ডিজিটেল ডেস্কঃ বিত্ত মন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে আজি দাখিল কৰে ২০২৪ বৰ্ষৰ অৰ্থনৈতিক সমীক্ষা। অৰ্থনৈতিক সমীক্ষা ২০২৪ৰ সাৰাংশ পি আইবি, গুৱাহাটীয়ে প্ৰকাশ কৰা ধৰণে প্ৰাগ নিউজ ডিজিটেলৰ পাঠকসকলৰ বাবে আগবঢ়োৱা হ’ল-
• এপ্ৰিল মাহৰ বিশ্ব অৰ্থনৈতিক দৃষ্টিভংগী অনুসৰি ২০২৩ চনত বিশ্ব অৰ্থনৈতিক বিকাশ ৩.২ শতাংশ হৈছে। দেশসমূহৰ মাজত বিকাশৰ ভিন্ন ধৰণৰ আৰ্হিৰ উন্মেষ ঘটিছে। ঘৰুৱা গাঁথনিগত সমস্যা, ভূ-ৰাজনৈতিক সংঘাতৰ বৈষম্যপূৰ্ণ দিশ আৰু মুদ্ৰানীতি কঠোৰ কৰাৰ প্ৰভাৱৰ বাবেই দেশসমূহৰ বিকাশৰ প্ৰদৰ্শনৰ তীব্ৰ পাৰ্থক্য পৰিলক্ষিত হৈছে।
• ভাৰতৰ অৰ্থনীতিয়ে ২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত গঢ়ি তোলা গতিবেগক বাহ্যিক প্ৰত্যাহ্বানৰ মাজতো ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষলৈ আগবঢ়াই নিলে। ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত ভাৰতৰ প্ৰকৃত জিডিপি ৮.২ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে, যিয়ে ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ চাৰিটা ত্ৰৈমাসিকৰ ভিতৰত তিনিটা ত্ৰৈমাসিকত ৮ শতাংশৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিছে। সমষ্টিগত অৰ্থনৈতিক সুস্থিৰতা বজাই ৰখাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ ফলত বাহ্যিক প্ৰত্যাহ্বানসমূহে ভাৰতৰ অৰ্থনীতিত ন্যূনতম প্ৰভাৱ পেলোৱাটো নিশ্চিত কৰিছে।
• চৰকাৰে মূলধনী ব্যয় (কেপেক্স)ৰ ওপৰত উদ্গনি যোগোৱাৰ লগতে আৰু ব্যক্তিগত বিনিয়োগৰ স্থায়ী গতিবেগে মূলধন গঠনৰ বৃদ্ধিত সহায় কৰিছে। ২০২৩-২৪ চনত মুঠ স্থায়ী মূলধন গঠন ৯ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে৷
• সময়ৰ লগতে আগুৱাই গ’লে সুস্থ কৰ্প’ৰেট আৰু বেংকৰ বেলেন্স শ্বীটে ব্যক্তিগত বিনিয়োগক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰিব। আৱাসিক ৰিয়েল এষ্টেট বজাৰত ইতিবাচক ধাৰাসমূহে ইংগিত দিয়ে যে ঘৰুৱা খণ্ডৰ মূলধন গঠন যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে।
• বিশ্বৰ সমস্যা, যোগান শৃংখলৰ বিঘিনি আৰু বৰষুণৰ অনিশ্চয়তাৰ দ্বাৰা উদ্ভৱ হোৱা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ চাপ প্ৰশাসনিক আৰু মুদ্ৰানীতিৰ সঁহাৰিৰ দ্বাৰা নিপুণভাৱে পৰিচালিত হৈছে। ফলত ২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত গড়ে ৬.৭ শতাংশ হোৱাৰ পিছত ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি ৫.৪ শতাংশলৈ হ্ৰাস পায়।
• সম্প্ৰসাৰণমূলক ৰাজহুৱা বিনিয়োগৰ পিছতো সাধাৰণ চৰকাৰৰ বিত্তীয় ভাৰসাম্য ক্ৰমান্বয়ে উন্নত হৈছে।পদ্ধতিগত সংস্কাৰ, ব্যয় সংযম আৰু বৰ্ধিত ডিজিটেলাইজেশ্যনৰ দ্বাৰা পৰিচালিত কৰ পালনৰ লাভে ভাৰতক এই সূক্ষ্ম ভাৰসাম্য লাভ কৰাত সহায় কৰিছিল।
• সামগ্ৰীৰ বৈশ্বিক চাহিদা হ্ৰাস পোৱাৰ ফলত বাহ্যিক ভাৰসাম্যৰ ওপৰত হেঁচা পৰিছে, কিন্তু শক্তিশালী সেৱা ৰপ্তানিয়ে ইয়াক বহুলাংশে প্ৰতিহত কৰিছিল। ফলত ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত জিডিপিৰ ২.০ শতাংশ ঘাটিৰ তুলনাত উন্নতি হৈছে।
• মহামাৰীৰ পিছত ভাৰতীয় অৰ্থনীতি শৃংখলাবদ্ধভাৱে উন্নত আৰু সম্প্ৰসাৰণ হৈছে। ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত প্ৰকৃত জিডিপি ২০২০ বিত্তীয় বৰ্ষৰ স্তৰতকৈ ২০ শতাংশ বেছি আছিল, যিটো কৃতিত্ব অতি কম সংখ্যক বৃহৎ অৰ্থনীতিয়েহে লাভ কৰিছিল। ভূ-ৰাজনৈতিক, বিত্তীয় বজাৰ আৰু জলবায়ুৰ বিপদৰ অধীনত ২০২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাহিৰেও অবিৰত শক্তিশালী বৃদ্ধিৰ সম্ভাৱনা উন্নত যেন পৰিলক্ষিত হৈছে৷
দ্বিতীয় অধ্যায়ঃ মুদ্ৰা ব্যৱস্থাপনা আৰু বিত্তীয় মধ্যস্থতা-সুস্থিতিৰতা হৈছে মুল শব্দ
• ভাৰতৰ বেংকিং আৰু বিত্তীয় খণ্ডই ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত চমকপ্ৰদ প্ৰদৰ্শন কৰিছে।
• বেংক ঋণৰ দহ শতাংশ তথা বিস্তৃত হাৰত বৃদ্ধি, বহু বছৰৰ নিম্নতম স্তৰত মুঠ আৰু প্ৰকৃত অকাৰ্য্যক্ষম সম্পত্তি আৰু বেংক সম্পত্তিৰ মানদণ্ডৰ উন্নতিয়ে চৰকাৰৰ সুস্থ আৰু সুস্থিৰ বেংকিং খণ্ডৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতাক উজ্জ্বল কৰি তুলিছে।
• প্ৰাথমিক মূলধনী বজাৰে ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষ বৰ্ষৰ সময়ছোৱাত ১০.৯ লাখ কোটি টকাৰ মূলধন গঠনত সহায় কৰিছিল (২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত ব্যক্তিগত আৰু ৰাজহুৱা কৰ্পৰেটৰ মুঠ নিৰ্দিষ্ট মূলধন গঠনৰ প্ৰায় ২৯ শতাংশ)।
• ভাৰতীয় শ্বেয়াৰ বজাৰৰ বজাৰ মূলধনৰ এক উল্লেখযোগ্য উত্থান ঘটিছে, বজাৰ মূলধন আৰু জিডিপি অনুপাত বিশ্বৰ ভিতৰতে পঞ্চম বৃহত্তম।
• বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তিৰ বাবে কৌশল হৈছে লক্ষ্যভিত্তিক পদ্ধতি, বজাৰ বিকাশ, আন্তঃগাঁথনি শক্তিশালী কৰা, উদ্ভাৱন আৰু প্ৰযুক্তি, প্ৰান্তীয় লোকসকলক সামৰি লোৱা, গ্ৰাহক সুৰক্ষা আৰু বিত্তীয় সাক্ষৰতা আৰু সজাগতা সৃষ্টি কৰা।
• দেশত বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তি কৌশলে এই একাউণ্টসমূহৰ জৰিয়তে প্ৰত্যক্ষ সুবিধা হস্তান্তৰৰ প্ৰবাহ বৃদ্ধি কৰি, ৰুপে কাৰ্ড, ইউপিআই আদি ব্যৱহাৰ কৰি ডিজিটেল পেমেণ্টৰ প্ৰচাৰ কৰি একাউণ্টৰ ব্যৱহাৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।
• বাণিজ্যিক বেংক আৰু বীমা কোম্পানীসমূহে বজাৰত অধিক প্ৰৱেশৰ লক্ষ্য ৰাখিলেও দেশৰ বিত্তীয় সাক্ষৰতাৰ মাত্ৰা মনত ৰাখিব লাগিব, অতিমাত্ৰা ঋণ দিয়াৰ পৰা আঁতৰি থাকিব লাগিব আৰু অভিযোগসমূহ সমাধান কৰিব লাগিব যাতে বিত্তীয় চক্ৰটো যিমান পাৰি সুস্থ হৈ থাকে।
• ভাৰতৰ বিত্তীয় খণ্ডই জটিল পৰিৱৰ্তনৰ সন্মুখীন হোৱাৰ লগে লগে ই বৈশ্বিক বা স্থানীয়ভাৱে উৎপত্তি হোৱা সম্ভাৱ্য দুৰ্বলতাৰ বাবে সাজু হ’ব লাগিব, চৰকাৰ আৰু নিয়ন্ত্ৰকসকলে প্ৰয়োজন অনুসৰি নীতি আৰু নিয়ন্ত্ৰণমূলক ব্যৱস্থাৰে হস্তক্ষেপ কৰিবলৈ শিথিল আৰু নমনীয় হ’ব লাগিব।
তৃতীয় অধ্যায়ঃ মূল্য আৰু মুদ্ৰাস্ফীতি-নিয়ন্ত্ৰণত
২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত মুদ্ৰাস্ফীতিৰ হাৰ মধ্যমীয়া হয়
• ২০২২ আৰু ২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত ক’ভিড-১৯ মহামাৰী, ভূ-ৰাজনৈতিক উত্তেজনা আৰু যোগানৰ বিঘিনি আদিয়ে বিশ্বজুৰি বৃদ্ধি পোৱা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ চাপত অৰিহণা যোগাইছিল। ভাৰতত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংঘাত আৰু খাদ্যৰ ব্যয়ত প্ৰভাৱ পেলোৱা প্ৰতিকূল বতৰৰ বাবে গ্ৰাহক সামগ্ৰী আৰু সেৱাৰ মূল্যবৃদ্ধিৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল।
• অৱশ্যে ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ সময়োপযোগী নীতিগত হস্তক্ষেপ আৰু ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ মূল্য সুস্থিৰতাৰ ব্যৱস্থাই খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি ৫.৪ শতাংশত ৰখাত সহায় কৰিছিল-যিটো মহামাৰীৰ পিছত সৰ্বনিম্ন স্তৰ।
নীতিগত হস্তক্ষেপসমূহে ইতিবাচক ফলাফল দিছিল
• ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত বিশ্ব শক্তিৰ মূল্য সূচকাংক তীব্ৰভাৱে হ্ৰাস পাইছে। আনহাতে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে এল পি জি, পেট্ৰ’ল, ডিজেলৰ মূল্য হ্ৰাস কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰে। ফলত ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত খুচুৰা ইন্ধনৰ মুদ্ৰাস্ফীতি কম হৈ থাকিল।
• ২০২৩ চনৰ আগষ্ট মাহত ভাৰতৰ সকলো বজাৰতে ঘৰুৱা এলপিজি চিলিণ্ডাৰৰ মূল্য প্ৰতি চিলিণ্ডাৰত ২০০ টকাকৈ হ্ৰাস কৰা হয়। তেতিয়াৰ পৰাই ২০২৩ চনৰ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰি এল পি জিৰ মুদ্ৰাস্ফীতি নিয়ন্ত্ৰণত আছে।
• একেদৰে ২০২৪ চনৰ মাৰ্চ মাহত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে পেট্ৰ’ল আৰু ডিজেলৰ মূল্য প্ৰতি লিটাৰত ২টকাকৈ হ্ৰাস কৰে। ফলস্বৰূপে বাহনত ব্যৱহৃত পেট্ৰ’ল আৰু ডিজেলৰ খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতিও ২০২৪ চনৰ মাৰ্চ মাহত মুদ্ৰাস্ফীতি হ্ৰাস পায়।
• ভাৰতৰ নীতিয়ে প্ৰত্যাহ্বানৰ মাজেৰে নিপুণভাৱে পৰিচালনা কৰিছিল, বিশ্বৰ অনিশ্চয়তাৰ মাজতো মূল্যৰ সুস্থিৰতা নিশ্চিত কৰিছিল
মূল মুদ্ৰাস্ফীতি ৪ বছৰৰ ভিতৰত নিম্ন স্তৰত উপনীত হৈছে
• ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি হ্ৰাস পোৱাৰ কাৰণ হৈছে মূল মুদ্ৰাস্ফীতি-সামগ্ৰী আৰু সেৱা দুয়োটাৰে হ্ৰাস। ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত মূল সেৱাৰ মুদ্ৰাস্ফীতি ৯ বছৰৰ ভিতৰত নিম্নতম স্তৰলৈ হ্ৰাস পাইছে; একে সময়তে মূল সামগ্ৰীৰ মুদ্ৰাস্ফীতিও চাৰি বছৰৰ নিম্নতম স্তৰলৈ হ্ৰাস পাইছে।
• ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত উদ্যোগসমূহলৈ মূল ইনপুট সামগ্ৰীৰ উন্নত যোগানৰ বাবে মূল গ্ৰাহকৰ সামগ্ৰীৰ মুদ্ৰাস্ফীতি হ্ৰাস পাইছে। ২০২০ বিত্তীয় বৰ্ষৰ পৰা ২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষৰ ভিতৰত গ্ৰাহকৰ সামগ্ৰীৰ মুদ্ৰাস্ফীতি ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পোৱাৰ পিছত এইটো আছিল আদৰণীয় পৰিৱৰ্তন।
• মূল মুদ্ৰাস্ফীতিলৈ মুদ্ৰানীতিৰ প্ৰভাৱ বিনা বাধাৰে সম্ভৱ হৈ আছিল। বৰ্ধিত মুদ্ৰাস্ফীতিৰ চাপৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে ২০২২ চনৰ মে’ মাহৰ পৰা ক্ৰমান্বয়ে ২৫০ ভিত্তি পইণ্ট ৰেপ’ হাৰ বৃদ্ধি কৰিছে।ফলস্বৰূপে ২০২২ চনৰ এপ্ৰিলৰ পৰা ২০২৪ চনৰ জুন মাহৰ ভিতৰত মূল মুদ্ৰাস্ফীতি প্ৰায় চাৰি শতাংশ পইণ্টলৈ হ্ৰাস পাইছে।
. প্ৰতিকূল বতৰৰ বাবে খাদ্যৰ মূল্যত চাপ
• বিগত দুবছৰ ধৰি খাদ্যৰ মুদ্ৰাস্ফীতি বিশ্বজুৰি চিন্তাৰ বিষয় হৈ পৰিছে। ভাৰতৰ ভিতৰত চৰম বতৰৰ পৰিঘটনা, জলাশয়ৰ অভাৱ, শস্যৰ ক্ষতিৰ বাবে কৃষি খণ্ডই প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছিল, যাৰ ফলত পামৰ উৎপাদন আৰু খাদ্যৰ মূল্যত প্ৰভাৱ পৰিছিল। ফলস্বৰূপে ২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত খাদ্যৰ মুদ্ৰাস্ফীতি ৬.৬ শতাংশ আৰু ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত ৭.৫ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পায়।
• ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত প্ৰতিকূল বতৰৰ পৰিস্থিতিয়ে খাদ্য উৎপাদনত বাধাৰ সৃষ্টি কৰিছে। অঞ্চল বিশেষে নিৰ্দিষ্ট শস্যৰ ৰোগ, বাৰিষাৰ আৰম্ভণিতে হোৱা বৰষুণ আৰু লজিষ্টিক ব্যাঘাতৰ বাবে বিলাহীৰ দাম বৃদ্ধি পাইছে। যোৱা শস্য চপোৱাৰ বতৰত বৰষুণৰ ফলত ৰবি পিঁয়াজৰ গুণাগুণত প্ৰভাৱ পৰা, খাৰিফ পিঁয়াজৰ বীজ সিঁচাত পলম হোৱা, দীৰ্ঘদিনীয়া খৰাং বতৰৰ ফলত খাৰিফ শস্য উৎপাদনত প্ৰভাৱ পৰা আৰু অন্যান্য দেশৰ বাণিজ্য সম্পৰ্কীয় ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বাবে পিঁয়াজৰ দাম বৃদ্ধি পাইছে।
• অৱশ্যে চৰকাৰে গতিশীল ষ্টক ব্যৱস্থাপনা, মুক্ত বজাৰৰ পৰিচালনা, অত্যাৱশ্যকীয় খাদ্য সামগ্ৰীৰ ৰাজসাহায্যযুক্ত ব্যৱস্থা আৰু বাণিজ্য নীতিৰ ব্যৱস্থাকে ধৰি উপযুক্ত প্ৰশাসনিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছিল, যিয়ে খাদ্যৰ মুদ্ৰাস্ফীতি হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিছিল।
ৰাজ্যসমূহত উচ্চ মুদ্ৰাস্ফীতিৰ সৈতে গ্ৰাম্যৰ পৰা চহৰলৈ মুদ্ৰাস্ফীতিৰ বহল ব্যৱধানৰ সম্পৰ্ক আছিল
• ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত বেছিভাগ ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয় শাসিত ৰাজ্যত মুদ্ৰাস্ফীতিৰ হাৰ হ্ৰাস পোৱাৰ পৰিলক্ষীত হৈছিল, ৩৬ খনৰ ভিতৰত ২৯ খন ৰাজ্যই ৬ শতাংশৰ তলত ৰেকৰ্ডিং কৰিছিল-যিটো ২০২৩ বিত্তীয় বৰ্ষৰ তুলনাত সৰ্বভাৰতীয় গড় খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ সামগ্ৰিক হ্ৰাসৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ।
• গ্ৰাম্য ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত খাদ্য সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধি পোৱা ৰাজ্যসমূহে গ্ৰাম্য মুদ্ৰাস্ফীতি অধিক হোৱাৰ প্ৰৱণতা দেখা যায়। তদুপৰি মুদ্ৰাস্ফীতিৰ আন্তঃৰাজ্যিক তাৰতম্য চহৰ অঞ্চলতকৈ গ্ৰামাঞ্চলত অধিক স্পষ্ট।
• তদুপৰি, সামগ্ৰিকভাৱে অধিক মুদ্ৰাস্ফীতিৰ সন্মুখীন হোৱা ৰাজ্যসমূহত গ্ৰাম্যৰ পৰা চহৰলৈ মুদ্ৰাস্ফীতিৰ ব্যৱধান বৃদ্ধিৰ প্ৰৱণতা থাকে, গ্ৰাম্য মুদ্ৰাস্ফীতিয়ে নগৰীয়া মুদ্ৰাস্ফীতিক অতিক্ৰম কৰিছে।
হ্ৰস্বম্যাদী দৃষ্টিভংগী ইতিবাচক, দীৰ্ঘম্যাদী বাবে স্পষ্ট দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰয়োজন
• আৰ বি আয়ে ২০২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত স্বাভাৱিক বাৰিষা আৰু কোনো বাহ্যিক বা নীতিগত জোকাৰণি বুলি ধৰি লৈ মুদ্ৰাস্ফীতি ৪.৫ শতাংশ আৰু ‘২৬ বিত্তীয় বৰ্ষত ৪.১ শতাংশলৈ হ্ৰাস পোৱাৰ পূৰ্বানুমান কৰিছে। একেদৰে আই এম এফে ২০২৪ চনত ৪.৬ শতাংশ আৰু ২০২৫ চনত ৪.২ শতাংশ ভাৰতৰ মুদ্ৰাস্ফীতিৰ পূৰ্বানুমান কৰিছে।
• তদুপৰি বিশ্ব বেংকে ২০২৪ আৰু ২০২৫ চনত বৈশ্বিক সামগ্ৰীৰ মূল্য হ্ৰাস পোৱাৰ ভৱিষ্যদ্বাণী কৰিছে, যাৰ ফলত শক্তি, খাদ্য, আৰু সাৰৰ মূল্য হ্ৰাস পাব। ইয়াৰ দ্বাৰা ভাৰতত ঘৰুৱা মুদ্ৰাস্ফীতি হ্ৰাস কৰাত সহায়ক হ’ব পাৰে।
• কিন্তু দীৰ্ঘম্যাদী মূল্যৰ সুস্থিৰতা লাভ কৰিবলৈ হ’লে আগন্তুক দৃষ্টিভংগীৰ স্পষ্ট দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰয়োজন। সেয়েহে—ফল-মূল আৰু শাক-পাচলিৰ আধুনিক সংৰক্ষণ আৰু প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ সুবিধা বিকাশৰ ক্ষেত্ৰত অগ্ৰগতিৰ মূল্যায়ন কৰাটো ঋতু অনুসৰি মূল্যবৃদ্ধি পৰিচালনাৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
• ইয়াৰ বাহিৰেও মূল্য নিৰীক্ষণ ব্যৱস্থা আৰু বজাৰৰ চোৰাংচোৱাগিৰি শক্তিশালী কৰাৰ লগতে দাইল আৰু ভেষজ তেলৰ দৰে অত্যাৱশ্যকীয় খাদ্য সামগ্ৰীৰ ঘৰুৱা উৎপাদন বৃদ্ধিৰ বাবে সমূহীয়া প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা মধ্যমীয়াৰ পৰা দীৰ্ঘম্যাদী মুদ্ৰাস্ফীতিৰ দৃষ্টিভংগী গঢ় লৈ উঠিব, যাৰ বাবে ভাৰতৰ এটা মহান দিশ হৈছে আমদানি নিৰ্ভৰশীলতাৰ মাত্ৰা।
অধ্যায় ৪: বাহ্যিক খণ্ড-প্ৰচুৰতাৰ মাজত সুস্থিৰতা
• মুদ্ৰাস্ফীতিৰ লগতে চলিত ভূ-ৰাজনৈতিক সমস্যাৱলীৰ মাজতো ভাৰতৰ বহিঃখণ্ডৰ অৰ্থনীতি শক্তিশালী হৈ আছে।
• বিশ্ব বেংকৰ লজিষ্টিক প্ৰদৰ্শন সূচকাংকত ভাৰতৰ ৰেংক ১৩৯খন দেশৰ ভিতৰত ২০১৮ চনত ৪৪ নম্বৰৰ পৰা ২০২৩ চনত ৩৮ নম্বৰলৈ ছটা স্থান উন্নীত হৈছে।
• ভাৰতে অধিক ৰপ্তানিৰ গন্তব্যস্থান আৱিষ্কাৰ কৰিছে, যিয়ে ৰপ্তানিৰ আঞ্চলিক বৈচিত্ৰ্যৰ সংকেত দিছে।
• ব্যৱসায়িক সামগ্ৰীৰ আমদানিৰ মধ্যমীয়া আৰু সেৱাৰ ৰপ্তানি বৃদ্ধিয়ে ভাৰতৰ চলিত একাউণ্টৰ ঘাটি উন্নত কৰিছে যিটো ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত ০.৭ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে।
• ভাৰতৰ সেৱাৰ ৰপ্তানি ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত ৪.৯ শতাংশ বৃদ্ধি পাই ৩৪১.১ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ হৈছে, য’ত বৃদ্ধিৰ মূল কাৰণ হৈছে আই টি/চফ্টৱেৰ সেৱা আৰু ‘অন্য’ ব্যৱসায়িক সেৱা।
• ভাৰত বৈশ্বিক দেশৰ ভিতৰতে শীৰ্ষ ৰেমিটেন্স গ্ৰাহক, ২০২৩ চনত ৰেমিটেন্সে ১২০ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰৰ মাইলৰ খুঁটিত উপনীত হৈছে।
• ভাৰতে ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত ইতিবাচক শুদ্ধ বিদেশী পৰ্টফলিঅ’ বিনিয়োগৰ প্ৰবাহৰ সাক্ষী হৈছিল যিটো শক্তিশালী অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধি, সুস্থিৰ ব্যৱসায়িক পৰিৱেশ আৰু বিনিয়োগকাৰীৰ আস্থা বৃদ্ধিৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত।
• ২০২৪ চনৰ মাৰ্চৰ শেষৰ ফালে ভাৰতৰ বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুত ২০২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে পূৰ্বানুমান কৰা আমদানিৰ ১০ মাহতকৈ পৰ্যাপ্ত আৰু বাহ্যিক ঋণৰ ৯৮ শতাংশ আদায় কৰিবলৈ যথেষ্ট আছিল।
• ভাৰতৰ বহিঃঋণ বছৰি একেদৰেই আছে, ২০২৪ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ শেষৰ ফালে বহিঃ ঋণ আৰু জিডিপি অনুপাত ১৮.৭ শতাংশ আছিল।
