ডিজিটেল ডেস্কঃ জেল!অপৰাধজগতৰ লগত জড়িত লোকসকলৰ বাবে এক পৰিচিত ঠিকনা৷কিন্তু জেলত থকা অপৰাধীসকলৰ জীৱন জেলত কেনেদৰে চলে? জেলত কাম কৰিলে তেওঁলোকে কি ধৰণে অৰ্থ উপাৰ্জন কৰে!সেই প্ৰশ্নৰ মনত অৱতাৰণা হোৱাটো স্বাভাৱিক৷সমগ্ৰ দেশৰ কয়দীসকলে জেলত থকাৰ সময়ত বিভিন্ন কামত নিয়োজিত হৈ থাকে, তেওঁলোকৰ সামৰ্থ আৰু দক্ষতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি বিভিন্ন কামৰ জৰিয়তে ধন উপাৰ্জন কৰে।আৰু সেই ধন তেওঁলোকৰ একাউণ্টত জমা হয়। কিছুমান সুবিধাত কয়দীসকলে তেওঁলোকৰ কামৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি বিভিন্ন দৰমহা লাভ কৰে, যাৰ এটা অংশ বিভিন্ন বেংক একাউণ্টলৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়। কিন্তু কয়দীসকলেও নিজৰ উপাৰ্জনৰ এটা অংশ কাৰাগাৰৰ ভিতৰতে খৰচ কৰিবলৈ পায়।
কাৰাগাৰৰ ভিতৰত নিয়মীয়া মুদ্ৰাৰ পৰিৱৰ্তে কুপনৰ জৰিয়তে আৰ্থিক লেনদেন হয়, যিবোৰ বিভিন্ন কামৰ নিযুক্তিৰ ভিত্তিত লাভ কৰিব পাৰি। আত্মীয়ই কয়দীৰ বাবে ধন জমা কৰিব পাৰে, যিবোৰ কুপনলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিব পাৰি। যদি কয়দীসকলে নিজৰ শ্ৰমৰ জৰিয়তে উপাৰ্জন কৰে তেন্তে তেওঁলোকে এটা অংশ ঘৰলৈ পঠিয়াব পাৰে, বা মুক্তিৰ পাছত প্ৰশাসনে তেওঁলোকৰ উপাৰ্জনৰ এটা অংশ ঘূৰাই দিয়ে। প্ৰতিখন কাৰাগাৰতে চৰকাৰী কেণ্টিন থাকে য’ত চাবোন, টুথপেষ্ট আৰু ভিতৰৰ কাপোৰৰ দৰে অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰী যোগান ধৰা হয়, যিবোৰ কয়দীসকলে উপাৰ্জন কৰা ধনেৰে ক্ৰয় কৰিব পাৰি।
বন্দীসকলক তেওঁলোকৰ কাম অনুযায়ী দৰমহা দিয়া হয়। সময়ে সময়ে এই হাৰ সংশোধন কৰা হয় আৰু ৰাজ্যৰ মাজত ভিন্ন হয়। ২০২১ চনৰ কাৰাগাৰৰ পৰিসংখ্যা অনুসৰি দক্ষতা থকা (দক্ষ), কিছু দক্ষতা থকা (অৰ্ধদক্ষ) আৰু কোনো দক্ষতা নথকা (অদক্ষ) কয়দীসকলে প্ৰতিদিনে গড়ে ১১১.১৭, ৯৫.০৩ আৰু ৮৭.৬৩ টকা লাভ কৰে। ২০১৫ চনৰ জেলৰ তথ্য অনুসৰি পুডুচেৰীৰ দক্ষ, অৰ্ধ-দক্ষ আৰু অদক্ষ কয়দীসকলে প্ৰতিদিনে ক্ৰমে ১৮০, ১৬০ আৰু ১৫০ টকা মজুৰি লাভ কৰে। কৰ্ণাটকত সৰ্বাধিক দৰমহা লাভ কৰে কয়দীসকলে। প্ৰথম বছৰত কয়দীসকলে মাহে ১৪,২৪৮ টকা লাভ কৰে।