অক্টোবৰত পালন কৰা হয়। ৱৰ্ল্ড ফেডাৰেচন ফৰ মেন্টেল হেল্থৰ উদ্যোগত ১৯৯২ চনত আৰম্ভ কৰা হৈছিল। বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱসৰ উদ্দেশ্য হৈছে বিশ্বত মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টি কৰা আৰু সমৰ্থন কৰা। মানসিক স্বাস্থ্য বা অসুস্থতাৰ বিষয়ে সজাগ কৰাৰ উদ্দেশ্যে অষ্ট্ৰেলিয়াৰ লগতে আন বহু দেশতো মানসিক স্বাস্থ্য সপ্তাহ উদযাপন কৰা হয়।
ক’ভিড মহামাৰীয়ে এজন ব্যক্তিৰ মানসিক স্বাস্থ্যত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাইছে, যিটো এতিয়াও চলি আছে। ইয়াৰ পাছতো কিন্তু আমাৰ দেশত মানসিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত চৰ্চা অতি কম। সেইবাবেই এইবাৰৰ বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস ২০২২ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আজিৰ দিনটোতে মানুহক মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে সজাগ কৰা হয়। মানসিক স্বাস্থ্যৰ সুৰক্ষা আৰু উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰত আমি মনোনিৱেশ কৰা উচিত।
বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা (WHO)ৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত প্ৰতি আঠজন লোকৰ ভিতৰত এজন মানসিক বিকাৰৰ বলি হয়। একে সময়তে মানুহে মানসিক স্বাস্থ্যৰ বাবে উপলব্ধ সেৱা, দক্ষতা আৰু পুঁজিৰ অভাৱৰ সন্মুখীন হৈছে, বিশেষকৈ আইন আৰু মধ্যবিত্তীয় আয়ৰ দেশসমূহত, গতিকে এই বছৰ 'বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস'ই মানুহক পুনৰ সংযোগ কৰাৰ চেষ্টা কৰিছে।
মানসিক চাপ আত্মহত্যাৰ এটা প্ৰধান কাৰণ। WHOৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি ২০১৯ চনত সমগ্ৰ বিশ্বতে ৭ লাখ ৩ হাজাৰ লোকে আত্মহত্যা কৰিছিল। ইয়াৰে ৫৮ শতাংশ লোকৰ বয়স ৫০ বছৰৰ ওপৰত আছিল। ২০ বছৰৰ পৰা ৩৫ বছৰ বয়সৰ যুৱক-যুৱতীয়ে সৰ্বাধিক আত্মহত্যা কৰে বুলি জানি আপুনি হয়তো আচৰিত হ’ব। তেওঁলোকৰ সংখ্যা ৬০ হাজাৰৰো অধিক। ইয়াৰে অধিকাংশই আইন আৰু মধ্যবিত্ত পৰিয়ালৰ পৰা অহা যুৱক-যুৱতীও অন্তৰ্ভুক্ত।
আনহাতে মানুহৰ লগত মানুহৰ সম্পর্কই যি নিৰাপত্তাজনিত অনুভৱৰ সৃষ্টি কৰে সেয়াই সমস্যা দুগুণ বৃদ্ধি কৰিছে। ইয়াৰ ফলত বিশেষকৈ শিশু, কিশোৰ-কিশোৰী আৰু বৃদ্ধ বয়সৰ লোক নিসংগ হৈছে আৰু মানসিক ৰোগজনিত সমস্যা শিশু, কিশোৰ-কিশোৰীৰ মাজত অভাৱনীয়ভাৱে বৃদ্ধি হোৱাৰ উমান পোৱা গৈছে। ভাৰতবৰ্ষত ২০০৫ চনৰ তুলনাত মানসিক ৰোগত আক্ৰান্ত লোকৰ সংখ্যা ৬০ নিযুতৰ পৰা গৈ ২০১৬ চনত ১৫০ নিযুতৰ ঘৰ চুইছেগৈ।
প্ৰতি বছৰে এই দিৱস এটা নতুন থিমৰ সৈতে উদযাপন কৰা হয়। কিন্তু এইবাৰ ‘মইক মেন্টেল হেল্থ এণ্ড ৱেল-বিং ফৰ অল এ গ্ল’বেল প্ৰাইঅ’ৰিটি’ শীৰ্ষক বিষয়বস্তুটো বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য ফেডাৰেচনে ৰাখিছে।
মানসিক স্বাস্থ্য সেৱাৰ বিকাশৰ লক্ষ্যৰে ভাৰতে ১৯৮২ চনত ৰাষ্ট্ৰীয় মানসিক স্বাস্থ্য কাৰ্যসূচী (NMHP) আৰম্ভ কৰিছিল। ৰাষ্ট্ৰীয় মানসিক স্বাস্থ্য সমীক্ষাই ২০১৬ চনত ইয়াৰ এটা প্ৰতিবেদন প্ৰকাশ কৰিছিল। যাৰ মতে ভাৰতত ২০ জনৰ ভিতৰত ১ জন মানসিক ৰোগত আক্ৰান্ত।
বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱসৰ ইতিহাস কি?
ৱৰ্ল্ড ফেডাৰেচন ফৰ মেন্টেল হেল্থৰ উপ-সচিব প্ৰধান ৰিচাৰ্ড হাণ্টাৰৰ উদ্যোগত ১৯৯২ চনৰ ১০ অক্টোবৰত ইয়াক আৰম্ভ কৰা হৈছিল। প্ৰথম কেইবছৰমানৰ বাবে ইয়াৰ উদ্দেশ্য আছিল সাধাৰণ জনতাক মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে জ্ঞান দিয়া বা সজাগ কৰা।
কিন্তু ১৯৯৪ চনৰ পৰা প্ৰতি বছৰে সচিব প্ৰধান ইউজিন ব্ৰডীৰ পৰামৰ্শ মতে এই দিৱস এটা নতুন বিষয়বস্তুৰে উদযাপন কৰা হৈছিল। প্ৰথমবাৰৰ বাবে ইয়াৰ বিষয়বস্তু আছিল "বিশ্বজুৰি মানসিক স্বাস্থ্য সেৱাৰ মানদণ্ড উন্নত কৰা"। ২০১৮ চনত বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস উপলক্ষে ব্ৰিটেইনৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী থেৰেছাই জেকী ডয়েলক দেশৰ প্ৰথমগৰাকী আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ মন্ত্ৰী হিচাপে নিযুক্তি দিয়ে।