ডিজিটেল ডেস্কঃ শেহতীয়াকৈ ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডী আৰু বিজেপি চৰকাৰক সমালোচনা কৰি বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰিছে আমেৰিকাৰ উদ্যোগপতি জৰ্জ ছৰছে। তেওঁ বিশ্বৰ অন্যতম শক্তিশালী কোটিপতি।
আমেৰিকাৰ বিনিয়োগ গৱেষণা সংস্থা হিণ্ডেনবাৰ্গ ৰিচাৰ্চে আদানি গ্ৰুপক ৰিগিঙৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰি ৰাজহুৱা কৰা প্ৰতিবেদনৰ পিছতে ছৰছে মুখ মেলিছে। নৰেন্দ্ৰ মোডী আৰু তেওঁৰ চৰকাৰৰ নীতিক লৈ তীব্ৰ সমালোচনা কৰিছে।
ছৰছ হৈছে হাংগেৰীত জন্মগ্ৰহণ কৰা এজন আমেৰিকান উদ্যোগপতি। ১৯৩০ চনৰ ১২ আগষ্টত হাংগেৰীৰ বুডাপেষ্টত ইহুদী পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত হিটলাৰৰ ইহুদী বিৰোধী নীতিৰ ফলস্বৰূপে ছৰছ পৰিয়ালে ভুৱা পৰিচয় পত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি জীৱন ৰক্ষা কৰিছিল।
দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ পিছত ছৰছ আৰু তেওঁৰ পৰিয়াল হাংগেৰীৰ পৰা লণ্ডনলৈ গুচি যায়। তেওঁৰ পঢ়া-শুনা আৰু উচ্চ শিক্ষা তাতেই হয়। লণ্ডন স্কুল অৱ ইকনমিক্সত অধ্যয়ন সম্পূৰ্ণ কৰি বিনিয়োগ বেংকাৰ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল ছৰছে। পিছত আমেৰিকালৈ আহিল।
ষাঠি আৰু সত্তৰৰ দশকত ছৰছৰ কেৰিয়াৰৰ গ্ৰাফ ক্ৰমাগতভাৱে ওপৰলৈ উঠি আহে। ‘ডাবল ঈগল’, ‘ছ’ৰ্চ ফাণ্ড মেনেজমেণ্ট’ নামেৰে তেওঁ ইটোৰ পিছত সিটো ফাণ্ড আৰম্ভ কৰিছিল। ছৰছ দ্ৰুতগতিত আমেৰিকাৰ ইতিহাসৰ আটাইতকৈ সফল বিনিয়োগ বেংকাৰ হিচাপে পৰিগণিত হয়।
ব্ৰিটেইনৰ অৰ্থনীতিৰ অন্যতম ক’লা অধ্যায়ৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে ছৰছ। ১৯৯২ চনত তেওঁৰ নাম ব্ৰিটিছ অৰ্থনীতিৰ পতনৰ অন্যতম মূল চালক হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
ছৰছে কোটি কোটি ডলাৰৰ পাউণ্ড কিনি কম দিনতে সেইসমূহ বিক্ৰী কৰিছিল। তেওঁ পাউণ্ডক বিশ্বাস নকৰে বুলিও প্ৰচাৰ কৰিছিল। এই প্ৰক্ৰিয়াত তেওঁ প্ৰায় ১০ কোটি ডলাৰ উপাৰ্জন কৰে। ছৰছৰ কৌশলৰ ফলত ব্ৰিটেইনত ভয়াৱহ অৰ্থনৈতিক সংকটৰ সৃষ্টি হয়।
ছৰছে ব্যক্তিগত সম্পদৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি কৰি ‘অপেন ছ’চাইটি ফাউণ্ডেশ্যন’ নামৰ এটা সংস্থা আৰম্ভ কৰিছিল। এই সংস্থাটোৱে বিশ্বৰ ১০০ খনতকৈও অধিক দেশত সমাজ সেৱাৰ কাম কৰে। সেই দেশসমূহৰ তালিকাত ভাৰতো আছে।
ছৰছে বিশ্বাস কৰে যে যিখন সমাজত গণতান্ত্ৰিক চৰকাৰৰ অধীনত মানুহে মত প্ৰকাশৰ সম্পূৰ্ণ স্বাধীনতা লাভ কৰে, য’ত প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ ব্যক্তিগত অধিকাৰ সুৰক্ষিত হয়, সেইখন সমাজতহে উন্নয়ন আৰু উন্নয়ন সম্ভৱপৰ। গতিকে পৃথিৱীৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত তেওঁলোকে ‘আক্ষৰিক অৰ্থত সত্য গণতন্ত্ৰ’ৰ সপক্ষে কণ্ঠস্বৰ প্ৰকাশ কৰিছে।
ছৰছৰ ৱেবছাইটৰ তথ্য অনুসৰি, তেওঁ নিজৰ ব্যক্তিগত সম্পদৰ পৰা ৩২ বিলিয়ন ডলাৰতকৈ অধিক (ভাৰতীয় মুদ্ৰাত ২.৬৪ বিলিয়ন টকা) অ’পেন ছ’চাইটি ফাউণ্ডেশ্যনৰ জৰিয়তে অনেক মানৱকল্যাণমূলক কাম-কাজলৈ আগবঢ়াইছে। ২০২০ চনত ফৰ্বছে তেওঁক ‘সৰ্বাধিক উদাৰ দাতা’ উপাধি প্ৰদান কৰে।
‘অপেন ছ’চাইটি ফাউণ্ডেশ্যন’ৰ জৰিয়তে ছৰছে বিশ্বৰ বিভিন্ন গোট, সংগঠন বা ব্যক্তিৰ মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতা, সামাজিক সমতা, সমতা আৰু গণতন্ত্ৰৰ বাবে যুঁজ দিয়াত সহায় কৰে। সমলিংগ বিবাহৰ পৰা আৰম্ভ কৰি দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ কৃষ্ণাংগ লোকৰ ওপৰত বৃত্তিলৈকে সকলোতে ছৰছে অৰিহণা যোগাইছে।
হিণ্ডেনবাৰ্গৰ প্ৰতিবেদন প্ৰকাশৰ পিছত ভাৰত চৰকাৰক সমালোচনা কৰি ছৰছে কয়- ''এই বিষয়ত নৰেন্দ্ৰ মোডী মৌন। কিন্তু তেওঁ বিদেশী বিনিয়োগকাৰীক উত্তৰ দিব লাগিব। আদানীৰ এই পতনে ভাৰতৰ ফেডাৰেল গাঁথনিৰ ওপৰত মোডীৰ দমনকো দুৰ্বল কৰি তুলিব।’’
ভাৰতৰ কথা উল্লেখ কৰি ছৰছে আৰু কয়- "ভাৰতত প্ৰতিষ্ঠানিক সংস্কাৰৰ প্ৰয়োজন। মই হয়তো বেছি নাজানো, কিন্তু ভাৰতত গণতান্ত্ৰিক উত্থান বিচাৰো।''
ছৰছৰ মন্তব্যক তীব্ৰ সমালোচনা কৰে ভাৰত চৰকাৰে। কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী স্মৃতি ইৰাণীয়ে কয়- ''ভাৰতৰ গণতন্ত্ৰ ধ্বংস কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে। ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ আৰম্ভ হৈছে। কেৱল নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ৰোধ কৰিছে।’’
এয়াই প্ৰথম নহয়, ইয়াৰ পূৰ্বেও ছৰছে মোডী চৰকাৰক সমালোচনা কৰিছে। ২০২০ চনত তেওঁ কয়- ''গণতান্ত্ৰিকভাৱে নিৰ্বাচিত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ভাৰতক হিন্দু জাতীয়তাবাদী ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ খোজ দিছে। মুছলমান নাগৰিকক নাগৰিকত্ব বঞ্চনাৰ ভাবুকি। এই পৰিস্থিতি ভয়াৱহ আৰু আতংকজনক।”
ছৰছৰ বয়স বৰ্তমান ৯২ বছৰ। কিন্তু বয়সৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অৰ্থনীতিৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ প্ৰভাৱ ইমান কমি যোৱা নাই। আজিও বিশ্বৰ বৃহৎ কোটিপতিসকলে তেওঁৰ কৌশল অনুসৰণ কৰে। গতিকে ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীক লৈ তেওঁৰ মন্তব্যইও হুলস্থুলৰ সৃষ্টি কৰিছে।