ডিজিটেল ডেস্কঃ আজিৰ পৰা ৪৯ বছৰ আগৰ কথা যেতিয়া ভাৰতত বুদ্ধই ‘অৱশেষত হাঁহিলে’ শীৰ্ষক এটা বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল৷ঘটনাটো আছিল দেশখনে প্ৰথম পাৰমাণৱিক পৰীক্ষা কৰাৰ সময়খিনি৷অপাৰেচন স্মাইলিং বুদ্ধক “সামৰিক প্ৰভাৱ কম” থকা “শান্তিপূৰ্ণ পাৰমাণৱিক বিস্ফোৰণ” বুলি প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল, সম্ভৱতঃ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্প্ৰদায়ৰ অস্বস্তি দূৰ কৰাৰ প্ৰয়াসৰ বাবে এই বাৰ্তা বিলাই দিয়াৰ চেষ্টা কৰা হৈছিল৷
১৯৭৪ চনৰ ১৮ মে’ত ৰাজস্থানৰ পোখৰাণ পৰীক্ষা স্থানত অপাৰেচন স্মাইলিং বুদ্ধ বা পোখৰান-১ চলোৱা হৈছিল আৰু ভাৰতক পাৰমাণৱিক শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। এটা পাৰমাণৱিক যন্ত্ৰ বিস্ফোৰণ কৰা হৈছিল, যাৰ ফলত ১২-১৩ কিলোটন টিএনটি উৎপাদন হৈছিল। ভাভা পাৰমাণৱিক গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ (BARC) তেতিয়াৰ সঞ্চালক ৰাজা ৰমন্নাই পৰীক্ষাৰ সফলতাৰ পিছত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীক জনাইছিল, ‘বুদ্ধই অৱশেষত হাঁহিছে।
ইন্দিৰা গান্ধীৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীত্বত ভাৰত বিশ্বৰ ষষ্ঠখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল যিয়ে পাৰমাণৱিক পৰীক্ষা কৰিছিল, আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদৰ স্থায়ী সদস্যৰ বাহিৰৰ প্ৰথমখন ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল। এই পৰীক্ষাটো এনে এটা সময়ত আহিছিল যেতিয়া অৰ্থনীতিৰ অৱস্থা বেয়া আছিল আৰু গান্ধীৰ চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে অসন্তুষ্টি বৃদ্ধি পাইছিল, আৰু ই তেওঁৰ শক্তিক শক্তিশালী ৰূপত প্ৰতিষ্ঠাত সহায় কৰিছিল।
ভাৰতৰ পাৰমাণৱিক উন্নতিৰ প্ৰায় সাৰ্বজনীন নিন্দা কৰা হৈছিল, কানাডাই ভাৰতৰ ওপৰত উল্লেখযোগ্য নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছিল। ভাৰতৰ প্ৰথমটো পাৰমাণৱিক পৰীক্ষাৰ প্ৰতিক্ৰিয়া স্বৰূপে বহুজাতিক ৰপ্তানি নিয়ন্ত্ৰণ সংস্থা নিউক্লিয়াৰ চাপ্লাইয়াৰ্ছ গ্ৰুপ (এন এছ জি) গঠন কৰা হৈছিল।
১৯৭৪ চনৰ পৰীক্ষাৰ পিছত ভাৰতে পাঁচটা পৰীক্ষা সম্পন্ন কৰে – পোখৰাণ-দ্বিতীয় – তিনিটা পৰীক্ষা ১১ মে’ত আৰু দুটা পৰীক্ষা ১৯৯৮ চনৰ ১৩ মে’ত।এই পৰীক্ষাই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ক্ষোভ আৰু অন্যান্য আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শাস্তিৰ লগতে আমেৰিকাৰ নিষেধাজ্ঞা আকৰ্ষণ কৰে।
৪৯ বছৰৰ পাছত ১৮ মে’ ভাৰতৰ পাৰমাণৱিক নেতা হিচাপে আৰোহণৰ বৰ্ষপূৰ্তি হিচাপে পালন কৰাৰ বিপৰীতে পোখৰাণ-দ্বিতীয় পৰীক্ষাৰ বৰ্ষপূৰ্তি ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰযুক্তি দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয়। বৃহস্পতিবাৰে কেইবাজনো কংগ্ৰেছ নেতাই এই বৰ্ষপূৰ্তি উদযাপন কৰে, দলৰ মুৰব্বী মল্লিকাৰ্জুন খৰ্গেই এই ঘটনাক “অসীম ৰাজনৈতিক সাহস”ৰ উদাহৰণ বুলি প্ৰশংসা কৰে।