ডিজিটেল ডেস্ক: ভোটদানৰ সময়ৰ আশে-পাশে ৰাজনৈতিক দলৰ পোষ্টাৰ, বেনাৰ আদি দেখি নিশ্চয় আপোনাৰ মনত এটা প্ৰশ্ন আহিছিল যে এই ৰাজনৈতিক দলবোৰ কেনেকৈ গঠন কৰা হয়? দলসমূহক কেনেকৈ দিয়া হয় নিৰ্বাচনী প্ৰতীক? ইয়াৰ নিয়ম কি আৰু প্ৰক্ৰিয়াটো কি? জানো আহক নতুন ৰাজনৈতিক দল গঠনৰ বাবে কি কি নিয়ম আছে, প্ৰক্ৰিয়াটো কি আৰু তেওঁলোকক কেনেকৈ নিৰ্বাচনী প্ৰতীক আবণ্টন দিয়া হয়।
ভাৰতত কিমান ধৰণৰ দল আছে?
উল্লেখযোগ্য যে ভাৰতত তিনি প্ৰকাৰৰ ৰাজনৈতিক দল আছে।
১/ ৰাষ্ট্ৰীয় দল
২/ ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ দল
৩/ স্বীকৃতি নোপোৱা (কিন্তু নিৰ্বাচন আয়োগত পঞ্জীয়নভুক্ত)
বৰ্তমান সময়ত আমাৰ দেশত ৭টা ৰাষ্ট্ৰীয়, ৫৮টা ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ আৰু ১৭৮৬টা অস্বীকৃত ৰাজনৈতিক দল আছে। নিৰ্বাচনত লাভ কৰা ভোট আৰু আসনৰ সংখ্যাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তেওঁলোকে ৰাষ্ট্ৰীয় বা ৰাজ্যিক দলৰ মৰ্যাদা লাভ কৰে। উল্লেখযোগ্য যে এই পক্ষৰ সংখ্যা সময়ে সময়ে সলনি হৈ থাকে।
নতুন দলৰ পঞ্জীয়ন কেনেদৰে কৰা হয়?
ভাৰতত এটা ৰাজনৈতিক দল গঠনৰ বাবে জনপ্রতিনিধিত্ব আইন ১৯৫১ ৰ বিধান আছে৷ এটা ৰাজনৈতিক দল গঠনৰ নিয়ম আৰু প্ৰক্ৰিয়াৰ বিষয়ে জানো আহক।
• ইয়াৰ প্ৰক্ৰিয়া নিৰ্বাচন আয়োগৰ অফিচিয়েল ৱেবছাইটত কোৱা হৈছে। নিৰ্বাচন আয়োগে দিয়া তথ্য অনুসৰি প্ৰথমে দল গঠন কৰা ব্যক্তিজনে এটা সাধাৰণ প্ৰক্ৰিয়াৰ দৰে নিৰ্বাচন আয়োগৰ ৱেবছাইটত উপলব্ধ এখন প্ৰ-পত্ৰ পূৰণ কৰি ৩০ দিনৰ ভিতৰত পূৰণ কৰি নিৰ্বাচন আয়োগলৈ প্ৰেৰণ কৰিব লাগিব।
• ইয়াৰ বাবে নিৰ্বাচন আয়োগেও প্ৰচেছিং মাচুল হিচাপে ১০ হাজাৰ টকা দিব লাগিব, যিটো ডিডিৰ জৰিয়তে জমা কৰা হয়।
• দলৰ প্ৰতিষ্ঠাপকে দলৰ এখন সংবিধান প্ৰস্তুত কৰিব লাগিব, য’ত দলৰ নাম আৰু দলটোৱে কিয় আৰু কেনেকৈ কাম কৰিব সেই বিষয়ে তথ্য দিব লাগিব। এই সংবিধানতে নিজেই দলৰ বহু নিয়মৰ কথা উল্লেখ কৰা হ’ব, য’ত সভাপতি নিৰ্বাচন আদিৰ লগতে অন্যান্য নিয়ম-নীতিও অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব। এই সংবিধানৰ পৰা স্পষ্ট হ’ব লাগে যে ভাৰতৰ সংবিধান আৰু সমাজবাদ, ধৰ্মনিৰপেক্ষতা আৰু গণতন্ত্ৰৰ নীতিৰ প্ৰতি দলটোৰ প্ৰকৃত বিশ্বাস আৰু আনুগত্য থাকিব।
• দল গঠনৰ পূৰ্বে ৰাষ্ট্ৰপতিৰ তথ্য আদি দিব লাগিব আৰু সংবিধানৰ প্ৰতিলিপিত তেওঁৰ স্বাক্ষৰ, ষ্টাম্প থকাটোও বাধ্যতামূলক। যদি দলৰ নামত বেংক একাউণ্ট আছে তেন্তে তাৰ তথ্যও দিব লাগিব।
• দলটোত নূন্যতম ১০০ জন সদস্য থাকিব লাগে আৰু চৰ্ত হ’ল তেওঁলোক আন কোনো দলৰ লগত জড়িত নহ’ব। বিষয়ববীয়া, কাৰ্যনিৰ্বাহক সমিতি, কাৰ্যনিৰ্বাহক পৰিষদ আদিৰ বিষয়ে তথ্য আগতীয়াকৈ দিব লাগিব। ইয়াৰ সমান্তৰালভাৱে দলটোৱে এটা শপতনামাও দিব লাগিব, য’ত কোৱা হ’ব যে দলৰ কোনো সদস্যই আন কোনো দলৰ সৈতে জড়িত নহয়।
এনেদৰেই নিৰ্বাচনী প্ৰতীক আবণ্টন কৰা হয়
ভাৰতীয় নিৰ্বাচন আয়োগেও ৰাজনৈতিক দলসমূহক নিৰ্বাচনী প্ৰতীক আবণ্টন দিয়ে। সংবিধানৰ ৩২৪ নং অনুচ্ছেদৰ (প্ৰতিনিধিত্ব আইন, ১৯৫১ আৰু নিৰ্বাচন পৰিচালনাৰ নিয়ম, ১৯৬১)ৰ জৰিয়তে নিৰ্বাচন আয়োগক ক্ষমতা প্ৰদান কৰা হৈছে। যিটো ব্যৱহাৰ কৰি নিৰ্বাচন আয়োগে নিৰ্বাচনী প্ৰতীক (সংৰক্ষণ আৰু আবণ্টন) আদেশ, ১৯৬৮ জাৰি কৰিছিল। ইয়াৰ অধীনত ৰাজনৈতিক দল আৰু প্ৰাৰ্থীক নিৰ্বাচনী প্ৰতীক আবণ্টন দিয়া হয়।
নির্বাচন আয়োগৰ দুখন তালিকা আছে বিগত বছৰবোৰত আবণ্টন দিয়া নম্বৰ আৰু কাকো আবণ্টন নোপোৱা নম্বৰৰ তালিকা৷ নিৰ্বাচন আয়োগৰ হাতত সকলো সময়তে কমেও ১০০ টা এনে নম্বৰ থাকে, যিবোৰ এতিয়ালৈকে কাকো আবণ্টন দিয়া হোৱা নাই। এই নম্বৰবোৰ যে সহজে মনত ৰখা হয় আৰু ভোটাৰে সহজে চিনি পায়, সেই কথা মনত ৰাখি বাছনি কৰা হয়।
Continue Reading
