ডিজিটেল ডেস্কঃ আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে ভাৰতৰ ওপৰত ৫০ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰাৰ পিছতে এতিয়া নতুন দিল্লীয়ে চীনৰ পৰা বৃহৎ সমৰ্থন লাভ কৰিছে।
ভাৰতত থকা চীনৰ ৰাষ্ট্ৰদূত শ্বু ফেইহঙে আমেৰিকাক ‘বুলি’ বুলি অভিহিত কৰাৰ পিছতে চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ে এক বৃহৎ আক্ৰমণ চলাইছে। চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ মুখপাত্ৰ গুও জাকুনে কয় যে আমেৰিকাই ৰাছিয়াৰ তেল ক্ৰয় কৰাৰ বাবে ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে শুল্ক আৰোপ কৰি ইয়াৰ অপব্যৱহাৰ কৰিছে।
শুল্ক সন্দৰ্ভত চীনৰ স্পষ্ট নীতি আছে আৰু ইয়াৰ বিৰোধিতা কৰে। চীনৰ মুখপাত্ৰগৰাকীয়ে কয় যে আমেৰিকাই প্ৰযুক্তি আৰু বাণিজ্যিক বিষয়ক অস্ত্ৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছে। চীনৰ চৰকাৰী সংবাদ মাধ্যমেও মুকলিকৈ লিখিছে ভাৰতৰ সমৰ্থনত। বিশ্লেষকসকলে কয় যে চীনে এই সুযোগৰ মূলধন লৈ ভাৰতক নিজৰ পক্ষলৈ আনিবলৈ চেষ্টা কৰিছে।
ইয়াৰ পূৰ্বে ভাৰতত থকা চীনৰ ৰাষ্ট্ৰদূতে এক্সত পোষ্ট দি আমেৰিকাত তীব্ৰ আক্ৰমণ চলাইছিল।ট্ৰাম্পৰ নাম উল্লেখ নকৰাকৈ শ্বুৱে কৈছিল, ‘এজন গুণ্ডাক এক ইঞ্চি দিয়ক, তেওঁ এক মাইল লৈ যাব।’ তেওঁৰ এই মন্তব্যৰ সৈতে ভাৰত আৰু ব্ৰাজিলৰ প্ৰতি চীনৰ সমৰ্থনৰ সম্পৰ্ক আছে। ভাৰতৰ দৰে ব্ৰাজিলেও ৫০ শতাংশ আমেৰিকাৰ শুল্কৰ সন্মুখীন হৈছে। যিকোনো ব্যৱসায়িক অংশীদাৰৰ ওপৰত আমেৰিকাই আৰোপ কৰা এই শুল্ক সৰ্বাধিক। ইয়াৰ পূৰ্বে চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ৱাং য়ীয়েও আমেৰিকাৰ নাম উল্লেখ নকৰিলেও শুল্কক অস্ত্ৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি আন দেশক দমন কৰাৰ সিদ্ধান্তক সমালোচনা কৰে।
চীনৰ ওপৰত শুল্ক আৰোপ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত আমেৰিকাই কি ক’লে?
ইফালে আমেৰিকাই আমেৰিকাৰ বিশেষ বাণিজ্য দূত ষ্টিভ উইটকফ আৰু ৰাছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ভ্লাদিমিৰ পুটিনৰ বৈঠকক ইতিবাচক বুলি অভিহিত কৰিছে। উইটকফ-পুটিনৰ বৈঠকৰ পিছত আমেৰিকাই ভাৰতৰ ওপৰত ২৫ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰিছে। কিন্তু এই মুহূৰ্তত আমেৰিকাই চীনৰ ওপৰত শুল্ক আৰোপ কৰা নাই। এবিচি নিউজৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত হোৱাইট হাউছৰ উপদেষ্টা পিটাৰ নাভাৰোৱে কয় যে ৰাছিয়াৰ তেল ক্ৰয়ৰ বাবে চীনৰ ওপৰত অতিৰিক্ত শুল্ক আৰোপ কৰিবলৈ আমেৰিকাই খৰখেদা কৰা নাই। আমি এনে পৰ্যায়লৈ যাব নিবিচাৰো য’ত আমি প্ৰকৃততে নিজৰ ক্ষতি কৰোঁ। ইতিমধ্যে চীনত বহু সামগ্ৰীৰ ওপৰত ৫০ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰা হৈছে।
নাভাৰোৱে আৰু কয় যে ৱাশ্বিংটনে ৰাছিয়াৰ সৈতে চীনৰ শক্তি সম্পৰ্ক নিৰীক্ষণ কৰি আছে। আমি অপেক্ষা কৰি আছো। কোনো ধৰণৰ তাৎক্ষণিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ পৰিকল্পনা নাই। পিটাৰ নাভাৰোৰ এই মন্তব্য এনে সময়তে যেতিয়া আমেৰিকাই ৰাছিয়াৰ পৰা শক্তি ক্ৰয় কৰা দেশসমূহৰ ওপৰত বাণিজ্যিক শাস্তি কঠোৰ কৰি আছে যদিও শুল্ক যুদ্ধ আৰু অধিক বৃদ্ধিৰ ফলত অৰ্থনৈতিক ক্ষতিৰ বিষয়েও উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিছে। ভাৰতৰ দৰে আমেৰিকাই চীনে ৰাছিয়াৰ পৰা তেল ক্ৰয় কৰিলে ২৫ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰাৰ হুংকাৰ দিছিল। কিন্তু ট্ৰাম্পে কেৱল ভাৰতৰ ওপৰত শুল্ক আৰোপ কৰিছে; বৰ্তমান তেওঁ চীনৰ বিৰুদ্ধে এনে ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ পৰা আঁতৰি আছে।
ভাৰতে হয়তো ৰেহাই পাব
ইফালে, বুধবাৰে ষ্টিভ উইটকফ আৰু ৰাছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ভ্লাদিমিৰ পুটিনৰ মাজত হোৱা বৈঠকক ইতিবাচক আখ্যা দিছে আমেৰিকাই। বাইদেউ, দুয়োৰে মাজত হোৱা আলোচনাৰ পিছতহে ভাৰতৰ ওপৰত শুল্ক আৰোপ কৰা হৈছিল। ট্ৰাম্পে অহা সপ্তাহত পুটিনক লগ কৰি ইউক্ৰেইনৰ সৈতে ৰাছিয়াৰ যুদ্ধ বন্ধ কৰাৰ সম্ভাৱনাও আছে। ট্ৰাম্পে কৈছিল যে ষ্টিভ উইটকফ আৰু ৰাছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ভ্লাদিমিৰ পুটিনৰ বৈঠকৰ পিছতহে ভাৰতৰ ওপৰত শুল্ক আৰোপ কৰাৰ সিদ্ধান্ত ল’ব।