ডিজিটেল ডেস্কঃ গছ কাটিলেই তেজ উলাই অহা যেন লাগে। গছৰ ভিতৰৰ পৰা ‘তেজ’ এনেদৰে বাহিৰলৈ ওলাই আহে যেন মাংসহে কটা হৈছে! এবিধ গছৰ পৰা উলোৱা এই ‘তেজ’ৰ দ্বাৰা কঠিন ৰোগ নিৰাময় কৰিব পাৰি। এই ‘তেজ ওলোৱা গছ’ সঁচাকৈয়ে আছে নে?
আছে। যি গছ কাটিলে তাৰ ভিতৰৰ পৰা বেঙুনীয়া ৰঙৰ তৰল পদাৰ্থ এটা ওলাই যায়। এই উদ্ভিদৰ নাম ড্ৰেগন ব্লাড। এই তৰল পদাৰ্থৰ নিঃসৰণৰ বাবেই এই উদ্ভিদটোৰ নাম ৰখা হৈছে। তৰল পদাৰ্থটো হাতত তেজৰ দৰে দেখা যায়।
সাধাৰণতে উচ্চ উষ্ণতাতো ড্ৰেগন তেজৰ গছ গজিব পাৰে। এই চিৰসেউজ গছ সাধাৰণতে আৰব সাগৰৰ এটা দ্বীপত পোৱা যায়। য়েমেনৰ ছ’কোট্ৰা দ্বীপপুঞ্জত ড্ৰেগনছ ব্লাড গছ প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা যায়। এই গছজোপা প্ৰায় ৬৫০ বছৰ জীয়াই থাকিব পাৰে। ই য়েমেনৰ জাতীয় গছ।
গছবিধৰ বৈজ্ঞানিক নাম হৈছে Dracaena cinnabari। এই গছৰ উচ্চতা ১০ৰ পৰা ১২ মিটাৰ। এই গছৰ জামুৰ দৰে সুস্বাদু ফলও আছে। গছ এনেদৰে বাঢ়ে যে তলৰ ডালবোৰ আকাৰত চুটি আৰু ওপৰৰ ডালবোৰ বহল হয়। দূৰৰ পৰা এবাৰ চকু ফুৰালে যেন কোনোবাই মূৰৰ ওপৰেৰে ছাতি খুলিছে।
তিনি-চাৰি বছৰৰ মূৰে মূৰে সকলো পাত সৰি যায়। গছজোপাৰ পৰা এটাৰ পৰা তিনিটা গুটি থকা জামুৰ দৰে ফল উৎপন্ন হয়। গছৰ ফল পকিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগে সেউজীয়াৰ পৰা ক’লা হৈ পৰে। কমলা ৰঙৰ মানে ফল পকিছে। ইয়াক পূৰ্ণবয়স্ক হ’বলৈ মুঠ পাঁচ মাহ সময় লাগে।
এই গছৰ ডালবোৰ কাটিলে ৰঙা ৰেজিন এটা ওলাই যায়। এই ৰেজিন দ্বীপবাসীয়ে ঔষধি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰে। ছ’কোট্ৰা দ্বীপপুঞ্জৰ বাসিন্দাসকলৰ মতে তেজৰ গছৰ পৰা ৰজন সেৱন কৰিলে জ্বৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰি আলচাৰলৈকে ৰোগ নিৰাময় হয়।
অতি উষ্ণতাত গজা এই গছৰ এটা বৈশিষ্ট্য হ’ল বতাহ, ডাৱৰ আনকি কুঁৱলীৰ পৰাও জলীয় বাষ্প সংগ্ৰহ কৰি সংৰক্ষণ কৰা। কিন্তু এই গছৰ সংখ্যা দিনক দিনে কমি আহিছে। এই গছৰ পৰা নিৰ্গত ৰঙা ৰেজিন স্থানীয় ৰাইজে ব্যৱহাৰ কৰে। ৰঙা ৰেজিনৰ বাবে বহু গছ কাটি পেলোৱাৰ কথা জনা যায়। স্থানীয় লোকে ৰং কৰাৰ বাবেও এই ৰেজিন ব্যৱহাৰ কৰে।
ড্ৰেগন ব্লাড প্লাণ্টৰ ৰেজিন টুথপেষ্ট, লিপষ্টিক আদি প্ৰসাধন সামগ্ৰী প্ৰস্তুততো ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ১৮ শতিকাত ইটালীৰ ভায়লিনবাদকসকলে নিজৰ বাদ্যযন্ত্ৰ বাৰ্নিচ কৰিবলৈ অজগৰৰ তেজৰ উদ্ভিদৰ পৰা ৰেজিন ব্যৱহাৰ কৰিছিল। এই ৰেজিনটো এতিয়াও কিছুমান ক্ষেত্ৰত ভায়লিন বাৰ্নিচিঙৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ড্ৰেগন ব্লাড গছৰ ৰেজিনৰ বাহিৰেও এই গছৰ পাতেৰে ৰছী তৈয়াৰ কৰা হয়। ইয়াৰ উপৰিও এই গছজোপা কৃত্ৰিমভাৱে মৌচাক তৈয়াৰ কৰিবলৈও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।